- پیشگفتار 1
- الف) موضوع نوشتار 3
- ب) اهمیت ادعیه وزیارات مهدوی 3
- ج) پیشینه مهدویت در ادعیه وزیارات 4
- اشاره 5
- مفهوم لغوی دعا وزیارت 6
- اشاره 7
- جایگاه و آثار دعا و زیارت در اندیشه اسلامی 7
- تعریف اصطلاحی دعا و زیارت 7
- دعا، بهترین عبادت 7
- آثار دعا 10
- الف) خاستگاه ارزشها 10
- اهتمام به دعا در سنت و سیره ائمه علیهم السلام 18
- تحلیل نقش ادعیه و زیارات وتأثیر سیاسی اجتماعی متون 23
- الف) راهبرد فرهنگی برای انتقال معارف اهل بیت علیهم السلام 23
- ب) تربیت و پرورش روحیه اعتدال اعتقادی درجامعه اسلامی 25
- ج) تعلیم و ترویج معارف دینی 27
- اشاره 29
- الف) ملجأ و پناه، در عصر غیبت 29
- اشاره 29
- توصیف دوران غیبت 31
- ب) خاستگاه منتظران 32
- ج)تجلی امامت، توجه به مهدویت 35
- د) چگونگی طلب ظهور و ارتباط با مهدویت در عصر غیبت 38
- الف) تعجیل فرج 43
- زیارت و دعا از دیدگاه امام مهدی علیه السلام 43
- ب) زیارت؛ توجه به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 45
- ج) دعا میراث اهل بیت علیهم السلام 47
- مهدویت در ادعیه و زیارات معصومین علیهم السلام 51
- نتیجه گیری 53
- اشاره 55
- ادعیه و زیارات مهدوی در یک نگاه 57
- اشاره 58
- صورت دوم 58
- صورت اول 58
- شیوه اول: طبقه بندی براساس ورود در منابع 59
- اشاره 59
- بررسی طبقه اول: 60
- اشاره 64
- بررسی طبقه سوم 64
- بررسی منابع طبقه سوم 65
- بحارالانوار 76
- اشاره 79
- 3. دعای معرفت 3 80
- 2. دعای معرفت 2 80
- 5. دعای غریق 81
- 6. دعای سلامتی امام زمان علیه السلام 81
- 9. دعا برای حضرت مهدی ضمن زیارت امام رضا و حضرت زهرا علیها السلام 82
- 8. زیارت و دعا برای حضرت ضمن تعقیب نماز واجب 82
- 11. دعا برای ظهور از امام جواد علیه السلام 83
- 12. دعایی دیگر برای ظهور از امام جواد علیه السلام 83
- 13.« و عجل فرجهم» 83
- 14. «و عجل فرجه» 84
- 18. «و عجل فرج ولیک» 85
- 19.« و ان تعجل فرج ولیک» 85
- 17. «تعجل بها فرجه» 85
- 16.« من بفرجه فرج» 85
- 21.« و عجل فرجنا بالقائم» 86
- 23. «اللهم عجل الروح و الفرج» 86
- 20.«اللهم عجل فرج ولیک» 86
- 22.« و عجل لولیک الفرج» 86
- 25.« و عجل فرج ال محمد» 87
- 26.« و عجل فرجی» 87
- 24. «و ان تعجل فرج المنتقم» 87
- 27.« عجل الله خروج قائمنا»، «عجل الله فرجه»، « عجل الله لک ما وعدک»، « عجل الله فرجک» 87
- 29. «اللهم عجل فرجه» 88
- 30. دعا به جهت دیدار و تشرف 88
- 28. «اللهم عجل فرجهم» 88
- 33. دعا برای ظهور 89
- 31. دعا برای ظهور بعد از نماز ظهر 89
- 32. دعا برای ظهور امام عصر علیه السلام بعد از نماز عصر 89
- 35. قنوت امام حسن عسکری علیه السلام 90
- 39.دعا برای حضرت در قنوت نماز جمعه وقنوت نماز وتر 91
- 40.دعا برای حضرت بعد از نماز جمعه 91
- 38. دعا برای حضرت ضمن تعقیب نماز حاجت 91
- 37.دعا برای ظهور ضمن تعقیب نماز 91
- 43.دعا برای حضرت مهدی علیه السلام در ساعت دوازدهم 92
- 44. دعای افتتاح 92
- 41. دعای امام هشتم علیه السلام برای حضرت مهدی 92
- 42. دعای سمات 92
- 48. دعا برای ظهور در ظهر عاشورا 93
