- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 1. مفهوم شناسی زیارت 6
- الف) زیارت در لغت 6
- اشاره 6
- ب) زیارت در عُرف 7
- ج) زیارت در قرآن 7
- د) زیارت در اصطلاح دینی 8
- ه_ ) زیارت در متون ادبی و عرفانی 9
- 2. فضیلت زیارت در روایات اسلامی 12
- اشاره 12
- الف) مستحق ثواب کیست؟ 17
- ب) زیارت با معرفت 19
- 3. ارکان زیارت 22
- 4. رابطه زیارت با دعا 23
- 5. جایگاه زیارت در ادیان دیگر1 24
- اشاره 24
- ب) زیارت در بودیسم 25
- ج) زیارت در مسیحیت 25
- الف) زیارت در بابل 25
- د) زیارت و هندوییسم 26
- 6. تاریخ زیارت در اسلام 27
- 7. مقایسه تطبیقی زیارت 30
- 8. حکمت زیارت نامه خواندن 33
- اشاره 34
- 9. تنوع زیارت نامه ها 34
- زیارت مأثور و غیر مأثور 36
- 10. تازگی و جاودانگی زیارت ها 37
- فصل دوم: انواع زیارت و محتوای زیارت نامه ها 39
- اشاره 39
- 1. انواع زیارت ها 40
- الف) زیارت معصومین(ع) 40
- اشاره 40
- ب) زیارت مؤمنین 41
- ج) زیارت اهل قبور 42
- الف) سلام، شعار اسلام 43
- اشاره 43
- اشاره 43
- 2. محتوای زیارت نامه ها 43
- سلام و توصیف امام 45
- ب) لعن 47
- ج) اعلام مواضع اعتقادی 49
- د) زیارت، جلوه گاه توحید 50
- ه_) ولایت و برائت 51
- و) خط جهاد و شهادت 54
- ز) زیارت و بیعت 56
- ح) در رکاب امام مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف 58
- ط) نگاه مجموعه ای به امامان 60
- اشاره 62
- ی) مفهوم «فدا» 62
- یا) گواهی دادن به ایمان و فضیلت 63
- یب) شاهد گرفتن بر ایمان و ولایت 64
- نتیجه گیری 66
- 3. ارزش ادبی زیارت نامه ها 67
- اشاره 69
- فصل سوم: آشنایی با مهم ترین زیارت نامه ها 69
- 1. زیارت آل یس 70
- 2. زیارت جامعه 71
- اشاره 71
- زیارت جامعه و توهم غلوّ 73
- 3. زیارت رَجَبیّه 75
- اشاره 76
- 4. زیارت های پیامبر و ائمه اطهار(علیهم السلام) 76
- الف) زیارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 76
- ب) زیارت امیرالمؤمنین(ع) 77
- ج) زیارت حضرت فاطمه زهرا(س) 78
- ه_) زیارت امام حسین(ع) 79
- د) زیارت ائمه بقیع 79
- ح) زیارت امام هادی و امام حسن عسکری(ع) 83
- ط) زیارت امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 84
- اشاره 84
- اوقات زیارت 84
- اشاره 86
- فصل چهارم: بررسی ابعاد زیارت 86
- 1. زیارت در فقه 87
- 2. بُعد احساسی و معرفتی زیارت 88
- ب) دیدگاه ملا احمد نراقی 92
- اشاره 92
- الف) دیدگاه ابن سینا 92
- 3. زیارت از نگاه عقلی 92
- 4. زیارت از نگاه جامعه شناختی 94
- 5. انگیزه فطری زیارت 96
- اشاره 98
- فصل پنجم: آداب زیارت 98
- 1.جایگاه آداب زیارت 99
- 2. آداب سفر 101
- اشاره 101
- الف) آداب پیش از سفر 102
- ب) آداب هنگام سفر 105
- 3. آداب پیش از تشرّف به حرم 106
- 4. آداب هنگام تشرّف و زیارت 106
- 5. آداب وداع و مراجعت 108
- اشاره 109
