کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 995

صفحه 995

پرسش

آیا لعن در اسلام با روح تعالیم اسلامی و با نهی از سب کردن که در آموزه های دینی آمده است، منافات ندارد؟

پاسخ

قبل از پاسخ باید به تفاوت دو مفهوم سبّ و لعن اشاره کنیم و آن گاه منافات نداشتن لعن با روح تعالیم اسلامی را تبیین نماییم.

سبّ به معنای دشنام دادن است و در قرآن از آن نهی شده است. در آیه 108 سوره انعام آمده است: "ولا تسبوا الذین یدعون مِن دون الله فیسبوا الله عدواً بغیر علم؛ کسانی را که غیر خدا را می پرستند دشنام ندهید که از سر دشمنی و نادانی خداوند را دشنام دهند".

این آیه یکی از ادب های دینی را خاطر نشان می کند، که با رعایت آن، احترام مقدسات جامعه دینی، محفوظ مانده و دستخوش اهانت و ناسزا و یا سخره نمی شود، چون این مسئله از غرائز هر فرد است که از مقدّسات خود دفاع کند، بنابراین اگر مسلمانان به منظور دفاع از پروردگار بت های مشرکان را هدف دشنام قرار دهند، عصبیّتِ جاهلیت، مشرکان را وادار می سازد حریم مقدّس خداوند را هتک کنند، از این رو دستور می دهد به خدایانِ مشرکان ناسزا نگویید.

لعن به معنای لعنت و نفرین کردن است. لعن در قرآن بیشتر از طرف خدا به کافران و منکران و ظالمان و دروغ گویان است. در اخرت به معنای عذاب و در دنیا به معنای بُریدگی از رحمت و توفیق است.

لعنت از طرف انسان به شخصی دیگر به معنای نفرین است. همان گونه که در آیات می بینیم، لعن از طرف خدا و لعن کنندگان بر انسان های کافر و

دروغ گویان و ظالمان وارد شده است؛(1) بنابراین تجویز لعن در آیات قرآن وارد شده، نه این که صرفاً در ادعیه شیعه وارد شده باشد.

لعن نوعی اعلام انزجار و بیزاری جستن از کسانی است که از سوی خداوند و رسولش مورد لعن قرار گرفته اند، زیرا ایشان با اعمال بد خویش به درجه ای از پستی رسیده اند که مستحق لعن و نفرین شده اند، بنابراین لعن در اسلام منافاتی با روح تعالیم اسلامی ندارد، زیرا مجاز نیستیم هر فردی را لعن کنیم مگر این که یقین به کفر یا جواز لعن او داشته باشیم. هیچ مؤمن و مسلمانی را نمی توان لعنت کرد.