- 45. دعا برای حضرت در هر روز ماه مبارک رمضان 93
- 47. دعا برای حضرت در موقف حج 93
- 46. دعا برای حضرت در شب اول ماه مبارک رمضان 93
- 50. دعا برای حضرت در شب نیمه شعبان 94
- 51. زیارت «آل یس» 94
- 49. دعا برای حضرت در شب سوم شعبان 94
- 54.زیارتی جامع برای هر یک از ائمه علیه السلام 96
- 55. زیارت ندبه برای حضرت صاحب الامر علیه السلام 96
- 53. زیارتی جامع برای هر یک از ائمه علیه السلام 96
- 52. زیارت حضرت مهدی ضمن زیارت حضرت زهرا علیها السلام 96
- 56. دعای ندبه 97
- 57. زیارت سرداب 97
- 61. استغاثه به صاحب الزمان علیه السلام 98
- 58. دعای فرج 98
- 59. دعای عهد 98
- 60. دعای عهد دیگر 98
- 64. دعا برای ظهور در روز 18 رمضان 99
- 63. دعا برای ظهور در روز 13 رمضان 99
- 65. دعا برای ظهور در روز 20 رمضان 99
- 66. دعا برای ظهور در جمعه و عید فطر و قربان 99
- 62. دعا برای ظهور در شب 23 ماه رمضان 99
- 69. دعا دوران غیبت 100
- 68. دعا برای ظهور ضمن دعا قبل از عید از امام سجاد علیه السلام 100
- 71. زیارت حضرت مهدی ضمن زیارت امام حسن عسکری علیه السلام 101
- 72. زیارت اول 101
- 77. زیارت ششم از مزار ابن مشهدی و متن مشابه آن از شهید اول 102
- 74. زیارت سوم 102
- 75. زیارت چهارم 102
- 76. زیارت پنجم 102
- 80. دعا برای حضرت مهدی ضمن قنوت امام حسن عسکری علیه السلام 103
- 79. دعا برای حضرت مهدی ضمن قنوت امام جواد علیه السلام 103
- 81. دعای حضرت مهدی علیه السلام برای خویش ضمن قنوت 103
- 84. دعای علوی مصری 104
- 83. دعای یمانی 104
- 85. دعای عهد 105
- 86. دعای عبرات 106
- 87. دعای طلب صفات محموده «اللهم ارزقنا توفیق الطاعه» 106
- شیوه دوم: طبقه بندی بر اساس محتوای مهدوی 107
- 88. دعای توسل 107
- اشاره 107
- الف)دعاهای مخصوص حضرت مهدی علیه السلام 108
- اشاره 108
- اشاره 109
- ادعیه و زیارات غیر اختصاصی به حضرت مهدی علیه السلام 109
- ب)زیارات مخصوص حضرت مهدی 109
- ب) زیارات غیر اختصاصی به مهدویت 111
- سیر ورود ادعیه و زیارات مهدوی در منابع 112
- اشاره 112
- قالب وساختار ادعیه وزیارت 128
- اشاره 128
- سخنی در تیپ شناسی ادعیه مهدوی 129
- دعای ندبه 130
- دعای شب نیمه شعبان 130
- دعای عهد 130
- ادعیه وارده برای زمان غیبت 130
- دعای سلامتی حضرت مهدی 130
- دعای فرج 131
- ادعیه تعجیل فرج 131
- دعا برای حضرت مهدی علیه السلام ضمن تعقیبات نماز 131
- دعا برای حضرت مهدی علیه السلام ضمن دعای توسل 132
- دعا برای صاحب الامر علیه السلام ضمن دعاهای ماه ذی الحجه 132
- دعا برای امام زمان علیه السلام ضمن دعاهای ماه شعبان 132
- دعا برای ولی عصر علیه السلام ضمن قنوت اهل بیت علیهم السلام 132
- تیپ شناسی زیارات حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 133
- استغاثه به حضرت مهدی علیه السلام و حجاب حضرت مهدی علیه السلام 133
- زیارت حضرت مهدی علیه السلام هنگام رؤیت از امام باقر علیه السلام 133
- زیارات سرداب مقدس 133
- زیارت حضرت مهدی علیه السلام ضمن زیارت حضرت امام حسن عسکری علیه السلام 134
