- مقدمه مترجم 1
- مقدمه مؤ لف 2
- باب اول : مقاطعی از زندگانی سلمان 3
- سرآغاز 3
- فصل اول : معرفی سلمان محمدی در چند سطر 3
- اطلاعات مقدماتی 4
- از ویژگیهای سلمان 6
- مقام و منزلت سلمان 7
- درگذشت سلمان 7
- داستان اسلام آوردن سلمان 10
- آنچه ما از این ماجرا می فهمیم 10
- فصل دوم : اسلام آوردن و آزاد شدن از بردگی 10
- زمان آزاد شدن سلمان 11
- تاریخ آزاد شدن 12
- پاسخ به این اشکالات 13
- چند ایراد در مورد این قرارداد 13
- حدیث آزادی سلمان به نقلی دیگر 15
- چند ایراد و خدشه در این روایت 16
- روایتی که قابل قبولتر است 16
- درخت خرمایی که عمر غرس کرد 17
- سخن ما 18
- نقش ((خلیسه )) در آزاد شدن سلمان 18
- ابوبکر و آزاد شدن سلمان 21
- چرا دروغ می گویند ؟ 21
- سرآغاز 22
- فصل سوم : آگاهی و مسؤ ولیت 22
- توان و تعادل در شخصیت انسان مسلم 24
- زهد واقعی 26
- نجات سبکباران 27
- مقصود از ((صحابی )) از نظر سلمان 31
- مسؤ ولیتها بزرگ 32
- یک پرسش صریح 33
- فصل چهارم : هم مخالفت با حکومت و هم مشارکت در آن 33
- مشارکت جبهه مخالف ، در حکومت 33
- پاسخی روشن 34
- فصل اول : رویاروی زورگویی 37
- باب دوم : سیاستها و پیامدها 37
- سرآغاز 37
- اسلام تبعیض نژادی را رد می کند 38
- تبعیض نژادی و نقش اراده انسان 38
- پیامدهای منفی آشکار 40
- سلمان رویاروی تبعیض نژادی 41
- خاندان بنی عدی در جاهلیت 45
- منافات ((دفاع از سلمان ))با سیاستهای عمر 46
- ازدواج و سیاست تبعیض نژادی 49
- بد سخن گفتن سلمان یک افسانه است 53
- کینه کور 55
- مقدمه ای لازم 56
- فصل دوم : تبعیض نژادی رویدادها و مواضع 56
- امویان و سیاست تبعیض نژادی 57
- انحراف از خط و مسیر اسلام 57
- عذر تراشیدن ، کوشش بی حاصل 58
- تنوع روش تبعیض گرایی 59
- نمونه هایی از تبعیض نژادی در عصر اموی 60
- در عصر عباسیان 65
- خلیفه دوم و سیاست تبعیض نژادی 67
- جنبه اول : برتر دانستن عرب 67
- فصل سوم : دو سیاست متضاد 67
- جنبه دوم : ستم به غیر عرب 69
- مشروح سیاستهای خلیفه 69
- سیاست علی (ع)با غیر عرب 76
- فرزندان علی (ع) به راه او ادامه می دهند 77
- پایه نخست و بنیادین 78
- تحریک کردن یک یهودی مسلمان نما 80
- فصل چهارم : تبعیض نژادی ، نتایج آثار 81
- آثار سیاست عمر بر عرب 81
- از جمله آثار و پیامدهای سیاست عمری 81
- عظمت عمر بن خطاب در میان عرب 83
- آثار این سیاست بر غیر عرب 86
- آثار سیاست علی و آل علی (ع ) 87
- غیر عرب ، پیشتازان علم و فرهنگ 88
- کلام آخر 104
- پی نوشتها 105
- پی نوشتها 1 105
- پی نوشتها 2 117
- پی نوشتها 3 128
چنین کنکاش به جستجو و استقصاء بیشتر و فرصت و کوشش فراوانی نیاز دارد که اکنون برای ما مقدور و میسور نمی باشد .
تنوع روش تبعیض گرایی
ناگفته نگذاریم که این گرایش ماهیت نظری و فکری نیز یافته ، برای اثبات برتری عرب بر دیگران دلایل و براهینی اقامه گشته نوشته ها نوشته شد و تا زمانهای اخیر این بحث و استدلال ادامه داشت و ((ابن تیمیه ))(173) جز او در این وادی سعی
کردند . طبیعی بود کسان و گروههایی که حقوقشان تضییع و کرامت انسانیشان پایمال و بدانها ستم شده بود در راه اثبات برابری خود با عرب و قبولاندن این که ((عربی را بر عجمی برتری و فضلی نیست جز با پرهیزگاری و عمل شایسته ))به آنها سعی و تلاش کنند .
اما در عصر امویان تلاش و کوشش قابل ذکری از سود این افراد و گروهها به چشم نمی خورد و شاید علت این خموشی این بوده که در روزگار امویان کسی جراءت اظهار وجود نداشته (174) چرا که امویان در اعمال تبعیض نژادی سختکوش ترین مردم بوده اند و با توسل به زور ، سیاستهای خود را اعمال می کرده اند . اما پس از عهد امویان می بینیم شعار برابری و دعوت بدان پدیدار می شود و رساله های نوشته شده با ادله مختلف برای تساوی عرب و غیر عرب استدلال و احتجاج می گردد . (175) اما این بدان معنا نیست که دولت عباسی در مورد تبعیض نژادی و برتری عرب بر غیر عرب حساسیت نداشته است بلکه درست بر عکس از آغاز کار ، در مقابل داعیان تساوی ایستادند اما - چنانکه به خواست خدا بزودی بدان اشاره می کنیم - با شیوه زیرکانه خود و تحت عناوین و شعارهای رندانه و فریب آمیزی از قبیل متهم ساختن به کفر و زندقه .
((شعوبیه ))خواهان برابری بودند
مبلغان و فراخوانندگان به تساوی عرب و غیر عرب به نام ((شعوبیه ))معروف گشتند .
ابن تیمیه گفته است : ((گروهی از مردم برآنند که جنس عرب بر جنس عجم بربری ندارد این گروه
((شعوبیه ))نامیده می شوند ))(176)
جاحظ گفته است : ((به نام خدا با ذکر مسلک شعوبیه که به نام ((برابری ))شناخته می شوند سخن آغاز می کنیم . . . ))(177)