اماکن زیارتی و سیاحتی سوریه صفحه 83

قبرستان بقیع به خاک سپرده شد. «(1)» عبداللَّه اوّلین نوزادی بود که در حبشه به دنیا آمد و هنگام وفات پیامبر خداصلی الله علیه و آله ده سال داشت. پدرش- ملقّب به «ذوالجناحین»- در غزوه مؤته به شهادت رسید.

پیامبرصلی الله علیه و آله، عبداللَّه بن جعفر را از لحاظ شکل ظاهری و اخلاق، شبیه خود خوانده اند. «(2)» بعضی وی را در بخشندگی، هم شأن شمرده اند. «(3)» او فردی بسیار عابد و با کرامت بود و همواره به همراه همسرش حضرت زینب، در خدمت امام علی علیه السلام حاضر و سه تن از فرزندان او به نام های عبداللَّه، عون و محمد، در رکاب امام حسین علیه السلام به شهادت رسیدند. قبر وی بسیار کوچک و بر بالای آن دو کتیبه به خط کوفی دیده می شود که به راحتی قابل خواندن نیست.

3. قبر منسوب به عبداللَّه بن ام مکتوم

عبداللَّه بن امّ مکتومصحابی جلیل القدر پیامبر خداصلی الله علیه و آله و از مسلمانان نخستین است. وی کاتب و حافظ قرآن بود و در موارد بسیار، به هنگام غزوات پیامبرصلی الله علیه و آله جانشینی آن حضرت در مدینه را بر عهده می گرفت. در کنار دیواره شرقی باب الصغیر؛ یعنی درِ دوم آن و به موازات قبور سکینه و امّ کلثوم- به فاصله دویست متری- اتاق کوچکی، بدون گنبد وبا سنگ های سیاه دیده می شود، که برآن نوشته شده: «هذا قبر امّ مکتومصحابی رسول اللَّهصلی الله علیه و آله».

گفتنی است که تنها «کموّنه حسینی» در تألیف خویش، به نام وی در قبرستان باب الصغیر اشاره کرده است. «(4)» پ و او باید در مدینه دفن شده باشد.

1- ابن اثیر، اسدالغابه فی معرفه الصحابه، ج 3،ص 135. هنچنین نک: تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه ومدینه منوره، اثر نگارنده این سطور،ص 326

2- محب طبری، همان کتاب،ص 221

3- ابن حجر، همان کتاب، ج 3،ص 47؛ ابن منظور، همان کتاب، ج 12،صص 78- 72؛ ابن اثیر، همان کتاب، ج 3،ص 133

4- کَمّونه حسینی، آرامگاه های خاندان پاک پیامبر و ائمه علیهم السلام وصحابه و تابعین، ترجمه عبدالعلیصاحبی،ص 111