شرح دعای کمیل صفحه 829

وَکُنْتَ أَنْتَ الرَّقِیبَ عَلَیَّ مِنْ وَرَائِهِمْ وَالشَّاهِدَ لِمَا خَفِیَ عَنْهُمْ

اشاره

و خود فراتر از آنان مراقب من بودی ، و شاهد بر آنچه که از آنان پنهان مانده

خداوند ، بزرگ ترین شاهد اعمال انسان

شهادت و گواهی باید از روی علم و آگاهی باشد و هر قدر آگاهیِ گواه ، و میزان تسلّطش بیشتر باشد ، شهادتش نیز بر سایر شاهدان غلبه و چیرگی خواهد داشت .

تمامی شاهدانی که از سوی پروردگار برای نظارت بر انسان گمارده شده اند مأمورانی از سوی خدایند که آگاهی آنان بر کردار بندگان به خواست حضرت حق است ، ولی شهادت خود خداوند از علم ذاتی او نشأت گرفته و کم و کاست ندارد .

حضرت حق بزرگ ترین شاهد اعمال انسان است :

«قُلْ أَیُّ شَیْ ءٍ أَکْبَرُ شَهٰادَهً قُلِ اللّٰهُ شَهِیدٌ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ » (1).

[ به کافران و مشرکان که برای حق بودنِ نبوتت گواه می طلبند ] بگو : گواهی چه کسی از همۀ گواهان بزرگ تر است [ تا او را بر حقّانیّت نبوتم برای شما گواه آورم] ؟ بگو : خدا میان من وشما گواه است [که گواهی اش بزرگ ترین ومطمئن ترین و صحیح ترین گواهی هاست ] .

آیات فراوانی بر شهادت حضرت پروردگار دلالت دارد که در صحنۀ قیامت و هنگام حساب رسی بندگان ، بر کرده آنان شهادت می دهد (2) ، چه شاهدی از او برتر