- پیشگفتار 1
- مناجات شعبانیه 7
- بررسی اسناد مناجات شعبانیه 17
- بخش اوّل 21
- اشاره 21
- قسمت اوّل 21
- درود بر پیامبر و خاندان او 22
- نقش صلوات 23
- شیوه درود بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 24
- قسمت دوم 26
- اشاره 26
- معانی دعا، نداء و نجوی 26
- دعا در اصطلاح شرعی 28
- سه حالت در دعا 28
- توسل 31
- توسل در فرهنگ شیعی 32
- سخنانی از فخر رازی در مورد توسل به پیامبر 34
- دو نمونه از دعای رسول اکرم صلی الله علیه و آله 35
- دو نمونه از دعای امام صادق علیه السلام 36
- تفاوت توسل و دعا 37
- زنده بودن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نزد خداوند 38
- معنای سمیع و بصیر 40
- اشاره 42
- قسمت سوم 42
- گریز به سوی خداوند 43
- حضور در پیشگاه خداوند 44
- تضرّع در پیشگاه خداوند 45
- خشوع رسول اکرم صلی الله علیه و آله در پیشگاه الوهیّت 47
- خشوع امیرالمؤمنین علیه السلام در محضر خداوند 48
- امید به عنایات پروردگار 49
- اشاره 50
- قسمت چهارم 50
- چرا دعا کنیم؟ 52
- قضا و قدر 54
- قسمت پنجم 54
- اشاره 54
- جبر جهانی و اختیار انسانی 55
- علل و عوامل پیشرفت و سقوط 56
- دعا در پرتو تقدیر 58
- قسمت ششم 60
- اشاره 60
- فقر امکانی 61
- دو معنی برای «الفقر فخری» 62
- اشاره 64
- بخش دوم 64
- حرمان و خذلان 64
- اشاره 66
- خرسندی و خشم پروردگار 66
- بخش سوم 66
- فرو نشاندن خشم 68
- بخش چهارم 70
- اشاره 70
- فاعلیت الهی و قابلیت امکانی 70
- لطف الهی 72
- استعداد نخستین و استعدادهای تابعه 72
- بخش پنجم 74
- اشاره 74
- 1- ترسیم منظره قیامت 75
- 2 - زیبایی توکل 76
- بخش ششم 78
- لازمه بزرگی عفو و بخشش است 78
- اشاره 78
- اعتراف به گناه در پیشگاه خداوند 79
- عقوبت برای چیست؟ 79
- آفتاب لب بام 80
- اعتراف در مقابل غیر خدا 81
- اشاره 82
- سعادت انسان 82
- بخش هفتم 82
- خطر نفس 83
- اشاره به نعمتهای الهی 85
- بخش هشتم 85
- اشاره 85
- اشاره 87
- بخش نهم 87
- یأس و قنوط 88
- امید در دنیا 88
- یک خاطره 89
- جبران جنایت 90
- درمان اضطراب 90
- امید به آخرت 92
- تغییر هویت و اصلاح شخصیت 92
- خاطره ای عبرت انگیز 93
- ایمنی و یأس از خدا 94
- نومیدی و یأس از مردم 95
- بخش دهم 97
- اشاره 97
- ولایت الهی 98
- کفایت الهی 98
- قرب الهی 99
- فضل الهی نه استحقاق بشری 99
- رابطه بین گناه و جهالت 100
- ستّار بودن خداوند 101
- اشاره 101
- بخش یازدهم 101
- حفظ آبروی دیگران 104
- وجوب نهی از منکر و حرمت غیبت 106
- 1 - بذل و بخشش الهی 107
- اشاره 107
- بخش دوازدهم 107
- 3 - اعمال ناقابل انسانی 108
- 2 - گذشت و مغفرت سرمدی 108
- لقاء اللّه 110
- بخش سیزدهم 110
- اشاره 110
- تحلیلی در مورد معنای لقاء 111
- لقاء از نظر لغت 111
- لقاء آخرت 113
- لقاء کفّار 113
- دیدگاه مفسّران 114
- لقاء اللّه چیست؟ 114
- رؤیت الهی 122
- دیدگاه مفسّرین 123
- دیدگاه اخبار 124
- دو نکته در مورد رؤیت الهی 125
- دیدگاه مفسّران 127
- نظر به پروردگار 127
- دیدگاه روایات 130
- تحلیل مرحوم علامه مجلسی 131
- تقابل دو چهره 133
- محرومیت کفّار 135
- لقاء ویژه 137
- شوق دیدار 138
- بخش چهاردهم 141
- اشاره 141
- نیاز انسانی و کرامت الهی 142
- نکاتی در مورد پوزش و اعتذار 143
- اشاره 147
- بخش پانزدهم 147
- دو نکته 148