- فصل ششم: کارکرد زیارت 109
- 1. نقش زیارت در تعلیم معارف و اعتقادات 110
- اشاره 110
- الف) تعلیم معارف دینیه و الهیه 110
- ب) بیان ارزش ها 110
- ج) تلقینات 111
- اشاره 112
- 2. نقش زیارت در بهداشت روانی و تعالیِ روح 112
- ب) ایجاد زمینه و تقویت ارتباط با اهل بیت(ع) 113
- الف) تقویت معنویت در جامعه 113
- ج) ایجاد زمینه ارتباط قلبی 114
- د) ایجاد زمینه ارتباط نزدیک 114
- ه_) اثر معنوی زیارت نامه خوانی 115
- و) ایجاد دوستی اهل بیت 116
- ز) حرکت در مسیر الهی 117
- 3. نقش زیارت در تحول رفتار و شخصیت 118
- ب) زنده نگه داشتن اهداف و افکار 118
- الف) خودسازی و الگوگیری 118
- اشاره 118
- ج) تقویت ایمان و روحیه فرد 119
- د) شخصیت سازی 120
- اشاره 121
- 4. نقش زیارت در شناخت امامان 121
- دشمن شناسی در پرتو تبرّی 123
- الف) خویشاوندی معنوی و فرهنگی 125
- اشاره 125
- 5. نقش تربیتی زیارت 125
- ب) توجه به خدا 127
- ج) تقرب به خدا 128
- د) توبه و گناه زدایی 129
- کتاب نامه 131
- کتاب شناسی غیر توصیفی زیارت 132
- اشاره 132
- پیوست 132
- اشاره 132
- الف) مفهوم شناسی زیارت، توسل، دعا، شفاعت و تبرک 133
- ب) زیارت نامه ها 137
- ج) آداب و رسوم زیارت 151
- د) زیارت گاه های اسلامی _ آرام گاه ها _ مزارات 157
- ه_) شرح و تفسیر زیارت نامه 173
پیامبر فرمود: «آینده حسین(ع) به گونه ای است که خداوند متعال فرموده است، هر کس به زیارت او برود، ثواب یک حج را خواهد داشت.» عایشه گفت: یک حج؟ و نقل است که پیامبر همین طور تا 70 حج را برای زیارت ایشان ذکر کردند. درست مثل همین حدیث را در مورد امام هشتم(ع) داریم. پس ما باید در زیارت حضرت رضا(ع) اعمالی شبیه اعمال حج به جا بیاوریم. می پرسند اولین کار برای به جای آوردن زیارت چیست؟ باید گفت: پاک سازی جسم و روح و اینجا پاک سازی معنوی اهمیت بسیار دارد. در آیه شریفه ای داریم که آیا وقت آن نرسیده که قلب های خود را با ذکر خدا پاک کنید؟ و این آیه شریفه فضیل عیاض را از راه خطا و گناه باز گرداند، تا این حد که به عارفی بزرگ و مشهور تبدیل شد؛ اما از دیگر مشابهت حج و زیارت «میقات حج» است؛ جایی که باید مُحرم شوی و لباس دنیا را از تن بیرون کنی و لباس مطهر زیارت بپوشی. در حج دو رکعت نماز به جا آورده می شود و در زیارت هم دو رکعت نماز سفارش شده است. نقل است از امام جواد(ع) که «به زیارت پدرم که می روید با سری پایین و تواضع قدم بردارید. در راه ذکر الله اکبر، لا اله الا الله و سبحان الله بگویید.» نویسنده ای برزیلی در یکی از آثار خود به این مطلب اشاره کرده است و ضمن نقل ماجرای سفری کوتاه) این طور تفسیر می کند: «وقتی که به سوی مقصدی می روی، سرت را پایین نگه دار وگرنه تعلقات محیط اطراف، تو را مشغول و از هدف اصلی دور می کند».(1)
2. آداب سفر
اشاره
2. آداب سفر
1- دکتر حسن الهی قمشه ای، نشریه زائر، ش 152، ص 12.