جلوه گاه عرفان: شرح مناجات شعبانیه صفحه 138

1- تفسیر صافی، ج1، ص87.

2- بحار الأنوار، ج4، ص38.

3- مفاتیح الجنان، دعای سمات.

4- مناجات خمسه عشر، الخامسه عشره الزّاهدین.

وجدان است، انسان به خوبی درک می کند قیومیت الهی و وابستگی خلقی را، درک حضوری است همان طور که انسان قدرت نفسانی خویش را درک می کند بلکه به صورت کامل تر و اساسی تر، معطی قدرت را وجدان می کند و وابستگی خود و همه چیز را به او، در آن جا خود را تعلّق محض می بیند و وابسته صرف، اینجاست که قرآن کریم می فرماید: «وَ هُوَ مَعَکُمْ اَیْنَ ما کُنْتُمْ»(1) و امام صادق علیه السلام هم فرمود: «ما رأیتُ شیئا إلاّ رأیتُ اللّه قبله و معه و بعده»(2) (هیچ چیزی ندیدم مگر آن که خدا را قبل از او و با او و بعد از او مشاهده کردم) خدا را شاهد و حاضر می بیند به طوری که آن شهود وحضور از خود شی ء بی نهایت مهمتر است، زیرا اگر شهود و حضوری نبود خود او هم چیزی نبود و قوامی نداشت که تنها قوام او بستگی به وجود «قیّوم» دارد.

در این لقاء هم نضره است و سرور(3) و هم تحیت است و سلام(4) و هم، همه چیز.

ما هر چه بگوییم و هرچه تصور کنیم از بیرون خانه است، نه دیده ایم و نه یافته ایم بلکه شنیده ایم و بافته ایم، و به قول ابن سینا: «فإنها لا یفهمها الحدیث ولا تشرحها العباره ولا یکشف المقال عنها غیر الخیال»(5)، (گفتار آن را تفهیم نمی کند و عبارت آن را تشریح نمی نماید و گفته پرده ای از چهره آن را به جز خیال بر نمی دارد).

شوق دیدار

اولیای الهی پیوسته عاشق و شیفته دیدار الهی بوده و از خداوند اشتیاق بیشتر را می خواستند و به تعبیری «خدایا عاشقم عاشق ترم کن» امیرالمؤمنین علیه السلام اصحاب خود را

می ستود که «اَحَبُّ اللِّقاءِ اِلَیْهِمْ لِقاءُ رَبِّهِمْ»(6) (محبوبترین ملاقاتها در نزد ایشان لقاء پروردگارشان می باشد).

و درباره خودش هم می فرمود: «وَ اِنِّی اِلی لِقَاءِ اللّه ِ لَمُشْتَاقٌ»(7) (همانا مشتاق پروردگار