شرح دعای مکارم الاخلاق صفحه 89

این همان شخصیّت والایی است که اسلام در صدد القای آن به فرد مسلمان است که: (وَ الکاظمین الغَیظ و العافین عَنِ النّاس)(1)  و در خطاب درس آموز به پیامبر

گران قدر اسلام آمده است: (فاعف عنهُم وَ استَغفر لَهُم وَ شاورهُم فی الأمر)(2) .

مقصود از ذکر این مطالب، بی تفاوتی و پذیرش ذلّت و خفّت و یا ظلم پذیری و واکنش های منفی از این ردیف نیست. اصل «فَمَن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم»(3)  همچنان معتبر است. می دانیم که در همه جا، گریز از اعتدال و گرایش

یک جانبه و نگرش های یک بعدی، آفتی است که به جان حقایق اعتقادی و به تَبع آن واقعیّت های رفتاری انسان ها افتاده و آن ها را از پای درمی آورد. مهم آن است که با تدارک شخصیّتی آن چنان و با تحمّلی گسترده، در عین حال آن جا که ضرورت انکارناپذیر «مقابله به مثل» پیش آید، از اِعمال آن عاجز نباشیم، ضمن آن که هرگز اصل را بر انتقام جویی و تلافی و قصاص نگذاریم.

«اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی محمَّد وَ آله؛ وَ حَلّنی بِحلیه الصّالحین و ألْبسنی زینه المتّقین، فی بسط العدل، و کظم الغیظ، و اطفاء النّائره، و ضمّ أهل الفرقه، و إصلاح ذات البین، و افشاء العارفه، و ستر العائبه، و لین العریکه، و خفض الجناح، و حُسن السّیره، و سکون الریح، و طیب المخالقه، و السّبق إلَی الفضیلَه، و ایثار التّفضّل، و ترک التّعییر، و الافضال علی غیر المحِقّ، و القول بالحقّ و ان عزّ، و استقلال الخیر و ان کثر من قولی و فعلی. و أکمل ذلکَ لی بِدَوام الطّاعه و لزُوم الجماعه، و رفض أهل البدع و مستعملی الرّأی المخترع.»

[28 _ و حلّنی بحلیه الصالحین]

در یک نگاه کلّی به این بخش از دعای مکارم می بینیم که امام علیه السلام ترسیمی زیبا از دو واژه ی صالحین و متّقین به دست می دهد و ویژگی های شخصیّت ِدارندگانِ دو ویژگی صلاح و تقوی را تبیین می نماید. می دانیم که این دو گروه در قرآن مجید و روایات اهل البیت با تکریم و بزرگداشتِ والایی یاد شده اند. به عنوان نمونه صرفآ به چند آیه ی قرآنی در این زمینه توجّه می نماییم :

قرآن مجید می فرماید:

1- آل عمران (3) : 134.
2- آل عمران (3): 159.
3- بقره (2): 194.