شرح زیارت جامعه کبیره صفحه 21

می داده است، گفته اند صد مرتبه «اللّه اکبر» بگو؛ یعنی نه! خدا از این ها بالاتر است.

بنده نظر و اعتقاد دیگری هم دارم و فلسفۀ این تکبیرات را چیز دیگری هم می دانم؛ زیرا شخصی که امامان معصوم علیهم السّلام را معرفی می کند امام هادی علیه السّلام است و اگر بنا بود از این عبارات بوی غلو بیاید، امام این گونه صحبت نمی کردند و خیلی بالاتر از این ها شئون ائمۀ معصومین علیهم السّلام را بیان می کردند. در حقیقت حضرت در حد کشش بشری سخن گفته اند تا ما بتوانیم درک کنیم و الاّ شئون اهل بیت علیهم السّلام به مراتب بلندتر از فرازهای زیارت جامعۀ کبیره است.

التفات در زیارت جامعه

ما وقتی زیارت جامعه را در خدمت امام معصوم علیه السّلام می خوانیم، چون ابتدایی هستیم و تازه داریم آشنا می شویم، امام علیه السّلام می گوید با ما حضوری صحبت کن: «السّلام علیکم یا أهل بیت النّبوّه و...»؛ سلام بر شما که اهل بیت نبوت هستید، شما که موضع رسالت هستید و....

این ها همه، خطاب حضوری هستند. وقتی که این جملات را گفتیم و مقداری آشنا شدیم، امام می گوید: چون بار اوّلت بود و مهمان ما بودی نمی خواستم برگردی. چون می خواستم جذبت کنم حضورا راهت دادم، ولی آیا تو مرا شناختی که با من این گونه حرف می زنی ؟ لطفا دوباره برگرد و غایبانه با ما حرف بزن. بگو: «السّلام علی أئمه