شرح دعای کمیل صفحه 413

جهل شدیدترین بیماری هاست .

الجَهْلُ مُمیتُ الأَحْیاءِ وَمُخَلِّدُ الشَّقاءِ (1) .

جهل میرانندۀ زندگان ، و ابدی کنندۀ شقاوت و بدبختی است .

الجَاهِلُ لَایَعْرِفُ تَقْصِیرَهُ وَلَا یَقبلُ مِنَ النَّصِیحِ لَهُ (2) .

جاهل کوتاهی کردن و تقصیر خود را نمی شناسد ، و نصیحت خیرخواه را نمی پذیرد .

الجَاهِلُ مَیِّتٌ وَاِنْ کَانَ حَیّاً (3) .

جاهل مرده است ، گرچه زنده باشد .

الجَاهِلُ صَخْرَهٌ لَایَنْفَجِرُ مَاؤُها ، وَشَجَرَهٌ لَایَخْضَرُّ عُودُها ، وَأَرْضٌ لَایَظْهَرُ عُشْبُهَا (4) .

جاهل سنگی است که آبش جاری نمی شود و درختی است که شاخه اش سبز نمی گردد و زمینی است که گیاهش نمی روید .

امام علی علیه السلام در یکی از دعاهایش به پیشگاه حضرت معبود عرضه می دارد :

أَنَا الجَاهِلُ عَصَیْتُکَ بِجَهْلِی ، وَارْتَکَبتُ الذُّنُوبَ بِجَهْلِی ، وَسَهَوتُ عَنْ ذِکْرِکَ بِجَهْلِی ، وَرَکَنْتُ إِلَی الدُّنْیَا بِجَهْلِی (5) .

من جاهلی هستم که به سبب جهلم تو را نافرمانی کردم ، و مرتکب گناهان شدم و یادت را فراموش کردم و به دنیا میل و علاقه پیدا کردم .

1- (1)) . غرر الحکم : 75 ، حدیث 1164 ؛ میزان الحکمه : 868/2 ، باب الجهل ، حدیث 2802 .
2- (2)) . غرر الحکم : 75 ، حدیث 1152 ؛ میزان الحکمه : 870/2 ، باب الجهل ، حدیث 2817 .
3- (3)) . غرر الحکم : 75 ، حدیث 1163 ؛ میزان الحکمه : 870/2 ، باب الجهل ، حدیث 2818 .
4- (4)) . غرر الحکم : 74 ، حدیث 1123 ؛ میزان الحکمه : 870/2 ، باب الجهل ، حدیث 2822 .
5- (5)) . العدد القویه : 363 ؛ بحار الأنوار : 219/94 .