سلمان فارسی صفحه 37

، ((ابن سلام )) و ((ابوهریره )) ، ((ولید بن عقبه )) و غیر اینها بشنوند و به غلط در فکر و ذهنشان جا بیفتد که فقط این افراد سمبل زنده تربیت اسلامی و منابع معارف و تعالیم اسلام هستند ؟ ! تا آنگاه با رجوع به فطرت و عقلهایشان بزودی بتواند علمای راستین و صالح را تمیز دهند و بشناسند و از تزویرگران پیرو هوی و هوس و وعاظ السلاطین که دست پروردگان حکومت و حکامند دوری گزینند .

آنچه گذشت در رابطه با صدر اسلام بود اما بعد از آن که اسلام بنیانگذاری شد و معارف ، احکام و شرایعش روشن شد - چنانکه در زمان امویان و عباسیان چنین بود - مشارکت در حکومت جائر معنایی نداشت جز کمک به ظلم و انحراف و توجیه جرایم و خلافکاری های حکومت و حکام و نتیجه آن این بود که حکومت در پشت چهره های صالح مرتکب مفاسد خود بشود و را اتکای به آنها اساس اسلام را از بین ببرد . بنابراین این مشارکت در حکومت و دراز کردن دست یاری به سوی حکام حتی در حد اجاره دادن شتر به حاکم تا با آن به حج جایز نبوده است مگر آن که موقعیت حساسی پیش آید که با مشارکت و همکاری ، خدمت بزرگ و مهمی به اسلام و مسلمین انجام شود مثل این که با مشارکت در حکومت از انقراض و ریشه کن شدن مؤ منین پیشگیری شود و موجودیت آنان - هر چند در کمترین حد - محفوظ بماند حال یا فرد مشارکت کننده خود تصمیم گیرنده باشد

و چنین مهمی را انجام دهد یا با قرار گرفتن در موقعیتی که از نقشه ها و توطئه های حکومت علیه مؤ منین مطلع شود ، اطلاعات ضروری کسب شود و امکان مواجهه و پیشگیری آگاهانه و مناسب و مقتضی فراهم گردد .

تا این جا راجع به سبب و فلسفه مشارکت سلمان و امثال او در حکومتی که مورد قبول آنها نبود توضیح داده شد . اما این که چرا حکام آنها را شرکت می دادند ؟ ظاهر اینست که اهداف و اغراض ناشایسته ای در کار بوده است . شاید مقصود آنها این بوده است که با شرکت دادن کسانی چون سلمان در حکومت ، آنها را ساکت کنند و از جبهه گیری و معارضه باز بدارند یا این که آنها را به حکومت آلوده کنند ، یا با استناد به عضویت آنها در حکومت ، حکومت خود را مشروع جلوه بدهند ، یا اغراض دیگری که ما در این جا در پی استقصاء همه آنها نیستیم و شاید آنچه که ، درباره اهداف ماءمون از این که امام رضا - علیه السلام - را ولی عهد خود ساخت بیان کرده ایم برای روشن شدن جواب به این سؤ ال فایده بخشد .

حتی ابن شهر آشوب گفته است : ((عمر ، سلمان را به امارت ((مدائن ))ماءمور کرد و مقصود او این بود که سلمان را بفریبد سلمان چنین نکرد تا که از امیرالمؤ منین اجازه طلبید آنگاه رفت و در مدائن اقامت گزید تا وفات یافت . او در عبایی که داشت و نیمی از آن زیراندازش بود به

جمع هیزم می پرداخت . . . . (101)

باب دوم : سیاستها و پیامدها

فصل اول : رویاروی زورگویی

سرآغاز

تبعیض نژادی بدین معناست که بر اساس نژاد یا رنگ پوست و از این قبیل به کسی امتیازی داده شود و بر همین مبنا به دیگران ظلم شود یا از آن امتیاز محروم و ممنوع شوند . تبعیض نژادی امری زشت و ناپسند است که فطرت انسانی آن را رد و عقل و خرد آن را محکوم می کند و وجدان آدمی حتی وجدان کسانی که در عمل آن را به اجرا در می آورند و سعی می کنند آن را به شکل ظاهر فریب در آورند یا بدان رنگ تمدن بزنند آن را انکار می کند و از آن سرباز می زند .