آداب سفر و زیارت عتبات عالیات صفحه 16

اگر به یکی از این‌ها ظلمی روا داشته، غیبتی کرده، حقوقی از آنان پایمال نموده، رابطه تلخ و تندی با آنان داشته، ناسزا و دشنامی به آن‌ها داده و ... لازم است پیش از سفر، به عنوان خداحافظی نزد آنان رفته، از آن‌ها حلالیت بطلبد و به آن‌ها بگوید، من عازم زیارت هستم و از آن‌جا که نمی‌خواهم با دل آلوده به کینه و کدورت در محضر پیشوایان دین علیهم السلام حضور یابم لذا اگر حقی بر من دارید، مرا حلال کنید. من نیز در این سفر زیارتی شما را دعا خواهم کرد. به یقین با چنین برخوردی، عاطفه طرف مقابل تحریک شده، اشک از دیدگانش جاری می‌شود و رضایت می‌دهد و در نتیجه فضایی معنوی و الهی به وجود می‌آید. و پس از آن، زمینه برای بهره‌گیری هر چه بیشتر از زیارت، فراهم می‌شود؛ زیرا زائر تصمیم گرفته در این سفر، قلب خود را لبریز از محبت خدا کند. اگر کدورت و کینه نسبت به مردم بخشی از قلب را پر کرده باشد، تنها بخش خالی آن ظرفیت خواهد داشت ولی اگر آن قسمت پر شده از کینه، خالی شود، به یقین جای بیشتری برای ذخیره معرفت و عشق به‌حق فراهم می‌آید.

توجه به این نکته مهم ضروری است که در بسیاری اوقات، شیطان مانع ایجاد کرده، انسان را وسوسه می‌کند که اگر نزد دیگران برود و طلب حلالیّت نماید،