شرح دعای کمیل صفحه 702

ضجه ای مانند ضجۀ اهل عذاب سر می دهم .

بنابراین ، منظور از این آرزو ، آرزوی بعد از مرگ است که انسان با تمام وجود با ضجه و ناله فریاد بر می آورد و آرزوی خود را جهت بهره مند شدن از رحمت الهی و نجات از عذاب او مطرح می کند .

گریه

-1

گریه و خندۀ حقیقی از ویژگی های انسان است و موجودات دیگر از این نعمات بهره ای ندارند . در هر یک از خنده و گریه ، خاصیت ویژه و حالات و اقسام گوناکونی وجود دارد که تمام آن ها مورد تأیید نخواهد بود . مثلاً یک نمونه از خنده ای که قرآن نکوهش کرده ، این است :

خدای متعال در وصف حال کسانی که ایمان نیاورده بودند و مقابل مؤمنان بودند می فرماید :

« فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِیًّا حَتّٰی أَنْسَوْکُمْ ذِکْرِی وَ کُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَکُونَ » (2).

ولی شما آنان را به مسخره گرفتید ، تا [ دل مشغولی شما به مسخرۀ آنان ] یاد مرا از خاطرتان برد ، و شما همواره به [ ایمان ، عمل و دعاهای ] آنان می خندیدید ! !

گریه ، دارای اقسامی است که می توان به گریۀ تعجّب ، گریۀ شوق ، گریۀ تمسخر ، گریۀ ترس ، گریۀ در فراق یار ، گریۀ ترحّم و . . . اشاره نمود .

به چند نمونه قرآنی توجّه کنید :

برادران حضرت یوسف علیه السلام پس از آن که یوسف را در چاه انداختند ، در حالی