شرح دعای کمیل صفحه 484

دشمنان انسان

1 - هوای نفس

یکی از چیزهایی که مانع فرمانبری انسان از خداست ، هوای نفس است که عبارت است از : خواسته های بی محاسبه و ناهنجار که در صورت فعال شدن آن ها در باطن آدمی ، همۀ گناهان و معاصی و موارد شهوات و زر و زیور دنیای فانی را آنچنان برای انسان می آراید و خوش نما جلوه می دهد که دل را می رباید ، و جان را اسیر می کند ، و همۀ نیروی انسان را برای رسیدن به آن ها - گرچه به قیمت پایمال شدن حقوق فرد و خانواده و اجتماع باشد - به کار گیرد و از وجود او موجودی شرور و بی قید و بند و آزاد از همۀ اصول اعتقادی و اخلاقی و عملی می سازد که نه به خود و نه به دیگران در هیچ زمینه ای رحم نخواهد کرد ، و همچون حیوان چموش در عرصۀ حیات ، بی توجّه به حقایق و واقعیات می تازد تا پنجۀ مرگ ، گلویش را بفشارد و او را از شر خودش ، و دیگران را نیز از شرارتش راحت کند .

ای بسته بند هوا و هوس جهدی تا هست این نیم نفس

ای طوطی شکّر خا تا کی با زاغ و زغن باشی به قفس

از شاخۀ گل پوشیده نظر سودا زدۀ هر خاری و خس

هر لاشه نباشد طعمۀ شیر عنقا نرود به شکار مگس

دولت در سایۀ شاهین نیست سلطان هما را زیبد و بس

کاری زتو هیچ نرفت از پیش رحمی بر خویش بکن زین پس

گر خود نکنی بر خود رحمی امید مدار ز دیگر کس

ای دوست ندارد مفتقرت فریاد رسی تو به دادش رس (1)

اگر رسول بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله در روایتی که بسیار مشهور است فرموده اند :