شرح زیارت جامعه کبیره صفحه 111

می باشند و یکی از شاخ و برگ های برّ و نیکی، توحید است. یعنی اگر بشر قائل به یگانگی حضرت رب العالمین شده، چه انبیا، چه فرشته ها و چه انسان ها، توحید را از ما گرفته اند.

در آن روایت زیبا پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم به ابن مسعود فرمودند: ما «سبحان اللّه» گفتیم که فرشته ها نیز گفتند. ما «لا اله الاّ اللّه» گفتیم که فرشته ها گفتند. ما «اللّه اکبر» گفتیم و بعد از آن فرشته ها هم گفتند.(1)

حضرت آدم نیز تهلیل و تکبیر را نمی دانست، برای همین قرآن می فرماید: «وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها » (2).یعنی معلم آدم، امیر المؤمنین علیه السّلام و حضرات ائمۀ معصومین علیهم السّلام بودند.

سخن علامه مجلسی دراین باره

مرحوم علامۀ مجلسی دربارۀ این موضوع می گوید:

«فقد ثبت من الأخبار المستفیضه انّ العلوم و المعارف و الرحمات یفیض إلی سائر الخلق بواستطهم حتّی الانبیاء و الملائکه »(3) ؛از احادیث متعدد این مسأله ثابت و مسلم است که علوم و معارف به واسطۀ ائمۀ معصومین علیهم السّلام به سایر خلق سرازیر می شود، حتّی انبیا و ملائکه نیز علوم و معارفشان را از امامان معصوم علیهم السّلام گرفته اند.

1- (1) .علل الشرایع، ج 1، ص 5.
2- (2) .سورۀ بقره، آیۀ 31.
3- (3) .مرآه العقول، ج 1، ص 30.