- مقدّمه 1
- اشاره 5
- رابطه ی قلبی انسان با خدا 6
- ارتباط با خدا 6
- ارتباط و اتّکال انسان با خدا 6
- تقرُّب و أُنس 7
- خدا را نزدیک خود احساس کردن 7
- رابطه ی انسان با منبع فیّاض 7
- خدا را حاضر و ناظر دانستن ، خدا را در مقابل خود احساس کردن 7
- تقرُّب إلی اللّه 8
- با خدای متعال سخن گفتن، حرف دل را با او در میان گذاشتن 8
- انس با خدا 8
- حرف زدن با پروردگار 8
- خدا را خواندن 9
- خواستن 9
- بیان خواستهای فطری انسان 9
- اشاره 9
- بهترین عبادت 10
- روح عبادت 10
- تضرُّع 11
- خشوع و خاکساری نزد پروردگار 11
- وسیله ای برای رسیدن به حوائج و مقصودها 12
- وسیله ای در کنار وسائل دیگر ، یکی از دهها وسیله و سبب و علّت 13
- وسیله ای بین خدا و بندگان 13
- دعا وسیله ای در طول ابزارهای مادّی و نه رقیب آنها 13
- نماز 14
- وسیله ای برای فهمیدن معارف الهی 14
- أقسام دعا و أنواع سخن گفتن با خدا 14
- نمونه ای از مصادیق دعا و ذکر 14
- درخواست، تمجید و تحمید، و یا اظهار محبّت و ارادت 14
- دعا، ضرورتاً همیشه با حاجت خواستن همراه نیست 14
- پاسخ و توجّه و التفات خداوند 15
- اجابت چیست؟ 15
- نماز جمعه 15
- نورانیتی که در دل پدید می آید 16
- جور شدنِ أسباب و وسائط 16
- برآورده شدن خواسته در چهارچوب قوانین طبیعی 16
- جاری شدنِ طلب، از سرتاپای دعا کننده ، همان پاسخ الهی است 16
- جورشدن ابزارهای مادّی و عادی و معمولی 17
- دعا جورکننده ی روال عادی 18
- معانی ذکر 20
- خود را در برابر خدا یافتن و به او دل دادن 20
- ذکر یعنی همنشینی با محبوب 21
- ذکر یعنی یاد، در مقابل غفلت و نسیان 21
- ذکر به معنای یاد تکلیف و یاد نعمت الهی است، نه فقط ورد و اوراد 22
- ذکر، یعنی به یاد بودن، به یاد آوردن، به هوش بودن و توجّه کردن 22
- ذکر، مانعِ رفتن به سمتِ معصیت 23
- ذکر یعنی بیدارباش 23
- ذکر یعنی دوری از غفلت 23
- اشاره 26
- توفیق دعا، علامت لطف پروردگار 27
- دعا، بیمه کننده ی انسان در مقابل جلوه های مادّی 27
- دعا، مظهر بندگیِ در مقابل خداوند 27
- دعا، دارای تأثیرات معجزآسا بر روی دل انسان 28
- دعا، معنادهنده ی حیات انسان 28
- دعا، بهترین مضامین سرشار از معارف الهی 28
- دعا، اسلحه ای مایه ی نجات 28
- دعا، کلید همه ی خزائن الهی 29
- دعا، دارای نقش مؤثّر در سازندگی 30
- دعا و فرصت دعا کردن، یک نعمت 30
- دعا، آشکارکننده ی محتوای ذهن دعاکننده 30
- هفت مرتبه ضمیر متکلّم برای خدا، فقط در آیه ی دعا 31
- تکرار إِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقِیمَ در شبانه روز 32
- درخواستِ ذکر کثیر 32
- اهمیّت ذکر 32
- پیش بردنِ راه، در گروِ دعا 32
- ذکرِ نامحدود 33
- ذکر، عرفان واقعی 33
- موضوع ذکر، مسأله ی اصلی و اساسی 33
- قرآن، وسیله ی ذکر 33
- راه تقوا، ذکر خداست 33
- ذاکر بودن در همه ی حالات، از مهم ترین تکالیف مؤمنین 34
- یکی از بهترین ذخایر معنوی ما 35
- امر 35
- کتابی بسیار عظیم 35
- امر به دعا و نهی از ترک آن 35
- وظیفه 36
- لزوم 36
- غنیمت دانستن دعا 36
- دعا، یکی از مهمّ ترین کارهای بنده ی مؤمن 37
- سلب توفیق دعا، نگران کننده تر از سلب توفیق اجابت 37
- بی پشتوانگی، پی آمد بی نیاز دانستنِ خود از دعا 37
