سفری به خاکساری: پژوهشی پیرامون حج و عمره بر اساس آیات و روایات جلد 2 صفحه 162

مانند متکبران به تکبر، و نه از سر بالانشینی آنگونه که اهل طاعت به [اطاعت] خود می بالند و نه از روی اتکا به شفاعت شفیعان. که من هنوز کمترین کمتران و خوارترین ذلیلانم؛ همانند ذره ای یا کمتر از آن.

امام شور و نیایش با چنین خاکساری در درگاه پروردگار زانو می زند خود را از هرگونه تکبر می برد؛ به عبادت خود تکیه نمی کند و برای شفاعت شدن به درگاه خدا به خویش اطمینان نمی دهد. در چنین حالی خود را در درگاه خدا دست خالی می بیند و کمتر از هر کمتری و کوچکتر از هر ذره ای می شناسد و به پروردگارش التماس و التجا می کند. اینجاست که اطمینان جای خود را به هراس می دهد و آسایش تبدیل به نگرانی می شود، انسان خود را بی پناه می بیند و سر به پناهگاه حق می سپرد.

این عبارات بلند امام زین العابدین علیه السلام به شیعه ی هشیار می آموزد که امیدهای کاذب را کنار بگذارد. اطمینان های بی جهت به خود و عبادت خود را فراموش کند و تنها و تنها امیدوار فضل و لطف ایزدی باشد. نکته مهم آنکه این جملات را کسی به زبان می آورد که عبادتش چشمها را خیره می کرد و طول سجده هایش حیرت انگیز بود.

«زیور اهل عبادت و آقای سجده گزاران» وقتی بزرگواری با آن همه بندگی به درگاه خدا چنین بگوید، تکلیف بقیه روشن است!

پناه آوردن به خداوند از آتش

یکی دیگر از دعاهایی که خواندن آن در روز عرفه و در صحرای عرفات توصیه شده دعای کوتاهی از امام صادق علیه السلام است: