شرح دعای کمیل صفحه 345

وَظَهَرَ أمْرُکَ

اشاره

و فرمانت آشکار است

فرمان آشکار

اشاره

مراد از کلمۀ « أمر » فرمودن است و مقابل آن کلمۀ « نهی » است .

امر تکوینی

فرمان حق در یک مرحله ، فرمان تکوینی است که با آن فرمان ، همۀ موجودات در عرصه گاه هستی جلوه کردند و بر کرسی ظهور نشستند .

« إِنَّمٰا أَمْرُهُ إِذٰا أَرٰادَ شَیْئاً أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ » (1).

شأن او این است که چون پدید آمدن چیزی را اراده کند ، فقط به آن می گوید : باش ، پس بی درنگ موجود می شود .

این جمله از ارادۀ تکوینی خداوند و حاکمیت مطلق او در امر خلقت سخن می گوید که هنگامی که امر و فرمان به وجود آمدن چیزی را صادر کند ، فقط با گفتن «کن» بی درنگ انجام می شود .

توجه به این مطلب ضروری است که منظور از جملۀ «کن فیکون» این نیست که خداوند یک فرمان لفظی صادر می کند ، بلکه منظور این است که اراده او به وجود چیزی تعلق می گیرد و بدون نیاز به هیچ علت دیگری تحقق می یابد .