میثاق منتظران: شرحی بر زیارت آل یس جلد 1 صفحه 110

روشنگر حقایق قرآن: وَتَرْجُمانَهُ

اشاره

«وَتَرْجُمانَهُ»؛ و روشنگر آن تَرْجُمان و تَرْجَمان: در لغت: مفسِّر، شارح، سخنگو و بیان کننده و روشنگر، و نیز فصیح و خوش بیان و خوش تقریر را گویند.

همچنین ترجمان کسی است که لغتی را از زبانی به زبان دیگر تقریر کند، و این واژه معرّبِ ترزیان است.(1)

قرآن کریم را ترجمانی لازم است که از معانی بلند و عمیق آن آگاه و به حقایق آن آشنا و دانا، و بر شرح و بیان آن توانا باشد.

مولای متقیان علی علیه السلام فرماید: «وَهذَا القُرْآنُ إِنَّما هُوَ خَطٌّ مَسْطُورٌ بَیْنَ الدَّفَّتَیْنِ، لا یَنْطِقُ بِلِسانٍ، وَلابُدَّ لَهُ مِنْ تَرْجُمانٍ، وَإِنَّما یَنْطِقُ عَنْهُ الرِّجالُ(2)

؛ و این قرآن جز این نیست که خطّی منقوش [ و نوشتاری مضبوط ] بین دو جلد است، به زبانی گویا نمی باشد و از ترجمان و بیانگر ناگزیر است، و فقط رجال [ و رادمردان ] از آن سخن گویند و بیانگر آن باشند».

در قرآن کریم بیان همه چیز آمده است و هیچ موضوعی از آن فروگذار نشده است، و هیچ تر و خشکی نیست مگر اینکه در کتاب مبین گنجانیده شده است،(3)

امّا شرح و تفسیر و توضیح و برآوردن حقایق و اسرار نهفته در آن فقط از ائمّه اطهار علیهم السلام ساخته است که قرآن در بیت ایشان نازل گردیده و علوم آن به سینه آنان سپرده شده است.

خانگی داند که اندر خانه چیست

به یک حدیث در این باره توجّه کنید: زید شحّام گوید: قتاده بن دعامه - از فقها و مفسّران عامّه - به محضر امام باقر علیه السلام شرفیاب شد. امام علیه السلام به او

1- - لغت نامه دهخدا: 4/5782.
2- - نهج البلاغه: خطبه 123.
3- - سوره نحل: آیه 89؛ سوره انعام: آیه 38 و 59.