جلوه گاه عرفان: شرح مناجات شعبانیه صفحه 294

1- رعد /19.

2- فاطر /28.

مروارید فام یک عاشق بی قرار، گاهی در «فَمَنْ کَانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّه»(1) و گاهی در «وُجُوهٌ

یَوْمَئِذٍ نَاضِرَهٌ * اِلی رَبِّهَا نَاظِرَهٌ»(2).

عرفان شنیده نیست، بلکه دیده است، علم نیست، بلکه شناخت است، عقل نیست، بلکه عشق است و خلاصه در دفتر و دستک نمی گنجد، بلکه در وجدانی پاک و دلی با ایمان که شیخ الحکماء فرمود:

«و من أحب أن یتعرفها فلیتدرج الی أن یصیر من اهل المشاهده دون المشافهه و من الواصلین الی العین دون السامعین للأثر»(3).

(و هر کسی که دوست دارد نسبت به عرفان شناخت پیدا کند باید به تدریج در مسیر آن حرکت نماید تا از اهل مشاهده و رؤیت گردد نه از افرادی که از زبان اشخاص شنیده اند و از کسانی شود که به عین حقیقت رسیده اند نه آن که نشانه و اثر آن به ایشان

گفته شده باشد).

دکتر الکسیس کارل در مورد احساس عرفانی می گوید

احساس عرفانی جنبشی است که از اعماق فطرت سرچشمه گرفته یک غریزه اصلی است.(4)

و در مورد نقش عرفان بر انسان می گوید: انسان آنچنان که هست می بیند، از خودخواهی اش، حرصش، گمراهی، کج فکریهایش و از غرور و نخوتش پرده برمی دارد، برای انجام تکلیف اخلاقی رام می شود، برای کسب خضوع فکری اقدام می کند و در همین هنگام سلطنت پر جلال آمرزش در برابر او پدیدار می گردد.(5)

و در مورد بروز و ظهور عرفان می گوید(6): صفای نگاه، رفتار، انبساط و شادی

بی دغدغه، چهره پر از یقین، استعداد، هدایت و نیز استقبال از حوادث، به سادگی در آغوش گرفتن یک سرباز یا یک شهید مرگ را، اینجاست که از وجود یک گنجینه پنهان در