- 1 - رابطه بین مکرمت و هدایت و پستی و ضلالت 150
- بخش شانزدهم 150
- اشاره 150
- اشاره 150
- دو نوع هدایت 151
- 2 - رابطه بین آبرو و عافیت و فضیحت و گناه 152
- سرمایه زندگی 153
- اشاره 153
- بخش هفدهم 153
- هدف اولیای الهی از زندگی 154
- بخش هجدهم 156
- انحصار ستایش به پروردگار متعال 156
- اشاره 156
- دوام ستایش 157
- گستردگی ستایش 158
- ستایش شایسته 158
- ویژگی نماز 159
- اشاره 160
- مقایسه غنای الهی و نیاز بشری 160
- بخش نوزدهم 160
- عشق و اخلاص امیر مؤمنان 162
- محبت الهی 162
- نور محبت را از من مگیر 163
- خاطره ای از زندان 163
- بخش بیستم 164
- اشاره 164
- بضاعتی اندک و آرمانی عالی 164
- بخش بیست و یکم 166
- حکمت آفرینش 166
- اشاره 166
- بحث فلسفی 167
- بخش بیست و دوم 168
- اشاره 168
- ترسیم دوران غفلت 168
- اشاره 170
- بخش بیست و سوم 170
- یک تحلیل روانی 171
- گرفتاری های گوناگون 171
- فروتنی در پیشگاه احدیت 174
- اشاره 174
- بخش بیست و چهارم 174
- اشاره 176
- بخش بیست و پنجم 176
- 1 - پشیمانی و اعتذار 177
- 2 - درخواست عفو 178
- 3 - عفو الهی نمودی از کرامت اوست 178
- اشاره 179
- بخش بیست و ششم 179
- هر نیرویی از خداوند متعال است 179
- عوامل اجتناب از گناه 180
- عنایت الهی 180
- غفلت و آلودگی 181
- کرامت ایزدی سبب دوری از گناه است 181
- 1 و 2 - دو درخواست و دو ستایش 182
- بخش بیست و هفتم 182
- اشاره 182
- 3 - قرب الهی 183
- 4 - امید انسانی و بذل و بخشش الهی 183
- اشاره 185
- بخش بیست و هشتم 185
- 1 - دلی شیفته 186
- 2 - زبانی صادق 186
- 3 - نگاهی صائب 187
- اشاره 190
- بخش بیست و نهم 190
- 1 - جاودانگی اولیای الهی 191
- 2 - عزّت دوستان خداوند 192
- 3 - شادمانی اولیای الهی 193
- 1 - راههای معرفت 195
- بخش سی ام 195
- اشاره 195
- 2 - تنها اتکال به خدا 197
- اشاره 198
- حسن ظن به خداوند 198
- بخش سی و یکم 198
- اشاره 200
- بخش سی و دوم 200
- درجات اولیا 200
- برترین مردم 201
- اشاره 202
- امام سجاد علیه السلام و نزول باران 202
- 2 - ثمره اطاعت از پیامبر 204
- 1 - لازمه محبّت الهی 204
- بخش سی و سوم 205
- اشاره 205
- وله و شیفتگی در عبادت و یاد خدا 205
- ذکر خفی و ذکر جلی 206
- خواسته های گوناگون 208
- تشرّف به جایگاه قدس پروردگاری 209
- بخش سی و چهارم 211
- همراهی با نیکان 211
- اشاره 211
- نهی از همنشینی با بدان 213
- روایاتی در مورد مجالست 214
- سخن حضرت مسیح در مورد همنشین 214
- داستان جوان نیکی که در اثر مصاحبت با پدر بدرفتار گرفتار غرق شد 216
- موقعیّت خداپسندانه 217
- خشنودی خداوند در چیست؟ 219
- ضعف بشری و قدرت الهی 220
- بخش سی و پنجم 221
- اشاره 221
- استغفار اولیای الهی از چیست؟ 221
- مالکیت الهی 223
- انابه به سوی پروردگار 223
- سهو و غفلت انسانی 224
- بخش سی و ششم 225
- اشاره 225
- انقطاع به سوی پروردگار 226
- کمال انقطاع چیست؟ 226
- ابراهیم اسوه انقطاع 227
- دعایی از امام سجاد علیه السلام 227
- تبتیل در قرآن کریم و دیدگاه مفسّران 228
- اولیای الهی 230
- اشاره 232
- 1 - نورانیت دل 232
- نتیجه انقطاع 232
- 2 - شکافتن حجابهای نورانی 234
- 4 - تمسّک به مقام قدس 235
- 3 - رسیدن به منبع عظمت 235
- بخش سی و هفتم 237
- مقامات سه گانه (نداء، نظر و نجوی) 237
- اشاره 237
- اشاره 237
