شرح دعای کمیل صفحه 352

مانند قهر بندگان بود باید به عنوان وصف ذکر می فرمود (1) .

در این جا مفهوم کلام حضرت امیرالمؤمنین در پیشگاه حضرت حق بهتر معلوم می گردد که

« وغلب قهرک »

قهر تو بر تمام قهرها غالب است ، چیزی مافوق قهر تو نیست .

از مهم ترین مسائلی که تمام قدرت های مادی از انجام آن عاجزند و بزرگ ترین قدرت های عالم توان انجام آن را ندارند ، آفرینش جهان و سرآمد موجودات یعنی انسان و نیز بازگردان موجودات پس از مرگ در عالم آخرت است .

بشر امروزی با تمام پیشرفت های خود در علوم مختلف از رازگشایی کوچک ترین ذرات عالم تا دسترسی و فتح کرات و سیارات ، نه تنها قدرت بر آفرینش موجودات خصوصاً انسان بدون تکیه بر قدرت خداوند را ندارد ، بلکه همیشه این سؤال برای او وجود داشته که چگونه ممکن است انسانی که از بین رفته و حتی تمام اجزای بدن او تجزیه شده و یا خوراک انواع موجودات شده است دوباره زنده شود (2) .

اما خداوند متعال نه تنها قادر به آفرینش است بلکه زنده کردن مردگان و آفرینش موجودات را در سرای آخرت آسان تر از خلقت ابتدایی موجودات می داند :

« وَ هُوَ الَّذِی یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَ لَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلیٰ فِی السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ » (3).

1- (1)) . برگرفته از المیزان : 48/7 .
2- (2)) . «کَیْفَ تُحْیِ الْمَوْتیٰ» . بقره (2) : 260 . به من نشان ده که مردگان را چگونه زنده می کنی ؟
3- (3)) . روم (30) : 27 .