- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 1. مفهوم شناسی زیارت 6
- الف) زیارت در لغت 6
- اشاره 6
- ب) زیارت در عُرف 7
- ج) زیارت در قرآن 7
- د) زیارت در اصطلاح دینی 8
- ه_ ) زیارت در متون ادبی و عرفانی 9
- 2. فضیلت زیارت در روایات اسلامی 12
- اشاره 12
- الف) مستحق ثواب کیست؟ 17
- ب) زیارت با معرفت 19
- 3. ارکان زیارت 22
- 4. رابطه زیارت با دعا 23
- 5. جایگاه زیارت در ادیان دیگر1 24
- اشاره 24
- ب) زیارت در بودیسم 25
- ج) زیارت در مسیحیت 25
- الف) زیارت در بابل 25
- د) زیارت و هندوییسم 26
- 6. تاریخ زیارت در اسلام 27
- 7. مقایسه تطبیقی زیارت 30
- 8. حکمت زیارت نامه خواندن 33
- اشاره 34
- 9. تنوع زیارت نامه ها 34
- زیارت مأثور و غیر مأثور 36
- 10. تازگی و جاودانگی زیارت ها 37
- فصل دوم: انواع زیارت و محتوای زیارت نامه ها 39
- اشاره 39
- 1. انواع زیارت ها 40
- الف) زیارت معصومین(ع) 40
- اشاره 40
- ب) زیارت مؤمنین 41
- ج) زیارت اهل قبور 42
- الف) سلام، شعار اسلام 43
- اشاره 43
- اشاره 43
- 2. محتوای زیارت نامه ها 43
- سلام و توصیف امام 45
- ب) لعن 47
- ج) اعلام مواضع اعتقادی 49
- د) زیارت، جلوه گاه توحید 50
- ه_) ولایت و برائت 51
- و) خط جهاد و شهادت 54
- ز) زیارت و بیعت 56
- ح) در رکاب امام مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف 58
- ط) نگاه مجموعه ای به امامان 60
- اشاره 62
- ی) مفهوم «فدا» 62
- یا) گواهی دادن به ایمان و فضیلت 63
- یب) شاهد گرفتن بر ایمان و ولایت 64
- نتیجه گیری 66
- 3. ارزش ادبی زیارت نامه ها 67
- اشاره 69
- فصل سوم: آشنایی با مهم ترین زیارت نامه ها 69
- 1. زیارت آل یس 70
- اشاره 71
- 2. زیارت جامعه 71
- زیارت جامعه و توهم غلوّ 73
- 3. زیارت رَجَبیّه 75
- اشاره 76
- 4. زیارت های پیامبر و ائمه اطهار(علیهم السلام) 76
- الف) زیارت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 76
- ب) زیارت امیرالمؤمنین(ع) 77
- ج) زیارت حضرت فاطمه زهرا(س) 78
- ه_) زیارت امام حسین(ع) 79
- د) زیارت ائمه بقیع 79
- ح) زیارت امام هادی و امام حسن عسکری(ع) 83
- اوقات زیارت 84
- ط) زیارت امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 84
- اشاره 84
- فصل چهارم: بررسی ابعاد زیارت 86
- اشاره 86
- 1. زیارت در فقه 87
- 2. بُعد احساسی و معرفتی زیارت 88
- ب) دیدگاه ملا احمد نراقی 92
- اشاره 92
- الف) دیدگاه ابن سینا 92
- 3. زیارت از نگاه عقلی 92
- 4. زیارت از نگاه جامعه شناختی 94
- 5. انگیزه فطری زیارت 96
- اشاره 98
- فصل پنجم: آداب زیارت 98
- 1.جایگاه آداب زیارت 99
- 2. آداب سفر 101
- اشاره 101
- الف) آداب پیش از سفر 102
- ب) آداب هنگام سفر 105
- 3. آداب پیش از تشرّف به حرم 106
- 4. آداب هنگام تشرّف و زیارت 106
- 5. آداب وداع و مراجعت 108
- اشاره 109
- فصل ششم: کارکرد زیارت 109
