- پیشگفتار 1
- اشاره 21
- قسمت اوّل 21
- درود بر پیامبر و خاندان او 22
- نقش صلوات 23
- شیوه درود بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 24
- معانی دعا، نداء و نجوی 26
- اشاره 26
- سه حالت در دعا 28
- دعا در اصطلاح شرعی 28
- توسل 31
- توسل در فرهنگ شیعی 32
- سخنانی از فخر رازی در مورد توسل به پیامبر 34
- دو نمونه از دعای رسول اکرم صلی الله علیه و آله 35
- دو نمونه از دعای امام صادق علیه السلام 36
- تفاوت توسل و دعا 37
- زنده بودن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نزد خداوند 38
- معنای سمیع و بصیر 40
- اشاره 42
- گریز به سوی خداوند 43
- حضور در پیشگاه خداوند 44
- تضرّع در پیشگاه خداوند 45
- خشوع رسول اکرم صلی الله علیه و آله در پیشگاه الوهیّت 47
- خشوع امیرالمؤمنین علیه السلام در محضر خداوند 48
- امید به عنایات پروردگار 49
- اشاره 50
- چرا دعا کنیم؟ 52
- اشاره 54
- قضا و قدر 54
- جبر جهانی و اختیار انسانی 55
- علل و عوامل پیشرفت و سقوط 56
- دعا در پرتو تقدیر 58
- اشاره 60
- فقر امکانی 61
- اشاره 64
- حرمان و خذلان 64
- اشاره 66
- خرسندی و خشم پروردگار 66
- فرو نشاندن خشم 68
- فاعلیت الهی و قابلیت امکانی 70
- اشاره 70
- لطف الهی 72
- اشاره 74
- 1- ترسیم منظره قیامت 75
- 2 - زیبایی توکل 76
- اشاره 78
- لازمه بزرگی عفو و بخشش است 78
- اعتراف به گناه در پیشگاه خداوند 79
- عقوبت برای چیست؟ 79
- آفتاب لب بام 80
- اعتراف در مقابل غیر خدا 81
- سعادت انسان 82
- اشاره 82
- خطر نفس 83
- اشاره به نعمتهای الهی 85
- اشاره 85
- اشاره 87
- امید در دنیا 88
- یأس و قنوط 88
- یک خاطره 89
- درمان اضطراب 90
- جبران جنایت 90
- امید به آخرت 92
- تغییر هویت و اصلاح شخصیت 92
- خاطره ای عبرت انگیز 93
- ایمنی و یأس از خدا 94
- نومیدی و یأس از مردم 95
- اشاره 97
- کفایت الهی 98
- قرب الهی 99
- فضل الهی نه استحقاق بشری 99
- رابطه بین گناه و جهالت 100
- اشاره 101
- ستّار بودن خداوند 101
- حفظ آبروی دیگران 104
- وجوب نهی از منکر و حرمت غیبت 106
- اشاره 107
- 1 - بذل و بخشش الهی 107
- 2 - گذشت و مغفرت سرمدی 108
- 3 - اعمال ناقابل انسانی 108
- اشاره 110
- لقاء اللّه 110
- تحلیلی در مورد معنای لقاء 111
- لقاء از نظر لغت 111
- لقاء آخرت 113
- لقاء کفّار 113
- لقاء اللّه چیست؟ 114
- دیدگاه مفسّران 114
- رؤیت الهی 122
- دیدگاه اخبار 124
- دو نکته در مورد رؤیت الهی 125
- دیدگاه مفسّران 127
- نظر به پروردگار 127
- دیدگاه روایات 130
- تحلیل مرحوم علامه مجلسی 131
- تقابل دو چهره 133
- محرومیت کفّار 135
- لقاء ویژه 137
- شوق دیدار 138
- اشاره 141
- نیاز انسانی و کرامت الهی 142
- نکاتی در مورد پوزش و اعتذار 143
- اشاره 147
- دو نکته 148
- 1 - رابطه بین مکرمت و هدایت و پستی و ضلالت 150
- اشاره 150
- اشاره 150
- دو نوع هدایت 151
- 2 - رابطه بین آبرو و عافیت و فضیحت و گناه 152
- اشاره 153
- سرمایه زندگی 153
- هدف اولیای الهی از زندگی 154
- انحصار ستایش به پروردگار متعال 156
- اشاره 156
- دوام ستایش 157
- ستایش شایسته 158
- گستردگی ستایش 158
- ویژگی نماز 159
- مقایسه غنای الهی و نیاز بشری 160
- اشاره 160
- عشق و اخلاص امیر مؤمنان 162
- نور محبت را از من مگیر 163
- خاطره ای از زندان 163
- بضاعتی اندک و آرمانی عالی 164
- اشاره 164
- حکمت آفرینش 166
- اشاره 166
- بحث فلسفی 167
- ترسیم دوران غفلت 168
- اشاره 168
- اشاره 170
- گرفتاری های گوناگون 171
- یک تحلیل روانی 171
- فروتنی در پیشگاه احدیت 174
- اشاره 174
- اشاره 176
- 1 - پشیمانی و اعتذار 177
- 3 - عفو الهی نمودی از کرامت اوست 178
- اشاره 179
- هر نیرویی از خداوند متعال است 179
- عوامل اجتناب از گناه 180
- عنایت الهی 180
- غفلت و آلودگی 181
- کرامت ایزدی سبب دوری از گناه است 181
- 1 و 2 - دو درخواست و دو ستایش 182
- اشاره 182
- 4 - امید انسانی و بذل و بخشش الهی 183
- 3 - قرب الهی 183
- اشاره 185
- 2 - زبانی صادق 186
- 1 - دلی شیفته 186
