کتابخانه بالقرآن

شرح دعای کمیل صفحه 349

صفحه 349

وَغَلَبَ قَهْرُکَ ، وَجَرَتْ قُدْرَتُکَ

اشاره

و استیلای تو بر هر چیزی غالب ، و قدرتت در هر چیزی نافذ و جاری است

غلبه و قدرت

توضیح و تفسیر قهر و قدرت تا جایی که لازم بود در ابتدای کتاب نگاشته شده که در این بخش اشاره ای گذرا به این موضوع می شود .

آشکار بودن غلبۀ قهر (1) و جریان و نفوذ قدرت حضرت حق در همه چیز و همه کس به گونه ای است که حتی سوزندگی آتش و برندگی شمشیر به اذن فرمان خداوند است ، حتی پیرامون ساحران ، خداوند می فرماید :

«وَ مٰا هُمْ بِضٰارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاّٰ بِإِذْنِ اللّٰهِ » (2).

در حالی که آنان به وسیلۀ آن سحر جز به اذن خدا قدرت آسیب رساندن به کسی را نداشتند .

چنان نیست که ساحر بتواند بر خلاف ارادۀ خدا در عالم آفرینش دخالت کند

1- (1)) . « قهر » و « غلبه » گرچه یک معنی را می رساند ، ولی از نظر ریشۀ لغوی با هم تفاوت دارند ، «قهر» و «قاهریت» به آن نوع غلبه و پیروزی گفته می شود که طرف هیچ گونه مقاومتی نتواند از خود نشان دهد ، ولی در کلمۀ « غلبه » این مفهوم وجود ندارد و ممکن است بعد از مقاومت هایی بر شخص مقابل پیروز گردد . بعضی از مفسران معتقدند که قاهریت معمولاً در جایی به کار برده می شود که طرف مقابل ، موجود عاقلی باشد ولی غلبه اعم است و پیروزی های بر موجودات غیر عاقل را نیز شامل می شود . المفردات «راغب» : 429 ؛ المیزان : 34/7 ؛ تفسیر نمونه : 176/5 .
2- (2)) . بقره (2) : 102 .