شرح دعای کمیل صفحه 377

« وَ إِنْ مِنْ شَیْ ءٍ إِلاّٰ یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لٰکِنْ لاٰ تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ » (1).

چیزی نیست مگر آن که همراه سپاس و ستایش تسبیح او می گوید ولی شما تسبیح آنان را نمی فهمید .

در این قطعه از دعا ، مناسبت تسبیح با مقام ، شاید برای این باشد که چون عبد در جملات گذشتۀ دعا ، اظهار عصیان و خطا نموده و عصیان و خطا مانع و حائل قرب عبد به مولاست و سبب افتادن عبد در تاریکی ها و موجب دوری از محبوب است ، و تسبیح و تقدیس و تحمید ، بهترین وسایل نجات از تاریکی هاست ، پس جا دارد که با ناله و زاری و اخلاص و پاکی عرضه بدارد

« سبحانک و بحمدک »

تا هم چون یونس علیه السلام از تاریکی ها نجاتش دهند و در عرصه گاه قرب جایش بخشند .

آری ، یونس علیه السلام وقتی در تاریکی شب و تاریکی دریا و تاریکی شکم ماهی گرفتار شد ، ندا سرداد که :

«لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنْتَ سُبْحٰانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّٰالِمِینَ * فَاسْتَجَبْنٰا لَهُ وَ نَجَّیْنٰاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذٰلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ » (2).

معبودی جز تو نیست تو را از هر عیب و نقصی منزّه می دانم ، به راستی من از ستمکاران ( بر خود ) بودم . پس دعایش را مستجاب کردم و او را از اندوه نجات دادم و اینگونه مؤمنان رانجات می دهم .

صاحب تفسیر منهج الصادقین در شرح این آیه از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت کرده که آن حضرت فرمود :

مَا مِنْ مَکْرُوبٍ یَدْعُو بِهذا الدُّعاءِ إِلَّا اسْتُجِیبَ لَهُ (3) .

1- (1)) . اسراء ( 17 ) : 44 .
2- (2)) . انبیاء ( 21 ) : 87 - 88 .
3- (3)) . تفسیر منهج الصادقین : 102/6 .