کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 526

صفحه 526

ما از همه این سخنها صرفنظر می کنیم و توجه خوانندگان را به نکات زیر جلب می کنیم :

اولا : پس از پیامبر خدا , یاران او

به چند گروه تقسیم شدند و اختلاف عمیقی درمیان آنان پدید آمد . مثلا گروهی کمر به قتل خلیفه سوم بستند , و گروهی از اوحمایت کردند , حال ما از کدامیک پیروی نماییم ؟ هرگاه گروهی از دسته نخست وگروهی از دسته دوم پیروی کردند , حق با کدام است ؟ اگر بنا باشد به مضمون حدیث عمل کنیم , باید هر دو گروه را اهل حق بدانیم آیا ممکن است هر دو گروه بر حق باشند ؟ حق پیوسته یکی است و دیگری جز ضلال و گمراهی چیز دیگری نیست , چنانکه خداوند تعالی می فرماید : فماذا بعد الحق الا الضلال فانی تصرفون (7) . پس از حق , جز ضلال و گمراهی چیز دیگری نیست . پس به کدام سمت می روید ؟ .

ثانیا : مضمون این حدیث با آیات قرآن مخالف است , زیرا قرآن صحابه پیامبر را به دسته های گوناگونی تقسیم کرده که دسته هائی از آنان برای پیروی صلاحیت ندارند . دراین صورت پیامبر چگونه دستور می دهد که از تمام آنان - که برخی منافق و برخی دیگرسماعون و دسته سوم مرضی القلوب و 000 می باشند - پیروی نماییم .

ثالثا : این حدیث ها با احادیث دیگری که در صحاح اهل سنت وارد شده است , کاملاتضاد دارد . بخاری درباره گروهی از یاران رسول خدا این چنین نقل می کند :حدیث اول یجاء برجال یوم القیامه فیوخذ بهم ذات الشمال فاقول یا رب اصحابی , فیقول :انک لا تدری ما احدثوا بعدک , ان هولاء لم یزالوا مرتدین علی اعقابهم منذفارقتهم (8) . روز

قیامت گروهی را می آورند و در جرگه اصحاب شمال قرار می دهند . می گویم :خدایا آنان یاران من هستند , می فرماید : تو نمی دانی پس از تو آنان چه کرده اند ,آنان پس از رحلت تو , به دوران جاهلیت بازگشته و راه ارتداد پیش گرفتند . از اینکه پیامبر می گوید : خدایا آنان یاران من هستند , معلوم می شود که آنان صحابه غیر منافق بودند که پیامبر آنها را در جرگه صحابه خود می شمارد . وگرنه صحیح نیست که پیامبر درباره گروه منافق بگوید : یا رب اصحابی . حدیث دوم بینا انا قائم , فاذا زمره حتی اذا عرفتهم , خرج رجل من بینی و بینهم ,فقال : هلم , قلت : این ؟ فقال الی النار و اللّه , قلت ما شانهم ؟ قال ارتدوابعدک علی ادبارهم القهقری 000 (9) . روز رستاخیز در حالی که ایستاده ام , ناگهان گروهی به چشم می خورند , که آنان را می شناسم . در این موقع , مردی میان من و آنان بلند می شود و می گوید : به سوی آتش ; من از او سوال می کنم : به سوی چه آنان را دعوت می کنی ؟ می گوید : به خداسوگند , به سوی آتش . من می گویم : آنان چه کرده اند ؟ می گوید : آنان پس از توراه ارتداد را پیش گرفته اند . حدیث سوم لیرون علی اقوام اعرفهم و یعرفوننی , ثم یحال بینی و بینهم , فاقول انهم منی فیقال انک لاتدری ما احدثوا بعدک ,

فاقول : سحقا سحقا لمن غیر بعدی (10) . روز رستاخیز گروهی را به من نشان می دهند که آنان را می شناسم و آنان مرامی شناسند , سپس میان من و آنان چیزی حائل می شود می گویم : آنان از من هستند . خطاب می آید : تو نمی دانی آنان پس از تو چه کرده اند و چه بدعت هائی گذارده اند . در این موقع من از آنان تبری می جویم و می گویم : دور باد , دور باد , گروهی که پس از من دین مرا دگرگون کردند . حدیث چهارم یرد علی الحوض رجال من اصحابی , فیجلون عنه , فاقول یا رب اصحابی , فیقال انک لا علم لک بما احدثوا بعدک , انهم ارتدوا علی ادبارهم القهقری (11) . گروهی از اصحاب من , در کنار حوض بر من وارد می شوند , ولی از آنجا کوچ داده می شوند . من می گویم : پروردگارا , آنان اصحاب من هستند . گفته می شود : تونمی دانی که آنان پس از تو مرتد شدند و به دوران جاهلیت بازگشتند . روشن تر از همه , حدیث بطانه است که پیامبر بطور آشکار یاران خود را به دودسته تقسیم کرده است , چنانکه بخاری نقل می کند : ما بعث اللّه من نبی و لا استخلف من خلیفه الا کانت له بطانتان , بطانه تامره بالمعروف و تحصنه علیه و بطانه تامره بالشر و تحصنه علیه , فالمعصوم من عصمه اللّه (12) . خداوند هیچ پیامبری را برنیانگیخت و جانشینی بر روی زمین معین نکرد ,

مگراینکه برای او , دو دسته رازدار قرار داد , رازداری که او را به کارهای نیک دعوت می کرد و رازداری که او را به شر دعوت می کرد . معصوم کسی است که خدا او راباز دارد . آیا با وجود این احادیث متظافر , که همگی در صحیح بخاری - مهمترین کتاب اهل سنت , پس از قرآن - نقل شده است , باز می توان گفت : مثل اصحابی کالنجوم 000 ؟ما در اینجا دامن سخن را کوتاه می کنیم , و داوری صحیح درباره این گونه ازاحادیث را - که از احادیث موضوعه اعصار اموی و عباسی است - بر عهده خوانندگان گرامی می گذاریم .

آیا نظر اهل سنت در مورد تکفیر ابوطالب صحیح است؟

پرسش