- بخش اول: نقش ماه رمضان در تربیت و سازندگی انسان 2
- اشاره 2
- فلسفه روزه از دیدگاه اسلام 2
- اشاره 5
- فواید روزه 5
- روزه عامل باز دارنده از گناه 7
- نقش روزه در تقویت اراده 8
- صفا و پاکی دل 9
- روزه و صبر 11
- روزه و قناعت 12
- همدردی با فقیران 13
- نظم و انضباط 14
- شبهای قدر 17
- ماه مبارک رمضان در کلام امام راحل رحمه الله 19
- اشاره 19
- میهمانی خدا غیر از میهمانی دیگران است 20
- راه ورود به ضیافت الله 20
- ماه رمضان ماه اصلاح نفس 21
- مبارک بودن ماه رمضان به چیست؟ 21
- اهمیت دعا در ماه مبارک رمضان 22
- لیله القدر 22
- یک تذکر 23
- روز قدس 23
- بخش دوم: رمضان در فرهنگ مردم 25
- اشاره 25
- نظافت و خانه تکانی 26
- نظافت اماکن عمومی 26
- فصل اول: استقبال از ماه مبارک رمضان 26
- اشاره 26
- تهیه مایحتاج ماه مبارک رمضان 27
- مراسم آشتی کنان قبل از ماه رمضان 28
- اعزام مبلغان مذهبی به شهرها و آبادیها 29
- پیشواز 29
- رؤیت هلال در شب اول ماه رمضان 30
- روشهای بیدار شدن در سحر 31
- ختم قرآن 34
- فصل دوم: تغییرات در زندگی و اعمال روزه داران 34
- اشاره 34
- افطاری دادن 35
- بخش سوم: نقش دعا در پرورش روح و روان 36
- اشاره 36
- ج: حضرت ابراهیم(ع): 38
- دعای پیامبران 38
- ب: حضرت نوح(ع): 38
- الف: حضرت آدم(ع): 38
- اشاره 38
- ه: حضرت یونس(ع): 39
- د: حضرت سلیمان(ع): 39
- ز: حضرت موسی(ع): 40
- و: حضرت یوسف(ع): 40
- اشاره 41
- اشاره 41
- دعا در کلام معصومان(ع) 41
- آداب دعا در قرآن 41
- ح: حضرت زکریا(ع): 41
- الف: اهمیت دعا 41
- 3 _ مخ و مغز عبادت 42
- 2 _ برترین عبادت 42
- 1 _ کلید خزائن الهی 42
- 5 _ کلید رحمت و چراغ تاریکی ها 43
- 4 _ کلید رستگاری 43
- 9 _ برگرداننده قضای حتمی 43
- 7 _ محبوبترین عمل در روی زمین 43
- 8 _ برنده تر از نوک نیزه 43
- 6 _ اسلحه انبیاء و مؤمنان 43
- 10 _ درمان هر درد 44
- 11 _ وسیله دفع بلاها 44
- دعا از نگاه اندیشمندان غیر مسلمان 45
- 12 _ وسیله دفع اندوه 45
- 13 _ وسیله تقرب به خدا 45
- حمد برای هدایت 47
- دعا زیباترین زمزمه بندگی 47
- الف: ستایش خدا و علل و عوامل آن 47
- دعای افتتاح یا ورود به ماه مبارک رمضان 47
- اشاره 47
- حمد برای ماه رمضان 48
- حمد برای اعطای دین 48
- 2 _ شهر رمضان 49
- 1 _ شهر الله 49
- 5 _ شهر الطهور (ماه پاکی) 50
- 3 _ شهر الصیام (ماه روزه) 50
- 4 _ شهرالاسلام 50
- 6 _ شهر التمحیص (ماه تزکیه یا امتحان) 51
- 7 _ شهر القیام (ماه به پا خاستن و عبادت کردن) 51
- 2 _ حجتهای روشن و قاطع از هدایت 52
- 3 _ جدا کننده حق از باطل 52
- ماه نزول قرآن 52
- 1 _ هدایت برای همه انسانها 52
- فضایل رمضان 53
- شب قدر در ماه رمضان 54
