شرح دعای کمیل صفحه 580

هَیْهَاتَ أَنْتَ أَکْرَمُ مِنْ أَنْ تُضَیِّعَ مَنْ رَبَّیْتَهُ

اشاره

نه ، چه دور است ، [ باور نمی کنم که مرا به عذاب دوزخ گرفتار کنی ]

تو بزرگوارتر از آن هستی که دست پرورده ات را تباه کنی

جلوۀ ربوبیّت

اشاره

پروردگار مهربان از ابتدای آفرینش انسان تا زمان از دنیا رفتنش او را در مدار دو نوع تربیت قرار می دهد ؛ تربیت مادی و تربیت معنوی .

اسباب تربیت مادی

نعمت های بی شماری است که انسان یا به اختیار خود از آن ها استفاده می کند ، مانند خوردن ، آشامیدن ، تنفّس و . . . یا به ارادۀ حق در رشد و تکامل مادی اش مؤثر است ، مانند نیروهای شگفت انگیزی که در بدن مواد را جذب می کند و با فعل و انفعالات لازم به هر کجای بدن که مورد نیاز بدن است می رساند .

در سورۀ یونس به صورتی کلّی و به طور اجمال به این معنا اشاره شده است:

« قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّمٰاءِ وَ الْأَرْضِ أَمَّنْ یَمْلِکُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصٰارَ وَ مَنْ یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَ مَنْ یُدَبِّرُ الْأَمْرَ فَسَیَقُولُونَ اللّٰهُ فَقُلْ أَ فَلاٰ تَتَّقُونَ » (1).

بگو : چه کسی شما را از آسمان ( به وسیلۀ باران و برف و نور خورشید و ماه و فعل