- زیارات مطلقه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از امام رضا علیه السلام 134
- زیارت حضرت مهدی علیه السلام ضمن زیارت حضرت زهرا علیها السلام 134
- زیارت مطلقه حضرت مهدی علیه السلام ضمن زیارت سایر اهل بیت علیهم السلام 134
- زیارت مطلقه حضرت مهدی علیه السلام ضمن زیارتی جامع برای ائمه علیهم السلام 134
- زیارت حضرت مهدی علیه السلام در روز جمعه 134
- زیارت حضرت مهدی علیه السلام ضمن زیارت حضرت رضا علیه السلام 134
- اشاره 136
- ادعیه و زیارات وارده در توقیعات و یا صادره از ناحیه مقدسه 136
- دسته اول: 136
- دسته دوم: 138
- دسته سوم: 139
- یاد آوری 139
- شیوه سوم: طبقه بندی بر اساس صدور از معصوم علیه السلام 140
- اشاره 140
- ادعیه و زیارات صادره از امام باقر علیه السلام 140
- ادعیه و زیارات صادره از حضرت علی علیه السلام 140
- ادعیه و زیارات صادره از امام سجاد علیه السلام 140
- ادعیه و زیارات وارده از امام کاظم علیه السلام 141
- ادعیه و زیارات صادره از امام رضا علیه السلام 141
- ادعیه و زیارات صادره از امام صادق علیه السلام 141
- ادعیه و زیارات صادره از امام هادی علیه السلام 142
- ادعیه و زیارات خاصه صادره از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 142
- ادعیه و زیارات صادره از امام جواد علیه السلام 142
- 1. دعای معرفت 142
- ادعیه و زیارات صادره از امام حسن عسکری علیه السلام 142
- 4. دعای افتتاح 143
- 2. دعای فرج «اللهم عظم البلاء» 143
- 5. صلوات ضراب اصفهانی 143
- 3. دعای طلب صفات محموده «اللهم ارزقنا...» 143
- 6. زیارت آل یس 143
- 8. زیارات سرداب 144
- 9. زیارتی دیگر 144
- تأملی درادعیه و زیارات غیر مأثور 145
- دو. ادعیه و زیارات غیر مأثور 145
- اشاره 145
- دعا در دوران غیبت 146
- ادعیه و زیارات الهامی در خواب 146
- ادعیه وارده در خاطر مؤلف 146
- اشاره 146
- الف) دعای توسل خواجه نصیر 148
- واکاوی ادعیه و زیارات انشایی توسط علما 148
- ب )دعای عدیله 148
- سنجش وبررسی اجمالی اعتبار ادعیه و زیارات مهدوی 149
- نتیجه گیری 154
- اشاره 155
- الف) نام حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هم نام پیامبر است. 156
- 1. ماهیت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف در ادعیه وزیارات 156
- ب) نسب حضرت مهدی علیه السلام 157
- مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از نسل پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 157
- تأملی در تفاوت کنیه، لقب وصفت 160
- 2. ویژگیهای شخصی حضرت مهدی علیه السلام 160
- کنیه های امام دوازدهم علیه السلام 161
- 1. حجت 166
- 3. القاب امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 166
- اشاره 166
- 3. خلف صالح 167
- 4. موعود 167
- 7. منتظر 168
- 6. قائم 168
- 8. مهدی 169
- شمایل حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 170
- اشاره 171
- 1. مؤید و منصور 173
- 2. شبیه انبیاء 175
- 3. وارث انبیاء 177
- 4. علیم وحکیم 178
- 5. مؤتمن 180
- 7. وحید فرید 181
- 6.پناه و یاور مهدی باوران 181
- خصائص حضرت مهدی در ادعیه و زیارات 182
