عرفه و عرفات صفحه 111

ص:119

همراه جبرئیل، روانۀ مشعر شد و شب را در آنجا گذراند و صبح‌گاهان، در مشعر به پاخاست و در آنجا نیز با کلماتی به دعا پرداخت و به درگاه خداوند توبه کرد.(1)

عرفات، جایگاه شناخت و معرفت خداوند متعال است. در عرفات، حجاب‌ها از جلوی چشمان حضرت آدم (ع) برداشته شد که در ساق عرش اسمای مقدّس خَمسةُ النُجباء را دید و به تعلیم جبرئیل گفت: «

یا حَمیدُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ یا عالی بِحَقِّ عَلیٍّ یا فاطِرُ بِحَقِّ فاطِمَةَ یا مُحْسِنُ بِحَقِّ الَحسَنِ وَالُحسَیْنِ. . . وَمِنْکَ الإِْحْسانُ » .

همین که اسم امام حسین (ع) را بر زبان جاری کرد، اشک از چشم‌هایش ریخته، قلبش پریشان شد. سببش را از جبرئیل پرسید و جبرئیل مصیبت آن حضرت را بیان فرمود. حضرت آدم (ع) و ملائکه گوش داده، گریه میکردند.(2)

ب) حضرت ابراهیم (ع) و صحرای عرفات

جبرئیل در ظهر روز عرفه، به ابراهیم (ع) گفت: «ای ابراهیم! به گناهان خود اعتراف کن و مناسک را بشناس» . از این جهت که جبرئیل به آن حضرت گفت: «

اِعتَرِف » ، آنجا را عرفات نامیدند. در جهت شمالی این دشت، کوهی است که «جبل‌الرحمة» نام دارد. در این وادی، ابراهیم (ع)