- مقدمه مترجم 1
- مقدمه مؤ لف 2
- باب اول : مقاطعی از زندگانی سلمان 3
- فصل اول : معرفی سلمان محمدی در چند سطر 3
- سرآغاز 3
- اطلاعات مقدماتی 4
- از ویژگیهای سلمان 6
- درگذشت سلمان 7
- مقام و منزلت سلمان 7
- فصل دوم : اسلام آوردن و آزاد شدن از بردگی 10
- آنچه ما از این ماجرا می فهمیم 10
- داستان اسلام آوردن سلمان 10
- زمان آزاد شدن سلمان 11
- تاریخ آزاد شدن 12
- پاسخ به این اشکالات 13
- چند ایراد در مورد این قرارداد 13
- حدیث آزادی سلمان به نقلی دیگر 15
- روایتی که قابل قبولتر است 16
- چند ایراد و خدشه در این روایت 16
- درخت خرمایی که عمر غرس کرد 17
- نقش ((خلیسه )) در آزاد شدن سلمان 18
- سخن ما 18
- ابوبکر و آزاد شدن سلمان 21
- چرا دروغ می گویند ؟ 21
- فصل سوم : آگاهی و مسؤ ولیت 22
- سرآغاز 22
- توان و تعادل در شخصیت انسان مسلم 24
- زهد واقعی 26
- نجات سبکباران 27
- مقصود از ((صحابی )) از نظر سلمان 31
- مسؤ ولیتها بزرگ 32
- فصل چهارم : هم مخالفت با حکومت و هم مشارکت در آن 33
- یک پرسش صریح 33
- مشارکت جبهه مخالف ، در حکومت 33
- پاسخی روشن 34
- باب دوم : سیاستها و پیامدها 37
- فصل اول : رویاروی زورگویی 37
- سرآغاز 37
- اسلام تبعیض نژادی را رد می کند 38
- تبعیض نژادی و نقش اراده انسان 38
- پیامدهای منفی آشکار 40
- سلمان رویاروی تبعیض نژادی 41
- خاندان بنی عدی در جاهلیت 45
- منافات ((دفاع از سلمان ))با سیاستهای عمر 46
- ازدواج و سیاست تبعیض نژادی 49
- بد سخن گفتن سلمان یک افسانه است 53
- کینه کور 55
- فصل دوم : تبعیض نژادی رویدادها و مواضع 56
- مقدمه ای لازم 56
- امویان و سیاست تبعیض نژادی 57
- انحراف از خط و مسیر اسلام 57
- عذر تراشیدن ، کوشش بی حاصل 58
- تنوع روش تبعیض گرایی 59
- نمونه هایی از تبعیض نژادی در عصر اموی 60
- در عصر عباسیان 65
- خلیفه دوم و سیاست تبعیض نژادی 67
- فصل سوم : دو سیاست متضاد 67
- جنبه اول : برتر دانستن عرب 67
- جنبه دوم : ستم به غیر عرب 69
- مشروح سیاستهای خلیفه 69
- سیاست علی (ع)با غیر عرب 76
- فرزندان علی (ع) به راه او ادامه می دهند 77
- پایه نخست و بنیادین 78
- تحریک کردن یک یهودی مسلمان نما 80
- از جمله آثار و پیامدهای سیاست عمری 81
- آثار سیاست عمر بر عرب 81
- فصل چهارم : تبعیض نژادی ، نتایج آثار 81
- عظمت عمر بن خطاب در میان عرب 83
- آثار این سیاست بر غیر عرب 86
- آثار سیاست علی و آل علی (ع ) 87
- غیر عرب ، پیشتازان علم و فرهنگ 88
- کلام آخر 104
- پی نوشتها 105
- پی نوشتها 1 105
- پی نوشتها 2 117
- پی نوشتها 3 128
سیاست علی (ع)با غیر عرب
در مقابل این سیاست عمری ، سیاست علوی دیده می شود ؛ سیاستی که به بهترین و کاملترین وجه ، نظر و دیدگاه اسلام را مجسم می کند .
نصوص ذیل روشن کننده این واقعیت هستند :
1 - مغیره گفته : علی علیه السلام به موالی متمایل تر و مهربان تر بود و عمر از آنها دوری می گزید (272)
2 - آن حضرت - علیه السلام - نه در تقسیم بیت المال و نه در امور دیگر احدی را بر دیگری ترجیح نمی داد چرا که - به تعبیر خود آن جناب - علیه السلام - در جواب زنی که از حضرتش خواسته بود او را بر زنی غیر عرب برتری دهد (273) - در قرآن برای فرزندان اسماعیل فضلی بر فرزندان اسحاق ندیده بود . و همین سیاست او از مهمترین علل و اسباب یاری نشدنش از جانب عرب بود .
به آن حضرت گفته شد برای این که کارهای حکومتش راست شود بعضی را بر بعض دیگر ترجیح دهد و برتر بشمارد اما حضرتش نپذیرفت ؛ زیرا - به تعبیر خودش - صلوات الله و سلامه علیه - نمی خواسته با جور و ستم پیروزی کسب کند . (274) و این امر معروف و
مشهور را می دانیم که یکی از اموری که طلحه و زبیر بر امیرالمؤ منین - علیه السلام - خرده گرفتند این بود که گفتند از سنت عمر بن خطاب در تقسیم بیت المال عدول کرده است . (275)
3 - از آن حضرت - علیه السلام - پرسیده شده : آیا ازدواج موالی با زنان عرب جایز است ؟ فرمود خونهایتان برابر باشد و فروجتان نابرابر باشد ؟ !
4 - موالی نزد امیرالمؤ منین - علیه السلام - رفته گفتند : از این عربها نزد تو شکایت آورده ایم رسول الله - صلی الله علیه و آله - به ما و آنها به طور برابر (از بیت المال ) عطا فرمود و سلمان و بلال را زن تزویج کرد اما اینها سرباز می زنند و می گویند چنین نمی کنیم .
امیرالمؤ منین - علیه السلام - نزد آنها رفته با آنها گفتگو کرد پس اعرابیان فریاد آوردند : ای ابوالحسن ! ما ابا کرده ایم . پس آن حضرت خشمگینانه و در حالی که ردای خود را ( بر زمین ) می کشید از جمع آنها خارج گشته فرمود : ((ای گروه موالی ! اینها شما را چون یهود و نصاری گردانیده اند از شما زن به همسری می گیرند اما به شما زن نمی دهند و به همان اندازه که خود (از بیت المال ) می گیرند به شما نمی دهند . پس تجارت کنید خداوند افزونتان دهد . . . . )) . (276)