- سخن نخست 1
- اشاره 3
- اشاره 19
- زیارت اربعین جابر 19
- اشاره 27
- زیارت اربعین اهل بیت: 27
- گاه شمار سفر اسارت 28
- جغرافیا و مسیرهای سفرکاروان اسارت 30
- اشاره 33
- فرهنگ سازی زیارت اربعین 33
- امام عسکری علیه السلام و فرهنگ سازی اجتماعی زیارت اربعین 35
- امام صادق علیه السلام و فرهنگ سازی زیارت اربعین 35
- جغرافیای شیعه 51
- اربعین امتداد عاشورا 59
- مهدی شناسی در لغت و اصطلاح 65
- پیوندها در زیارت نامه ها 82
- تحلیل و آنالیز اجتماعی / رفتاری حماسه اربعین 87
سخن نخست
هر یک از مناسک دینی، بر گرد محورهایی اساسی شکل گرفته اند. در مناسک اربعین حسینی مفهوم «زیارت» نقطه کانونی است. «زیارت» مفهومی تعالی بخش است که توانسته پاسدار اعتقادات و ارزش ها در طول تاریخ پرفراز و نشیب اسلام باشد و کشش بهت انگیز آن، جذبه ولایت را شهودی تر ساخته است.
نصوص مقدّس و سیره بزرگان دین درباره «زیارت»، گویای ابعاد سازنده فردی و اجتماعی این مفهوم است؛ هرچند کمتر برای مخاطبان واکاوی و تبیین شده است. بیان آثار عمیق زیارت به ویژه ایجاد انقلاب درونی، تحول زایی و امیدبخشی به حوزه فردی محدود نمی شود و شامل «زیارت جمعی» نیز می شود. چه این که هرچه جلوتر می رویم زیارت اربعین از شکل فردی به شکل جمعی نزدیک تر می شود و اگر محوریت «زیارت» در فرآیند فهم و تعمیق مناسک اربعین نادیده گرفته شود، این پدیده از هویت خود تهی و این حرکت ممتاز دچار انحرافاتی عمیق خواهد شد.