- اشاره 4
- گفتار اول: ظهور ائمه معصومین برای بشر 4
- 1- ظهور ائمه معصومین(ع) بر اساس مقتضای زمان 5
- گفتار دوم: صحیفه سجادیه و فرهنگ دعای شیعی 7
- اشاره 7
- 2- نهادینه شدن فرهنگ دعا با ظهور صحیفه سجادیه 8
- 1-2- ضرورت دعا در حیات انسانی 8
- اشاره 8
- اشاره 8
- 1-1-2- دلیل تاریخی 9
- 2-1-2- دلیل فطرت 9
- 3-3-1-2- تقریر سوم : دفع ضرر محتمل 12
- 2-3-1-2- تقریر دوم: ضرورت پیوند به قدرت بی نهایت 12
- 1-3-1-2- تقریر اول: اقتضای فقر وجودی 12
- 3-1-2- دلیل عقلی 12
- 4-3-1-2- تقریر چهارم تقلیل هزینه تأمین امنیت 13
- 4-1-2- دلیل نقلی 14
- 1-4-1-2- قرآن 14
- 2-4-1-2- روایات 15
- گفتار سوم: تحلیل زبان دعا 17
- اشاره 17
- اشاره 18
- اشاره 18
- 1-3- تبیین حقیقت زبان دعا 18
- 3- تبیین فرهنگ دعا با زبان دعا 18
- 1-1-3- زبان دعا زبان مشترک تمام انسان ها(زبان انسانی) 19
- 2-1-3- زبان دعا وجه بیانی وجودی(زبان ذاتی) 19
- 3-1-3- زبان دعا واقعیتی فراتر از زبان عرفی (زبان فطرت) 20
- 4-1-3- غیر لفظی بودن زبان دعا (زبان خاموش) 24
- 6-1-3- غیر نشانمند بودن زبان دعا (زبان بی نشانه ها) 25
- 5-1-3- غیر وضعی بودن زبان دعا(زبان وجودی) 25
- 7-1-3- وجدان زبان دعا معیار دعای حقیقی(زبان حقیقت) 26
- 1-2-3- زبان دعا مبتنی بر علم حضوری 30
- 2-2-3- زبان دعا مبتنی بر علم و یقین 30
- 2-3- ویژگی زبان دعا بر اساس تحلیل زبان دعا 30
- 3-2-3- زبان دعا ترجمان رتبه ی وجودی داعی 31
- 4-2-3- زبان دعا ترجمان فطرت 32
- 5-2-3- زبان دعا ترجمان عواطف 34
- 6-2-3- زبان دعا ترجمان قلب و دل 36
- 7-2-3- زبان دعا زیبا و ترجمان زیباترین حالات انسانی 37
- 8-2-3- زبان دعا آرامش بخش و ترجمان روان آرام 38
- 9-2-3- لذت آفرینی زبان دعا 39
- 10-2-3- زبان دعا مبتنی بر نظام علیت ربوبی 41
- 11-2-3- زبان دعا مبتنی بر تضرع و اعتراف 44
- 12-2-3- زبان دعا مبتنی بر اصرار و الحاح 46
- 13-2-3- زبان دعا مبتنی بر اخلاص 47
- 1-3-3- هدف دعا 48
- 3-3- تبیین دعا با زبان دعا در صحیفه سجادیه 48
- 2-3-3- عوامل کششی به دعا 49
- اشاره 51
- 4-3-3- ارکان اصلی بایسته دعا 51
- 3-3-3- عوامل بازدارنده از دعا 51
- 1-4-3-3- نمونه توصیف و تمجید مدعو 52
- 2-4-3-3- نمونه توصیف وسائط 63
- 3-4-3-3- نمونه توصیف و تذلیل خود 67
- 4-4-3-3- نمونه خواسته ها 71
- 1-5-3-3-ذهنیت داعی در حین دعا 72
- اشاره 72
- 5-3-3- حال دعا در حین دعا 72
- 2-5-3-3-کیفیت دل داعی در حین دعا 74
- 3-5-3-3-وضعیت ظاهر داعی در حین دعا 83
- 1- داعی را محبوب ترین نزد خدا قرار می دهد 86
- 6-3-3-ثمرات دعا 86
- اشاره 86
- 2- داعی را در مراتب توحید بالا می برد 87
- 3- داعی به مرتبه صالحین و مؤمنین صعود می دهد. 88
- 4- شیطان را از داعی حبس می کند. 88
- 5- در داعی لذات معنوی ایجاد می کند 89
- 6- داعی را از غفران پروردگار برخوردار می کند. 89
- 9- داعی را از غضب خدا نجات می دهد و به خشنودی خدا می رساند 90
- 7- تقدیر و تدبیر خدا را به نفع داعی می گرداند و به وی چیرگی می بخشد. 90