- 1. نقش زیارت در تعلیم معارف و اعتقادات 110
- اشاره 110
- الف) تعلیم معارف دینیه و الهیه 110
- ب) بیان ارزش ها 110
- ج) تلقینات 111
- اشاره 112
- 2. نقش زیارت در بهداشت روانی و تعالیِ روح 112
- ب) ایجاد زمینه و تقویت ارتباط با اهل بیت(ع) 113
- الف) تقویت معنویت در جامعه 113
- ج) ایجاد زمینه ارتباط قلبی 114
- د) ایجاد زمینه ارتباط نزدیک 114
- ه_) اثر معنوی زیارت نامه خوانی 115
- و) ایجاد دوستی اهل بیت 116
- ز) حرکت در مسیر الهی 117
- 3. نقش زیارت در تحول رفتار و شخصیت 118
- ب) زنده نگه داشتن اهداف و افکار 118
- الف) خودسازی و الگوگیری 118
- اشاره 118
- ج) تقویت ایمان و روحیه فرد 119
- د) شخصیت سازی 120
- اشاره 121
- 4. نقش زیارت در شناخت امامان 121
- دشمن شناسی در پرتو تبرّی 123
- الف) خویشاوندی معنوی و فرهنگی 125
- اشاره 125
- 5. نقش تربیتی زیارت 125
- ب) توجه به خدا 127
- ج) تقرب به خدا 128
- د) توبه و گناه زدایی 129
- کتاب نامه 131
- پیوست 132
- اشاره 132
- کتاب شناسی غیر توصیفی زیارت 132
- اشاره 132
- الف) مفهوم شناسی زیارت، توسل، دعا، شفاعت و تبرک 133
- ب) زیارت نامه ها 137
- ج) آداب و رسوم زیارت 151
- د) زیارت گاه های اسلامی _ آرام گاه ها _ مزارات 157
- ه_) شرح و تفسیر زیارت نامه 173
ظهورت و تشکیل دولتت، مرا بار دیگر به دنیا برگرداند، تا به خواسته و آرمان خودم از راه اطاعت تو برسم.
آرزوی بازگشت به دنیا در روزگار ظهور او، باید همراه با آماده سازی روح و اراده برای آن دوران باشد و زمینه سازی اجتماعی برای آمدنِ آن عدل گستر و حجت غایب پروردگار. این گونه است که می بینیم انتظار، با تنبلی و بی حوصلگی و بی تفاوتی و بی عاری سازگار نیست.
...انتظار، یک بسیج عمومی است.
زائری که مشتاق حضور و جهاد در رکاب مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف است، باید لیاقت های مورد نیاز را از هم اکنون در خود فراهم آورد، وگرنه این شوق، به تنهایی او را به جایی نمی رساند.
شهادت، حدّ اعلای کمال انسان است و چه زیبا که در رکاب «مهدی موعود» باشد، و در راه احقاق حق و گسترش عدل بر گستره زمین!
در زیارت ها، روی عنصر «شهادت طلبی» و آرزوی جهاد و شهادت، پیش روی امام زمان و در رکاب آن عزیز، تأکید فراوان شده است و این در پی آن خواسته ارزشمند زنده شدن و رجعت در روزگار امام عصر است. در این مورد هم به فقراتی از متون زیارتی اشاره می کنیم.(1)
ط) نگاه مجموعه ای به امامان
ط) نگاه مجموعه ای به امامان
یکی از نکات محتوایی مهم که در زیارت نامه هاست، «نگاه مجموعه ای» به شخصیت معصومین(ع) است، نه نگاهی به فرد و جدا از یک منظومه و مجموعی از بندگان شایسته خداوند. به همین جهت، در کنار یاد و درود و سلام به هر معصومی در زیارت، به شجره نامه معنوی، عرفانی و ملکوتی و به تبار عرشی این خاندان اشاره می شود.
1- فرهنگ زیارت، صص 320_322.