شرح دعای کمیل صفحه 69

مرحلۀ اول : خاک

« وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسٰانَ مِنْ سُلاٰلَهٍ مِنْ طِینٍ » (1).

ما انسان را از عصاره و فرآورده های خاک آفریدیم .

نطفۀ انسان ، مولود غذاهای گوناگونی است که از نباتات و گوشت و لبنیات سرچشمه می گیرد . حیوانات هم از نباتات تغذیه می کنند و نباتات هم از خاک مایه می گیرند .

بنا بر این نطفۀ انسان - که بعداً به صورت انسانی درمی آید - مولود خاک است .

اکتشافات جدید هم نشان می دهد عناصری که زمین در بردارد از قبیل : آهن ، مس ، کلسیم ، ید و . . . عصارۀ آن ها در انسان وجود دارد و انسان ، به وسیلۀ نباتات و حیوانات از عصاره های مواد خاکی تغذیه می کند و به تولید مثل برمی خیزد .

مرحلۀ دوم : آب

« هُوَ الَّذِی خَلَقَ مِنَ الْمٰاءِ بَشَراً » (2).

اوست که بشر را از آب آفرید .

از نظر زیست شناسان ، انسان مانند اسفنجی است که آب او را فرا گرفته است .

جسمِ یک فردِ هفتاد کیلویی ، از پنجاه لیتر آب تشکیل شده است ، و این نسبت ثابت است .

اگر شخصی بیست درصد آب بدنش را از دست بدهد ، دیگر سلامتی خود را باز نخواهد یافت .