- 8- غم و ترس را در داعی فرو می کاهد 90
- 7-3-3- عوامل استجابت دعا 91
- 11- احساس عدم شکست به داعی می بخشد، 91
- اشاره 91
- 10- به داعی عزت می دهد و احساس استغناء از غیر خدا و فقر به او می بخشد 91
- 1- وجود حال دعا در حین دعا در داعی 91
- 2- رعایت بایسته ها و ارکان چهارگانه اصلی دعا 92
- 3- اعتقاد صحیح در باب توحید نبوت، امامت 93
- 4- رو نمودن به وسائط و تمسک به آنها 94
- 8-3-3- عوامل رد دعا 95
- 5- شرکت در دعای مؤمنان 95
- گفتار چهارم: فرهنگ تدوین کتاب دعا 97
- اشاره 97
- 4- فرهنگ سازی صحیفه در تدوین معاجم دعایی 98
- اشاره 100
- گفتار پنجم: تعلیم و تربیت و زبان دعا 100
- 5- فرهنگ سازی در نهاد تعلیم و تربیت با زبان دعا 101
- گفتار ششم: تبلیغ و مبارزه با زبان دعا 104
- اشاره 104
- 6- فرهنگ تبلیغ و مبارزه با زبان دعا 105
- 1-6- نهادینه کردن فرهنگ خطر ستیزی و بن بست شکنی 105
- 2-6- تربیت سیاسی با زبان دعا 107
- 3-6- طرح ریزی حکومت دینی با زبان دعا 109
- 4-6- آرمان سازی با زبان دعا 111
- 5-6- بصیرت طلبی در مصاف با دشمنان 112
- گفتار هفتم: نفرین و زبان دعا 114
- اشاره 114
- 7- نفرین ندای رسای منکر ستیزی 115
- اشاره 115
- 1-7- نفرین در باره دشمنان اهل بیت 116
- 2-7- نفرین درباره دشمن معاند 116
- 3-7- نفرین درباره دشمن خانگی 117
- منابع 118
- 4-7- نفرین در باره شیطان 118
آن توست ملکه قدرت بی نیازی،... و دیگران جملگی درسراسر زندگانی خویش محتاج رحمت تو، و در کار خویش ناتوانند.
... وَ بِفَقْرِی إِلَیْکَ، وَ غِنَاکَ عَنّی، فَإِنّی لَمْ أُصِبْ خَیْراً قَطّ إِلّا مِنْکَ، وَ لَمْ یَصْرِفْ عَنّی سُوءاً قَطّ أَحَدٌ غَیْرُکَ،... و من به تو نیازمند و تو از من بی نیازهستی، چه من هرگز خیری به دست نیآوردم مگر از سوی توو هیچ گاه کسی غیر تو شری را از من دور نساخت (1). ... وَ زِدْنِی إِلَیْکَ فَاقَهً وَ فَقْراً.. (2) : و نیازمندی ام به درگاهت را افزون ساز.
5-2-3- زبان دعا ترجمان عواطف
حقیقت دعا مبنی بر یک جذب و إنجذاب بین داعی و مدعو حقیقی است. هر بیانی در دعا محفوف به حب و شوق است و شمیمی از عشق با خود به همراه دارد، لذا در حقیقت زبان دعا عشق و حب نهفته است. اساساً زبان دعا پیام آور آن عشق است، بلکه خود زبان دعا عین شوق و عشق داعی است تا آنجا که مدعو نیز عشق خود را به داعی در زبان دعای داعی می گنجاند و بوی عشق خداوند به داعی از آن به مشام جان می رسد.
از همین جهت در نهاد هر فقره ی دعاهای حضرت زین العابدین(ع) ندای حب، پیام عشق و بیان شوق آن حضرت(ع) به خدا نهفته و در عین حال بوی عشق خداوند متعال به امام سجاد(ع) نیز از آن فقرات به مشام جان می رسد. این بیان زبان دعا برای داعی حقیقی در حد سعه وجودی آنان آشنا و قابل شهود و درک است.
بر همین اساس می توان گفت، داعی که در دعای خود شوق و عشق نیابد و بوی عشق خدا به خود را استشمام ننماید داعی مجازی و دارای زبان دعا نمی باشد. باید توجه داشت اینکه با زبان دعا از خداوند عشق و شوق به خدا طلب کنیم الهی أغرس فی أفئدتنا
1- پیشین، دعای 48، ص243
2- پیشین، دعای 47 ص 236