شرح دعای کمیل صفحه 132

وَبِوَجْهِکَ الْبَاقِی بَعْدَ فَنَاءِ کُلِّ شَیْ ءٍ

اشاره

و از تو درخواست می کنم به ذاتت که پس از فناء همه چیز باقی است

ذات مقدس او عین هستی است . هستی او ازلی ، ابدی و سرمدی است . او همیشه و همواره بوده و هست و چیزی در جنب او نبوده و نیست . به ارادۀ حکیمانه اش همه چیز را به وجود آورد ، در حالی که از همه چیز بی نیاز است .

مدت عمر همه چیز پایان می گیرد و او همیشه و همواره خواهد بود .

چیزی در جهان هستی از خودش حیات مستقل ندارد ، حیات او رشحه ای از نفخۀ الهی است ؛ پس قابلیت فنا در همه چیز حتمی است . فنا ، از صفات نقص ، و بقا ، از صفات کمال است ؛ در نتیجه ، کمال مطلق ، بقای مطلق دارد ، و فنا مُهری است که بر پیشانی تمام موجودات و بر دفتر حیات همه چیز خورده است .

قرآن کریم ، بقای حضرت حق و پایان پذیری هر آنچه جز اوست را چنین بیان می کند :

«وَ لاٰ تَدْعُ مَعَ اللّٰهِ إِلٰهاً آخَرَ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ کُلُّ شَیْ ءٍ هٰالِکٌ إِلاّٰ وَجْهَهُ لَهُ الْحُکْمُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ » (1).

و با خدا معبودی دیگر مخوان ، جز او معبودی نیست ، هر چیزی مگر ذات او هلاک شدنی است ، فرمان روایی [ بر همۀ جهان هستی ] ویژۀ اوست ، و فقط به سوی او بازگردانده می شوید .