- 1 - مقام نداء 238
- اشاره 239
- 2 - مقام نظر 239
- عشق به زیبایی و عشق به خداوند 240
- 3 - مقام نجوی 240
- علوم رهبران الهی 241
- روشن بینی اولیای الهی 242
- یک نکته در مورد روان کاوی 242
- بخش سی و هشتم 244
- اشاره 244
- حسن ظن به خداوند 245
- یأس از رحمت الهی 245
- خوف و رجاء 246
- ایمنی از سیاست الهی 246
- دو عامل محرک آدمی 248
- رجاء دروغین 248
- کرم جمیل 249
- اشاره 251
- بخش سی و نهم 251
- خطر گناه 252
- توکل انسانی و گذشت الهی 254
- بخش چهلم 255
- اشاره 255
- تبدیل بدیها به خوبیها 255
- بخش چهل و یکم 257
- اشاره 257
- لقاء اللّه در این جهان 258
- نخستین مانع لقای الهی 259
- اشاره 263
- تشویق و توبیخ 263
- بخش چهل و دوم 263
- بخش چهل و سوم 265
- اشاره 265
- اشاره 265
- بخش اوّل 265
- ابتهال برای چیست؟ 266
- 1 - یاد خدا 267
- اشاره 267
- بخش دوم 267
- اشاره 267
- فراموشی از خداوند سبب فراموشی از خود می شود 268
- تداوم یاد خدا 269
- تداوم یاد خدا در اسلام 270
- 2 - رعایت پیمان الهی 272
- اشاره 273
- شکر و سپاس پروردگاری 273
- کفران نعمت 277
- شکر و عبادت 277
- شکر شایسته 278
- دو خاطره از رسول اکرم صلی الله علیه و آله 278
- انگیزه شکر 279
- اشاره 279
- 2 - سطح انتظار عاقلانه و منطقی 279
- 1 - توجه به نعمتهای الهی 279
- 3 - نگاه به پایین تر از خود 280
- 4 - شناخت عوامل بدیها و کاستیها 280
- شکر و شکوی 281
- شکر عملی 281
- علت پیشرفت و سقوط کشورها 282
- شکرگزاری در سطح کلان کشوری 282
- استخفاف دینی 283
- اشاره 286
- بخش چهل و چهارم 286
- سخنی در مورد نور الهی 288
- نور ابهج کدام است 290
- گفتاری در مورد عرفان 291
- واژه عرفان 292
- عرفان چیست؟ 292
- زبان عرفان 293
- شروط عرفان 293
- دکتر الکسیس کارل در مورد احساس عرفانی می گوید 294
- مدرسه عرفان 295
- کتاب عرفان 295
- دلیل عارف 295
- استاد عرفان 296
- دیدگاه عارف 297
- خواسته عارف 298
- عشق به کمال مطلق 298
- کردار عارف 299
- روحیات عارف 299
- سرانجام عارف 300
- دشمن عارف 300
- توحید و عرفان 301
- خوف و رجاء 301
- بدون تعلق 301
- خوف الهی 302
- بازگشت به دعا 302
- عامل خوف الهی 303
- ماهیت ترس 303
- اصول مرابطه 304
- ثمرات خوف 304
- ابعاد مراقبت 305
- مراقبت دل و مراقبت جوارح 306
- مراقبت انسانی و مراقبت الهی 307
- دو اسم از اسماء حسنای الهی 308
- سخن پایانی 308
- کتابنامه 310
بخش بیستم
اشاره
«اِلهی اِنْ کانَ صَغُرَ فِی جَنْبِ طاعَتِکَ عَمَلی فَقَدْ کَبُرَ فِی جَنْبِ رَجائِکَ اَمَلی».
ترجمه
معبودم! اگر عمل و کردار من در کنار اطاعت از تو کوچک و اندک است، ولی آرزویم در جنب امید به تو بزرگ و زیاد می باشد.
واژه
امل: آرزو.
شرح
بضاعتی اندک و آرمانی عالی
طاعت قابلی ندارم، ولی امید بسیاری در دل اندوخته ام، کردار شایسته ای نکردم، ولی آرزوی زیادی نهفته ام. به عمر برباد رفته ام می نگرم، چیزی ذخیره نکردم، به رحمت
واسعه وگسترده ات چشم می اندازم، فروغ امید در دلم می درخشد.
هر چند غرق بحر گناهم ز صد جهت
تا آشنای عشق شدم زاهل رحمتم
دریا و کوه در ره و من خسته و ضعیف
ای خضر پی خجسته مدد کن به همتم
طاعت من با خودم سنخیت دارد، ولی امیدم با تو مناسبت. کوچکم، خردم، حقیرم، از این رو طاعت قابلی ندارم، ولی تو بزرگی، مهربانی، کریمی، از این رو آرزوی