- ب: درودها و درخواستها 55
- بخش چهارم: دعاها و پیام ها 68
- دعای روز اول: 68
- اشاره 68
- اشاره 68
- اهمیت و فلسفه روزه: 69
- وجوب روزه: 69
- الف: روزه واقعی: 69
- آثار و برکات روزه 70
- ب: هشیاری از غفلت 71
- نشانه های غفلت: 71
- عوامل غفلت 72
- درمان غفلت: 74
- اشاره 76
- عظمت قرآن: 76
- دعای روز دوم: 76
- فضیلت تعلیم و تعلم و حفظ قرآن 78
- دعای روز سوم: 82
- اشاره 82
- نادانی در روایات: 83
- اشاره 86
- دعای روز چهارم: 86
- ضرورت استغفار: و ان اِستَغفِروا رَبَّکُم ثُمَّ تُوبُوا اِلَیه1 86
- دعای روز ششم: 88
- اشاره 91
- دعای روز هفتم: 91
- نقش و اهمیت زبان: 91
- دعای روز هشتم: 95
- اشاره 95
- آثار و نتایج سرپرستی یتیمان 96
- دعای روز نهم: 97
- اشاره 100
- دعای روز دهم: 100
- موجبات و آثار و نتایج توکل 101
- توکل چیست؟ 101
- اشاره 103
- دعای روز یازدهم 103
- اوصاف محسنین در قرآن 103
- اشاره 107
- دعای روز دوازدهم: 107
- اهمیت و فضیلت قناعت: 107
- دعای روز سیزدهم: 109
- اشاره 109
- کاربرد صبر 110
- زمان توبه و برخی از شرایط آن 112
- اشاره 112
- دعای روز چهاردهم 112
- «علامت خاشعان»: 114
- اشاره 114
- دعای روز پانزدهم: 114
- دعای روز شانزدهم: 116
- نیکان در قرآن 116
- اشاره 116
- اشاره 118
- دعای روز هفدهم: 118
- اقسام آرزو 118
- اشاره 121
- دعای روز هیجدهم: 121
- قلب در روایات 121
- اشاره 125
- دعای روز نوزدهم: 125
- اقسام هدایت 126
- شرایط ورود به بهشت 130
- اشاره 130
- دعای روز بیستم: 130
- اشاره 132
- شیطان و انسان 132
- دعای روز بیست و یکم: 132
- توفیق از زبان امیرالمؤمنین(ع) 136
- اشاره 136
- دعای روز بیست و دوم: 136
- دعای روز بیست و سوم: 139
- اشاره 139
- هدف از امتحان: 139
- دعای روز بیست و چهارم: 142
- انواع بندگی: 142
- اشاره 142
- دعای روز بیست و پنجم: 144
- اشاره 144
- ویژگیهای دوستان خوب: 145
- نشانه های دوستان بد 147
- دعای روز بیست و ششم: 150
- آثار و فضیلت های شب قدر 153
- دعای روز بیست و هفتم: 153
- اشاره 153
- مستحبات در آیات و روایات 155
- دعای روز بیست و هشتم: 155
- اشاره 155
- اشاره 158
- آثار تهمت و بهتان 158
- دعای روز بیست و نهم: 158
- اشاره 160
- دعای روز سی ام: 160
- حق پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت(ع) 160
- شب اول 162
- اشاره 162
- بخش پنجم: مروری بر مناسبتهای ماه رمضان 162
- روز اول 163
- روز دوم 165
- روز سوم 166
- روز ششم 167
- روز چهارم 167
- روز هفتم 168
- روز نهم 169
- روز دهم 170
- روز دوازدهم 170
- روز سیزدهم 171
- روز چهاردهم 172
- روز پانزدهم 173
- شب هفدهم 174
- روز هفدهم 175