- مقایسه ی دعا و ذکر با سایر فضائل 37
- گرفته شدنِ حال دعا از انسان، علامتی بد 37
- دعا، مغز عبادت 38
- دعا، تنها راه رسیدن به خواسته های عظیم 38
- دعا، مهمّ ترین علاج 38
- مقامِ دعاکنندگان، بیانگر اهمیّت دعا 39
- پیامبر صلی الله علیه و آله 39
- ذکر، بزرگتر و مهم تر از نهی از فحشا و منکر 39
- انبیاء علیهم السلام 40
- امام خمینی(ره) 41
- اصحاب و حواریّون پیامبران 41
- اشاره 42
- از جانبِ خدا 43
- اراده ی خدا 43
- اجازه ی پروردگار 44
- قطعیتِ إجابت 45
- شکر 45
- التماس و درخواستِ حالِ دعا 45
- دعا مستجاب خواهد شد؛ یا زود و یا دیر 45
- از ناحیه ی دعاکننده 45
- امید 45
- اگر خدا درِ دعا را باز کند، درِ اجابت را نمی بندد 46
- کراهتِ انتظارِ سرعتِ غیرمعمول، برای دریافت حاجت 47
- بی قید و شرط بودن اجابت 47
- وجود شرائط و آداب برای دعا، برای بالا بردنِ امکانِ إجابت 48
- موانعِ إجابت 49
- اگر دعا به معنای حقیقی کلمه انجام بگیرد، اجابت قطعی و بدون شرط است 49
- تصادم با یک قانون الهیِ دیگر 49
- اگر دعا، درست به کار برده شود، اجابت قطعی و بدون شرط است 49
- درخواستهای غیرممکن 51
- گناه 52
- شروط حقیقی بودنِ دعا و قطعی بودنِ إجابت در پیِ آن 53
- قلب غافل 53
- اگر شرایط دعا وجود نداشته باشد، دعا مستجاب نمی شود 53
- مؤثّر بودن زمان و مکان و خصوصیات 54
- معرفتِ پروردگار و باور به قدرت او 54
- شروط مرتبط با اعتقادات و حالات دعا کننده نسبت به خداوند 54
- انس 54
- خشوع 55
- تضرّع 55
- شروط مرتبط با اعتقادات دعا کننده نسبت به دعا 56
- امید به اجابت 56
- اصرار بر درخواست، دست برنداشتن از دعا 56
- بزرگ نشمردن حاجات 57
- تدبّر در معنای دعاها 58
- فهم معانی 58
- توجّه 59
- حضور قلب 61
- مطالبه ی حقیقی 61
- با همه ی دل 62
- حرف زدن از دل 62
- شروط مرتبط با قلب و دل دعا کننده 62
- معطّر و مزیّن کردنِ دل 63
- رقّت قلب 63
- طراوت دل 63
- سوز دل 63
- توبه 64
- توبه و اجتناب از گناه 64
- عمل 65
- ترک گناهان 65
- خروج از مظالم 65
- شعبان 67
- زمان ها و موقعیت های برتر 67
- رجب 67
- ایّام معلومات 68
- عید فطر 68
- پیروزی 68
- نماز 69
- اضطرار و سختی 69
- اشاره 70
- رشد روحیّه ی ذلّت و خاکساری 71
- توجّه پیدا کردن به عجز و حقارت و تهی دستیِ خودمان 71
- سرکوبیِ خودبینی و خودخواهی 72
- شکستن نفسانیتها 74
- کسبِ معارف 75
- مهار نفس 75
- ماندگار و مؤثّر کردنِ معارف در دل انسان 79
- اجابت، رفع حاجات، دفع بلا، جلبِ روزی 79
- دفع بلاء 87
- جلب رزق و نجات از دست دشمن 87
- دفع انگیزه های مادّه گرایانه 88
- دستاوردهای دیگر دعا 88
- دفعِ سرگشتگی و درماندگی 89
- روشن شدن راه، معنا پیداکردنِ حیات 89
- برداشتن موانع درونی 89
- زدودنِ غفلت 89
- روشن شدن راه و نجات از سردرگمی و حیرت 90
- جان گرفتنِ دوباره ی قلب و روح 91
- ارتباط با خدا، تقویت روح عبودیت 92
- تقویت روحِ عبودیت و عشق به خدا 92
- آشنایی با خدا و پرشدن دل از عشقِ او 92
- نزدیک شدن انسان به خدا و زنده نگهداشتن یاد خدا در دل 93
- تقویت و استقرار ایمان در دل 93
- احیاء و زنده کردنِ قلوب 94
- زنده و نورانی شدن دل انسان 94
- نورانیت، صفا و معنویت 94
- عشق به خدا 94
