- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 7
- بخش اول: عرفه روز نیایش 7
- گفتار اول: جایگاه روز عرفه 9
- ١. اهمیت روز عرفه 9
- ٢. فضیلتهای روز عرفه از چشمانداز قرآن و روایات 10
- الف) عرفه در آیینهقرآن کریم 10
- ب) عرفه در آیینه روایتها 11
- ٣. امامت و روز عرفه 17
- 4. فضیلتهای زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه 22
- اشاره 25
- ١. نیایش از چشمانداز آیههای قرآن کریم 25
- گفتار دوم: آیین نیایش 25
- ٢. فضیلت نیایش 29
- ٣. اسباب استجابت دعا 37
- اشاره 37
- الف) زمان دعا 37
- ب) مکان دعا 39
- ج) اسم اعظم 40
- د) ترکیب دعا و زمان خاص 41
- و) ترکیب دعا با عمل خاص 41
- الف) دعای با گریه 41
- ه) ترکیب دعا و مکان خاص 41
- 4. آداب نیایش 41
- ب) دعای با توجه 44
- ج) اعتراف به تقصیر 45
- گفتار سوم: مهمترین نیایشهای وارده در روز عرفه 49
- الف) مضمون عرفانی نیایش عرفۀ اباعبداللّه الحسین (ع) 49
- اشاره 49
- ١. نیایش عرفهحضرت اباعبدالله الحسین (ع) 49
- ب) سند نیایش 52
- الف) اهمیت صحیفه مبارکه سجّادیه 55
- ٢. نیایش عرفه امام سجاد (ع) 55
- ب) نیایش عرفه صحیفه مبارکه سجّادیه 57
- بخش دوم: عرفات سرزمین عشق 59
- اشاره 59
- گفتار اول: جایگاه سرزمین عرفات 61
- ١. موقعیت جغرافیایی سرزمین عرفات 61
- ٢. فلسفۀ نامگذاری صحرای عرفات 67
- ١. فضیلت سرزمین عرفات در آیینۀ قرآن کریم 75
- گفتار دوم: فضیلتهای عرفات در آیینه کتاب و سنت 75
- ٢. فضیلت سرزمین عرفات در آیینه روایتها 79
- الف) اسرار وقوف عرفات 79
- ب) عرفات، تجلّیگاه بندگی 86
- ج) عرفات، محل استجابت دعا 90
- د) عرفاتیان، مشمول مغفرت خاصّه الهیاند 92
- ه) عرفات، درِ ورود به حرم 95
- و) مقام شفاعت 96
- ٣. عرفات در آیینۀ کلام بزرگان اهل سلوک 97
- الف) توصیههای اخلاقی 97
- اظهار پشیمانی از اعمال گذشته 101
- ب) داستانهای عرفانی 101
- پاداش عمل 102
- غفّارالذّنوب 103
- رحمت بیمنتهای الهی 104
- امید به درگاه خداوند 104
- عرفات، تجلیگاه لطف الهی 106
- الف) حضرت آدم (ع) و صحرای عرفات 109
- ١. وقوف انبیای عظام (علیهمالسلام) در صحرای عرفات 109
- اشاره 109
- گفتار سوم: صحرای عرفات، صحنه نیایش اولیای الهی 109
- ب) حضرت ابراهیم (ع) و صحرای عرفات 111
- ج) حضرت خضر (ع) و صحرای عرفات 112
- د) پیامبر گرامی اسلام (ص) و صحرای عرفات 112
- ٢. حضور امام عصر (عج) در عرفات 113
- اشاره 113
- الف) مغتنم شمردن فرصت حضور در سرزمین عشق 115
- ب) حکایتهایی در مورد وصال به حضرت ولیعصر (عج) 116
- یاری حجّاج به وسیله امام عصر (عج) 116
- ای دل! اگر عاشقی، در طلب یار باش 117
- کتابنامه 119
ص:100
د) عرفاتیان، مشمول مغفرت خاصّه الهیاند
در برخی از روایتها آمده که تنها وقوف در عرفه، میتواند بعضی از گناهان کبیره را بپوشاند. پیامبر اعظم، حضرت محمّد (ص) میفرمایند:
ما رُأِی الشَّیْطانُ فی یَوْمٍٍ هُوَ أَصغَرُ وَلا أَحْقَرُ وَلا أغیظُ مِنهُ یومَ عَرَفَةَ وَ ما ذلِکَ إلّا لمِا یَری مِنْ نُزوُلِ الرَّحْمَةِ وَ تَجاوُزِ اللهِ عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظامِ إذْ یُقالُ مِنَ الذُّنُوبِ ما لا یُکفِّرُها إلّا الْوقُوفُ بِعَرَفَةَ.(1)
دیده نشده شیطان در روزی کوچکتر، فرومایهتر و خشمگینتر از روز عرفه [باشد] و این حقارت و زبونی و خشمگینی شیطان در روز عرفه نیست، مگر بدینجهت که میبیند نزول رحمت و گذشت و بخشایش خدای را از گناهان بزرگ زائران؛ زیرا برخی گناهان است که آنها را نمیپوشاند و مورد بخشایش قرار نمیدهد، مگر وقوف در عرفات.
هنگام غروب روز عرفه، پیامبر اکرم (ص) به «بلال» فرمود مردم را ساکت کن تا مطلبی بگویم. وقتی همه ساکت شدند، فرمود:
إِنَّ رَبَّکم تَطَوَّلَ عَلیکم فِی هذَا الْیومِ فَغَفَر لِمُحْسِنِ-کُمْ وَ شَفَّعَ مُحْسِنَ-کُم فی مُسِیئِکُم فَاَفیضُوا مَغْفوراً لَکمْ، إِلّا أَهْلَ التَّبِعاتِ فَانَّ الله عَدْلٌ یَأخُذُ لِلضَّعیفِ مِنَ القَوِیِّ.(2)
همانا خداوند بر شما منت گذاشت، نیکان شما را مشمول مغفرت کرد و به شفاعت نیکان، از تقصیر بدان گذشت. اینک حرکت کنید، در حالی که
1- شرح نهج البلاغه، ابن میثم بحرانی، ج ١، ص ٢٢۴.
2- کافی، ج ۴، ص ٢۵٨؛ ر. ک: وسائل الشیعه، ج٨، ص۶۵.