- اشاره 184
- 1. داعی الله 185
- 2. باب الله 186
- 3. سبیل الله 187
- 4. خلیفه الله 188
- 5. حجه الله 188
- 6. تالی کتاب الله 189
- 7. بقیه الله 190
- 8. صاحب الزمان 191
- 9. میثاق الله 192
- 10. وعد الله 193
- سخنی در وجه تفکیک شئو ن از صفات 194
- شئون امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در ادعیه و زیارات 195
- اشاره 195
- 1. معصوم (عصمت امام دوازدهم در ادعیه و زیارات) 196
- 2. ولی الله 197
- 4. شاهد و ناظر براعمال 198
- 5. میزان الاعمال 199
- اول: غیبت در ادعیه و زیارات 202
- اشاره 202
- الف) مفهوم غیبت 202
- ج)مدت غیبت: طولانی 203
- ب) حکمت غیبت: امتحان مردم 203
- 2. دعا 204
- 1. صبر 204
- توصیف دوران غیبت: زمان شدت دشمنی و فتنه 205
- دوم: عصر ظهور امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف از منظر ادعیه و زیارات 206
- 1. دوران سرور آل محمد 206
- 2. از بین رفتن دشمنی 208
- 3. درخشش امامت 209
- وقت ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از منظر ادعیه و زیارات 210
- انتخاب و انتصاب الهی حضرت مهدی علیه السلام در ادعیه و زیارات 211
- نتیجه گیری 213
- اشاره 215
- اول: آثار تکوینی و سیمای عمل کردی امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف دردوران غیبت 216
- 1. ملجاء، پناه و حافظ نظام آفرینش 216
- الف) آثار مشترک نسبت به مؤمنان ومشرکان 221
- 1. اتمام حجت 221
- ب) آثار مختص نسبت به مؤمنان 223
- اشاره 223
- اشاره 224
- اول: سیاست های سیاسی _ اجتماعی 224
- الف) اظهار دین 226
- ب) عزت اسلام، ذلت نفاق 227
- ج) جمع بین امتها 228
- سوم: سیاست های قضایی 243
- ج) آثار مختص نسبت به مشرکان 247
- 1. مبارزه و قیام 247
- 2. انتقام 251
- اشاره 252
- نتیجه گیری وجمع بندی نوشتار 252
- نتیجه گیری 252
- اول: سیمای وجودی 255
- دوم: سیمای عمل کردی 256
- سخن آخر 257
2. الغیبه نعمانی
تألیف محمد بن ابراهیم بن جعفر، ابوعبدلله الکاتب النعمانی المعروف بابن زینب، که کاتب مرحوم کلینی بوده است و شخصیتی بس با عظمت دارد. از ویژگی های اثر ایشان، نقل روایات منحصر به فرد در دفاع از آموزه امامت و مهدویت در پاسخ مخالفین است.(1)
«غیبت نعمانی» بیست و شش باب دارد که هیچ یک از آنها اختصاص به ادعیه و زیارات ندارد؛ اما ایشان به مناسبت به دو مورد از ادعیه مهدوی اشاره می کند:
مورد اول: دعای معرفت، که آن را به صورت مختصر نقل می کند.(2)
مورد دوم: دعای غریق که حدیثی در تأکید و توصیه به آن نقل می کند و به متن دعا نمی پردازد. البته با توجه به سیاق روایت، متن این دعا از روایات دیگر در سایر منابع قابل تشخیص است.(3) بنابراین ادعیه مهدوی در غیبت نعمانی به همین دو مورد محدود می شود.
1- برای شناخت بهتر مرحوم نعمانی منابع زیر معرفی می گردد: رجال نجاشی، ص383، ش 1043 و امل الامل، ج 2، 232، ش 691.
2- غیبت نعمانی، ص170، ح 6، باب 10- «ماروی فی غیبه الامام المنتظر»، فصل 3، دعای معرفت.
3- غیبت نعمانی، ص161، ح 4، باب 10 «ماروی فی غیبه الامام المنتظر» فصل 2 تاکید بر دعای غریق.