- نورانی نگاه داشتن دل انسان 95
- تزکیه 96
- تطهیر روح 96
- تهذیب نفس، پیراستن روح و پالایش ذهن از وسوسه ها 97
- رشد فضایل اخلاقی در انسان 97
- دفع آفت فسادپذیریِ انسان 99
- دفع آفت فسادپذیریِ انسان، دفع گناهان 99
- دمیدن روح اخلاص در انسان 99
- دفع گناه 99
- دفعِ غفلت 101
- علوّ مقام و مرتبه، عروج 102
- کسب قدرت قلبی و روحی 102
- تعالی و فلاح 102
- کسب قدرت قلبی، استواری و ثبات قدم در مقابل دشمن 102
- فلاح 102
- استواری در مقابل دشمن 104
- واهمه نداشتن از قدرتها 104
- امید و نشاط 105
- اشاره 107
- پیشوایان دین به ما یاد می دهند چه بخواهیم - چیزهای اصلی 108
- همه چیز را 108
- حتّی چیزهای کوچک 109
- درخواستهای بزرگ 109
- حاجات همه ی انسانهایی که روی کره ی خاک هستند 110
- برای همه ی مسلمین 111
- اول دیگران، بعد خودِ ما 111
- صحیفه ی سجّادیه 112
- نمونه هایی از بهترین دعاها 112
- کتاب نمونه 112
- دعای هشتم صحیفه ی سجّادیه 112
- دعاهای مأثور از جمله دعای ابی حمزه و دعای افتتاح و دعای عرفه 113
- درخواستهای نمونه 114
- هدایت به صراط مستقیم 114
- زندگی گوارا 115
- درخواست مغفرت 115
- نمونه ای از درخواستهای ذکرشده در دعای ابی حمزه 115
- اصلاح همه ی کارها 116
- بروز و ظهور جوانمردی 116
- دفع نقطه های ضربه پذیرِ معنوی 117
- نمونه ای از درخواستهای ذکرشده در دعای ماه رمضان 118
- أَللَّهُمَّ أَغنِ کُلَّ فَقِیرٍ 118
- أَللَّهُمَّ أَشبِع کُلَّ جَائِعٍ 118
- أَللَّهُمَّ أَصلِح کُلَّ فَاسِدٍ مِن أُمُورِ المُسلِمِینَ 119
خدا بخواهید. اگرچه به درِ مغازه رفتید، پول دادید و بند کفش خریدید؛ اما بازهم آن را خدا به شما داد. از غیر طریق خدا که چیزی به دست انسان نمی رسد. هرچه به ما می رسد خدا به ما می دهد.
چیزی را که خدا می دهد، قبلاً باید از خدا بخواهیم. چرا بخواهیم؟ یکی از عللِ اینکه گفته اند حاجات کوچک را هم از خدا بخواهید، این است که به حوائج و عجز و حقارت و تهی دستی خودمان توجّه پیدا کنیم تا ببینیم که چقدر تهی دستیم. اگر خدای متعال کمک نکند، امکان ندهد، نیرو ندهد، فکر ندهد، ابتکار ندهد و وسایل را جور نیاورد، همان بندِ کفش هم به دست ما نخواهد رسید. اگر شما به قصد خریدنِ بند کفش از خانه بیرون آمدید، در راه، جیبتان را زدند یا پولتان گم شد و یا مغازه ی مورد نظر، بسته بود و یا در بین راه، حادثه ی مهمّی پیش آمد که مجبور شدید برگردید، بند کفش گیرتان نیامده است. بنابراین، هر چیز را از خدا بخواهید؛ حتّی بند کفش را، حتّی کوچک ترین اشیا را و حتّی قوت روزانه ی خود را. بگذارید این منِ دروغینِ عظمت یافته در سینه ی ما- که می گوئیم «من» و خیال می کنیم مجمع نیروها ما هستیم- بشکند. این «من» انسانها را بیچاره می کند. این هم مطلبی در باب دعا که انسان خواسته های خود را از طریق دعا به دست آورد.186
سرکوبیِ خودبینی و خودخواهی
اگر این خودبینی و خودخواهی در مقابل خداوند متعال باشد- یعنی انسان خود را در مقابل پروردگار قرار بدهد- نتیجه ی آن در انسان، طغیان است: طاغوت. طاغوت هم فقط پادشاهان نیستند؛ هرکدامِ از ما انسانها ممکن است در درون خودمان- خدای نکرده- یک طاغوت و یک بت تربیت کنیم و پرورش بدهیم. در مقابل خدا سرکشی کردن و