شرح زیارت جامعه کبیره صفحه 62

داد: «و علیک السّلام یا اوّل یا ءاخر یا ظاهر یا باطن».

معنای ساده اش این است: و سلام بر تو ای ابا الحسن، ای اوّلین مخلوق در جهان آفرینش، و ای آخرین مخلوق که بعد از آن قیامت می شود، ای کسی که با پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم در ظاهر و با سایر پیغمبران در باطن بودی! یعنی همان سخن رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم که به امیر المؤمنین علیه السّلام فرمودند: «تو با همۀ انبیا مخفیانه و با من به ظاهر و آشکار بودی.»(1)

تجلی خدا در پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و علی علیه السّلام

امام صادق علیه السّلام در روایتی از زبان شریف مولا امیر المؤمنین علیه السّلام فرمودند: «و لقد حملت مثل حموله محمّد و هی حموله الرّب »(2).یعنی خدای منان آن کمالات و ایمان و اخلاق و آن صفات و هدایت و تحمل سختی های جامعه را که به پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم عنایت کرده است همۀ آن ها را به علی علیه السّلام نیز داده است.

معنی دوم روایت این است: همان طوری که پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم مظهر حضرت رب العالمین است و خدا در وجود رسولش تجلی و ظهور کامل و جامع کرده و ربوبیّتش و صفاتش و اخلاقش را نشان داده در وجود حضرت علی علیه السّلام نیز بدون کم و زیاد همان تجلی را