مذاهب صفحه 764

صفحه 764

چرا معتزله میان این همه معارف الهی و اصول فقط به این پنج اصل بسنده کرده اند؟

پرسش

علت توجه به مکتب اعتزال در عصر ما چیست؟

چرا معتزله میان این همه معارف الهی و اصول فقط به این پنج اصل بسنده کرده اند؟

پاسخ

معتزله در این پنج اصل با بیش تر طوایف اسلامی اختلاف دارند، نه این که این ها اصول اوّلی و مهمّ عقیدتی باشند. چه بسا اصولی مانند معاد، معصوم بودن پیامبر، خاتمیّت اسلام و... در درجه اوّل اهمیت باشد؛ ولی چون بیش تر مذاهب اسلامی در این امور هم عقیده اند، از اصول مذاهب آن ها به شمار نمی آید. نه تنها معتزله، بلکه بسیاری از مذاهب اسلامی، اصول مذهب خود را از روی نقاط اختلافی تدوین کرده اند که از وضع دردآوری حکایت می کند؛ به ویژه که منکران خود را گاهی به خروج از اسلام متّهم می کنند؛ و حال آن که برخی از آن ها جزو عقیده اصلی و مرسوم زمان پیامبر اکرم(ص) نبوده است;{1} مانند حادث یا قدیم بودن قرآن، عدالت صحابه و/// /

علّت روی آوردن به مکتب اعتزال در عصر ما:

امروزه، گرایش ویژه ای در کشورهای اسلامی به سوی اندیشه مشرب اعتزالی پدید آمده که برخی ساده لوحان خیال می کنند سرچشمه این گرایش ها خود جوش و از درون جامعه اسلامی است؛ در حالی که این گرایش از داده های خاورشناسان و تعریف و تمجید آن ها از معتزله سرچشمه می گیرد/

احمد امین در کتاب فجر الاسلام، زهدی حسن در کتاب المعتزله، محمد ابو زهره در کتاب تاریخ المذاهب الاسلامی و... به تحسین و بزرگداشت شخصیّت ها و اندیشه های معتزلی پرداخته اند و این در حالی است که بیش تر این نویسنده ها در محیطهایی زندگی می کنند که اندیشه اشعری بر آن ها سایه افکنده و فقط آشنایی شان با استادان غربی و خاورشناسان، سبب الهام آن ها

شده است؛برای مثال، آلفرد جیوم طّی مقدّمه ای بر کتاب زهدی حسن آرزو می کند که روزگاری، تمام آثار معتزله نشر و چاپ شود.

کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه