- مقدّمه 1
- اشاره 5
- ارتباط و اتّکال انسان با خدا 6
- ارتباط با خدا 6
- رابطه ی قلبی انسان با خدا 6
- تقرُّب و أُنس 7
- خدا را نزدیک خود احساس کردن 7
- رابطه ی انسان با منبع فیّاض 7
- خدا را حاضر و ناظر دانستن ، خدا را در مقابل خود احساس کردن 7
- تقرُّب إلی اللّه 8
- حرف زدن با پروردگار 8
- انس با خدا 8
- با خدای متعال سخن گفتن، حرف دل را با او در میان گذاشتن 8
- خدا را خواندن 9
- بیان خواستهای فطری انسان 9
- اشاره 9
- خواستن 9
- روح عبادت 10
- بهترین عبادت 10
- خشوع و خاکساری نزد پروردگار 11
- تضرُّع 11
- وسیله ای برای رسیدن به حوائج و مقصودها 12
- دعا وسیله ای در طول ابزارهای مادّی و نه رقیب آنها 13
- وسیله ای در کنار وسائل دیگر ، یکی از دهها وسیله و سبب و علّت 13
- وسیله ای بین خدا و بندگان 13
- دعا، ضرورتاً همیشه با حاجت خواستن همراه نیست 14
- أقسام دعا و أنواع سخن گفتن با خدا 14
- درخواست، تمجید و تحمید، و یا اظهار محبّت و ارادت 14
- وسیله ای برای فهمیدن معارف الهی 14
- نمونه ای از مصادیق دعا و ذکر 14
- نماز 14
- نماز جمعه 15
- اجابت چیست؟ 15
- پاسخ و توجّه و التفات خداوند 15
- نورانیتی که در دل پدید می آید 16
- جاری شدنِ طلب، از سرتاپای دعا کننده ، همان پاسخ الهی است 16
- جور شدنِ أسباب و وسائط 16
- برآورده شدن خواسته در چهارچوب قوانین طبیعی 16
- جورشدن ابزارهای مادّی و عادی و معمولی 17
- دعا جورکننده ی روال عادی 18
- معانی ذکر 20
- خود را در برابر خدا یافتن و به او دل دادن 20
- ذکر یعنی یاد، در مقابل غفلت و نسیان 21
- ذکر یعنی همنشینی با محبوب 21
- ذکر به معنای یاد تکلیف و یاد نعمت الهی است، نه فقط ورد و اوراد 22
- ذکر، یعنی به یاد بودن، به یاد آوردن، به هوش بودن و توجّه کردن 22
- ذکر یعنی دوری از غفلت 23
- ذکر، مانعِ رفتن به سمتِ معصیت 23
- ذکر یعنی بیدارباش 23
- اشاره 26
- توفیق دعا، علامت لطف پروردگار 27
- دعا، مظهر بندگیِ در مقابل خداوند 27
- دعا، بیمه کننده ی انسان در مقابل جلوه های مادّی 27
- دعا، اسلحه ای مایه ی نجات 28
- دعا، معنادهنده ی حیات انسان 28
- دعا، بهترین مضامین سرشار از معارف الهی 28
- دعا، دارای تأثیرات معجزآسا بر روی دل انسان 28
- دعا، کلید همه ی خزائن الهی 29
- دعا، دارای نقش مؤثّر در سازندگی 30
- دعا و فرصت دعا کردن، یک نعمت 30
- دعا، آشکارکننده ی محتوای ذهن دعاکننده 30
- هفت مرتبه ضمیر متکلّم برای خدا، فقط در آیه ی دعا 31
- درخواستِ ذکر کثیر 32
- اهمیّت ذکر 32
- پیش بردنِ راه، در گروِ دعا 32
- تکرار إِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقِیمَ در شبانه روز 32
- موضوع ذکر، مسأله ی اصلی و اساسی 33
- قرآن، وسیله ی ذکر 33
- ذکر، عرفان واقعی 33
- راه تقوا، ذکر خداست 33
- ذکرِ نامحدود 33
- ذاکر بودن در همه ی حالات، از مهم ترین تکالیف مؤمنین 34
- امر 35
- امر به دعا و نهی از ترک آن 35
- کتابی بسیار عظیم 35
- یکی از بهترین ذخایر معنوی ما 35
- وظیفه 36
- غنیمت دانستن دعا 36
- لزوم 36
- مقایسه ی دعا و ذکر با سایر فضائل 37
- گرفته شدنِ حال دعا از انسان، علامتی بد 37
- بی پشتوانگی، پی آمد بی نیاز دانستنِ خود از دعا 37
- سلب توفیق دعا، نگران کننده تر از سلب توفیق اجابت 37
- دعا، یکی از مهمّ ترین کارهای بنده ی مؤمن 37
- دعا، مغز عبادت 38
- دعا، مهمّ ترین علاج 38
- دعا، تنها راه رسیدن به خواسته های عظیم 38
- پیامبر صلی الله علیه و آله 39
- مقامِ دعاکنندگان، بیانگر اهمیّت دعا 39
- ذکر، بزرگتر و مهم تر از نهی از فحشا و منکر 39
- انبیاء علیهم السلام 40
- اصحاب و حواریّون پیامبران 41
- امام خمینی(ره) 41
- اشاره 42
- از جانبِ خدا 43
- اراده ی خدا 43
- اجازه ی پروردگار 44
- دعا مستجاب خواهد شد؛ یا زود و یا دیر 45
- شکر 45
- التماس و درخواستِ حالِ دعا 45
- امید 45
- از ناحیه ی دعاکننده 45
- قطعیتِ إجابت 45
- اگر خدا درِ دعا را باز کند، درِ اجابت را نمی بندد 46
- بی قید و شرط بودن اجابت 47
- کراهتِ انتظارِ سرعتِ غیرمعمول، برای دریافت حاجت 47
- وجود شرائط و آداب برای دعا، برای بالا بردنِ امکانِ إجابت 48
- اگر دعا، درست به کار برده شود، اجابت قطعی و بدون شرط است 49
- تصادم با یک قانون الهیِ دیگر 49
- اگر دعا به معنای حقیقی کلمه انجام بگیرد، اجابت قطعی و بدون شرط است 49
- موانعِ إجابت 49
- درخواستهای غیرممکن 51
- گناه 52
- اگر شرایط دعا وجود نداشته باشد، دعا مستجاب نمی شود 53
- قلب غافل 53
- شروط حقیقی بودنِ دعا و قطعی بودنِ إجابت در پیِ آن 53
- معرفتِ پروردگار و باور به قدرت او 54
- مؤثّر بودن زمان و مکان و خصوصیات 54
- انس 54
- شروط مرتبط با اعتقادات و حالات دعا کننده نسبت به خداوند 54
- تضرّع 55
- خشوع 55
- اصرار بر درخواست، دست برنداشتن از دعا 56
- امید به اجابت 56
- شروط مرتبط با اعتقادات دعا کننده نسبت به دعا 56
- بزرگ نشمردن حاجات 57
- فهم معانی 58
- تدبّر در معنای دعاها 58
- توجّه 59
- مطالبه ی حقیقی 61
- حضور قلب 61
- حرف زدن از دل 62
- با همه ی دل 62
- شروط مرتبط با قلب و دل دعا کننده 62
- رقّت قلب 63
- سوز دل 63
- معطّر و مزیّن کردنِ دل 63
- طراوت دل 63
- توبه و اجتناب از گناه 64
- توبه 64
- عمل 65
- ترک گناهان 65
- خروج از مظالم 65
- شعبان 67
- زمان ها و موقعیت های برتر 67
- رجب 67
- پیروزی 68
- عید فطر 68
- ایّام معلومات 68
- اضطرار و سختی 69
- نماز 69
- اشاره 70
- توجّه پیدا کردن به عجز و حقارت و تهی دستیِ خودمان 71
- رشد روحیّه ی ذلّت و خاکساری 71
- سرکوبیِ خودبینی و خودخواهی 72
- شکستن نفسانیتها 74
- مهار نفس 75
- کسبِ معارف 75
- ماندگار و مؤثّر کردنِ معارف در دل انسان 79
- اجابت، رفع حاجات، دفع بلا، جلبِ روزی 79
- دفع بلاء 87
- جلب رزق و نجات از دست دشمن 87
- دفع انگیزه های مادّه گرایانه 88
- دستاوردهای دیگر دعا 88
- دفعِ سرگشتگی و درماندگی 89
- برداشتن موانع درونی 89
- روشن شدن راه، معنا پیداکردنِ حیات 89
- زدودنِ غفلت 89
- روشن شدن راه و نجات از سردرگمی و حیرت 90
- جان گرفتنِ دوباره ی قلب و روح 91
- ارتباط با خدا، تقویت روح عبودیت 92
- آشنایی با خدا و پرشدن دل از عشقِ او 92
- تقویت روحِ عبودیت و عشق به خدا 92
- نزدیک شدن انسان به خدا و زنده نگهداشتن یاد خدا در دل 93
- تقویت و استقرار ایمان در دل 93
- عشق به خدا 94
- احیاء و زنده کردنِ قلوب 94
- زنده و نورانی شدن دل انسان 94
- نورانیت، صفا و معنویت 94
- نورانی نگاه داشتن دل انسان 95
- تزکیه 96
- تطهیر روح 96
- رشد فضایل اخلاقی در انسان 97
- تهذیب نفس، پیراستن روح و پالایش ذهن از وسوسه ها 97
- دمیدن روح اخلاص در انسان 99
- دفع گناه 99
- دفع آفت فسادپذیریِ انسان 99
- دفع آفت فسادپذیریِ انسان، دفع گناهان 99
- دفعِ غفلت 101
- علوّ مقام و مرتبه، عروج 102
- کسب قدرت قلبی و روحی 102
- کسب قدرت قلبی، استواری و ثبات قدم در مقابل دشمن 102
- تعالی و فلاح 102
- فلاح 102
- استواری در مقابل دشمن 104
- واهمه نداشتن از قدرتها 104
- امید و نشاط 105
- اشاره 107
- همه چیز را 108
- پیشوایان دین به ما یاد می دهند چه بخواهیم - چیزهای اصلی 108
- درخواستهای بزرگ 109
- حتّی چیزهای کوچک 109
- حاجات همه ی انسانهایی که روی کره ی خاک هستند 110
- اول دیگران، بعد خودِ ما 111
- برای همه ی مسلمین 111
- نمونه هایی از بهترین دعاها 112
- کتاب نمونه 112
- دعای هشتم صحیفه ی سجّادیه 112
- صحیفه ی سجّادیه 112
- دعاهای مأثور از جمله دعای ابی حمزه و دعای افتتاح و دعای عرفه 113
- هدایت به صراط مستقیم 114
- درخواستهای نمونه 114
- درخواست مغفرت 115
- نمونه ای از درخواستهای ذکرشده در دعای ابی حمزه 115
- زندگی گوارا 115
- اصلاح همه ی کارها 116
- بروز و ظهور جوانمردی 116
- دفع نقطه های ضربه پذیرِ معنوی 117
- أَللَّهُمَّ أَغنِ کُلَّ فَقِیرٍ 118
- نمونه ای از درخواستهای ذکرشده در دعای ماه رمضان 118
- أَللَّهُمَّ أَشبِع کُلَّ جَائِعٍ 118
- أَللَّهُمَّ أَصلِح کُلَّ فَاسِدٍ مِن أُمُورِ المُسلِمِینَ 119
ایمان داشتند؛ اما در مواجهه ی با مال دنیا، با قدرت دنیا، با لذات جسمی و شهوات قلبی، ایمان از دست آن ها رفت. این، ایمان متزلزل و غیر مستقر است. خصوصیت دعا این است که ایمان را در دل انسان مستقر و ثابت می کند و خطر زوال ایمان با دعا و استمرار توجّه به خدای متعال از بین می رود.233
عشق به خدا
دستاورد پنجم دعا، ایجاد محبّت به خدای متعال است. دعا عشق به خدای متعال را در دل زنده می کند. مظهر همه ی زیبایی ها و خوبی ها ذات اقدس پروردگار است. دعا و انس و تکلم با خدای متعال، این محبّت را در دل به وجود می آورد.234
زنده و نورانی شدن دل انسان
احیاء و زنده کردنِ قلوب
این انس با خدای متعال و ذکر خدای متعال و استغفار و دعا خیلی تأثیرات معجزآسایی بر روی دل انسان دارد؛ دلهای مرده را زنده می کند.235
نورانیت، صفا و معنویت
در قرآن، به ما گفته شده است: «أُدعُونی أَستَجِب لَکُم»((1))؛
مرا بخوانید تا به شما پاسخ دهم. یکجا دارد: «وَ سئَلُوا اللَّهَ مِن فَضلِهِ»((2))؛
از فضل خدا طلب کنید و بخواهید. این ها وعده های الهی است و وعده های الهی، صادقترین وعده هاست و حتماً چنانچه از خدا بخواهید، خدا به
1- ([1]) سوره ی غافر، آیه ی 60.
2- ([2]) سوره ی نساء، آیه ی 32.