- روز هیجدهم 176
- شب نوزدهم 176
- روز بیستم 177
- شب بیست و یکم 178
- روز بیست و دوم 179
- روز بیستم و یکم 179
- شب بیست و سوم 180
- روز بیست و ششم 181
- شب بیست و هفتم 182
- 1 _ احسانهای بی دریغ خداوند 184
- الف: اوصاف و نعمتهای پروردگار و نکاتی پیرامون رمضان 184
- اشاره 184
- اشاره 184
- بخش ششم: وداع با ماه مبارک رمضان 184
- 2 _ گشودن باب توبه 186
- 3 _ تجارت بندگان و سود و رستگاری تضمین شده. 187
- 4 _ راهنمایی از غیب 189
- 5 _ رمضان، عطیّه ای الهی 190
- ب: به یاد عزیزی که می رود 190
- اشاره 190
- سلامهای بستگانه در مراسم تودیع 192
- ج: درخواستها 200
- بخش هفتم: تا ژرفای نیاز 207
- روز اول 207
- اشاره 207
- روز دوم 208
- روز سوم 208
- روز چهارم 209
- روز پنجم 209
- روز ششم 210
- روز هفتم 210
- روز نهم 211
- روز هشتم 211
- روز دهم 212
- روز یازدهم 212
- روز دوازدهم 213
- روز سیزدهم 213
- روز چهاردهم 214
- روز پانزدهم 215
- روز شانزدهم 216
- روز هیجدهم 217
- روز هفدهم 217
- روز نوزدهم 218
- روز بیستم 218
- روز بیست و دوم 219
- روز بیست و یکم 219
- روز بیست و سوم 220
- روز بیست و چهارم 221
- روز بیست و پنجم 221
- روز بیست و ششم 222
- روز بیست و هفتم 222
- روز بیست و نهم 223
- روز سی ام 223
- بیست و هشتم 223
رؤیت هلال در شب اول ماه رمضان
رؤیت هلال در شب اول ماه رمضان
در گذشته مردم ماه مبارک رمضان را با رؤیت هلال آغاز می کردند. مگر آنکه سی روز بودن شعبان قطعی می شد یا حاکم شهر، روز آغاز ماه را تعیین و مردم رابه روزه گرفتن حکم می کرد.
اگر بنابر دیدن ماه بود؛ در صورتی که شب از نیمه می گذشت و دیدن ماه ثابت و معلوم می گشت به وسیله نواختن نقاره دیدن ماه را اعلام می کردند. چنانچه تا سحر دیدن ماه ثابت نمی شد مردم سحری می خوردند و روزه می گرفتند تا اگر ماه رمضان آغاز شده باشد از تکالیف دینی غافل نمانند اگر تا قبل از ظهر اطلاع می یافتند که ماه رمضان آغاز نشده است روزه را می شکستند در غیر اینصورت روزه را ادامه می دادند.(1)
از عقاید مردم در مورد دیدن ماه نو آن است که به محض رؤیت ماه چشمشان را می بندند و سعی می کنند روی قرآن یا نام خدا یا ظرف آب یا سبزه بگشایند و صلوات بفرستند. همچنین عقیده دارند در لحظه دیدن ماه نو هر حاجتی از خداوند طلب کنند بر آورده خواهد شد.
در جهرم فارس مردم برای دیدن ماه نو به «کوه البرز» که مشرف به شهر است می روند و با دیدن ماه چشمشان را می بندند و آن را روی انگشتر فیروزه یا درخت سبز یا آب روان یا قرآن می گشایند.
1- روزه یاد شده را به عنوان روزه واجب و به نیت روزه اول ماه رمضان به حساب نمی آوردند. چون اگر چنین کنند روزه ای حرام خواهد بود.