- 3 - نگاهی صائب 187
- اشاره 190
- 1 - جاودانگی اولیای الهی 191
- 2 - عزّت دوستان خداوند 192
- 3 - شادمانی اولیای الهی 193
- 1 - راههای معرفت 195
- اشاره 195
- 2 - تنها اتکال به خدا 197
- اشاره 198
- حسن ظن به خداوند 198
- درجات اولیا 200
- اشاره 200
- برترین مردم 201
- اشاره 202
- 2 - ثمره اطاعت از پیامبر 204
- 1 - لازمه محبّت الهی 204
- وله و شیفتگی در عبادت و یاد خدا 205
- اشاره 205
- ذکر خفی و ذکر جلی 206
- تشرّف به جایگاه قدس پروردگاری 209
- همراهی با نیکان 211
- اشاره 211
- نهی از همنشینی با بدان 213
- روایاتی در مورد مجالست 214
- سخن حضرت مسیح در مورد همنشین 214
- موقعیّت خداپسندانه 217
- خشنودی خداوند در چیست؟ 219
- ضعف بشری و قدرت الهی 220
- اشاره 221
- استغفار اولیای الهی از چیست؟ 221
- مالکیت الهی 223
- انابه به سوی پروردگار 223
- سهو و غفلت انسانی 224
- اشاره 225
- کمال انقطاع چیست؟ 226
- انقطاع به سوی پروردگار 226
- دعایی از امام سجاد علیه السلام 227
- ابراهیم اسوه انقطاع 227
- تبتیل در قرآن کریم و دیدگاه مفسّران 228
- اولیای الهی 230
- اشاره 232
- 1 - نورانیت دل 232
- نتیجه انقطاع 232
- 2 - شکافتن حجابهای نورانی 234
- 4 - تمسّک به مقام قدس 235
- 3 - رسیدن به منبع عظمت 235
- اشاره 237
- مقامات سه گانه (نداء، نظر و نجوی) 237
- اشاره 237
- اشاره 239
- 2 - مقام نظر 239
- عشق به زیبایی و عشق به خداوند 240
- 3 - مقام نجوی 240
- علوم رهبران الهی 241
- روشن بینی اولیای الهی 242
- یک نکته در مورد روان کاوی 242
- اشاره 244
- حسن ظن به خداوند 245
- یأس از رحمت الهی 245
- ایمنی از سیاست الهی 246
- خوف و رجاء 246
- دو عامل محرک آدمی 248
- رجاء دروغین 248
- کرم جمیل 249
- اشاره 251
- خطر گناه 252
- توکل انسانی و گذشت الهی 254
- تبدیل بدیها به خوبیها 255
- اشاره 255
- اشاره 257
- لقاء اللّه در این جهان 258
- نخستین مانع لقای الهی 259
- اشاره 263
- تشویق و توبیخ 263
- اشاره 265
- اشاره 265
- بخش اوّل 265
- ابتهال برای چیست؟ 266
- بخش دوم 267
- اشاره 267
- 1 - یاد خدا 267
- اشاره 267
- فراموشی از خداوند سبب فراموشی از خود می شود 268
- تداوم یاد خدا 269
- تداوم یاد خدا در اسلام 270
- 2 - رعایت پیمان الهی 272
- شکر و سپاس پروردگاری 273
- اشاره 273
- کفران نعمت 277
- شکر و عبادت 277
- شکر شایسته 278
- دو خاطره از رسول اکرم صلی الله علیه و آله 278
- 2 - سطح انتظار عاقلانه و منطقی 279
- انگیزه شکر 279
- 1 - توجه به نعمتهای الهی 279
- اشاره 279
- 3 - نگاه به پایین تر از خود 280
- 4 - شناخت عوامل بدیها و کاستیها 280
- شکر و شکوی 281
- شکر عملی 281
- علت پیشرفت و سقوط کشورها 282
- شکرگزاری در سطح کلان کشوری 282
- استخفاف دینی 283
- اشاره 286
- سخنی در مورد نور الهی 288
- نور ابهج کدام است 290
- واژه عرفان 292
- عرفان چیست؟ 292
- زبان عرفان 293
- شروط عرفان 293
- دکتر الکسیس کارل در مورد احساس عرفانی می گوید 294
- کتاب عرفان 295
- مدرسه عرفان 295
- دلیل عارف 295
- استاد عرفان 296
- دیدگاه عارف 297
- خواسته عارف 298
- عشق به کمال مطلق 298
- کردار عارف 299
- روحیات عارف 299
- سرانجام عارف 300
- دشمن عارف 300
- بدون تعلق 301
- خوف و رجاء 301
- توحید و عرفان 301
- بازگشت به دعا 302
- خوف الهی 302
- ماهیت ترس 303
- عامل خوف الهی 303
- ثمرات خوف 304
- اصول مرابطه 304
- ابعاد مراقبت 305
- مراقبت دل و مراقبت جوارح 306
- مراقبت انسانی و مراقبت الهی 307
- سخن پایانی 308
1- مفاتیح الجنان، مناجات امیرالمؤمنین در محراب مسجد کوفه.
محبت الهی
برای اولیای الهی ارزنده ترین چیز عشق و محبت الهی است و بزرگ ترین کیفر هم فراق و جدایی. امیرالمؤمنین علیه السلام در دعای کمیل می گوید:
«فَهَبْنِی یا اِلهی وَ سَیِّدی وَ مَولایَ وَ رَبّی صَبَرْتُ عَلی عَذابِکَ فَکَیْفَ اَصْبِرُ عَلی فِراقِکَ وَ هَبْنی صَبَرتُ عَلی حَرِّ نارِکَ فَکَیْفَ اَصْبِرُ عَنِ النَّظَرِ اِلی کَرامَتِکَ».
(گیرم، ای معبود من و آقایم و مولایم و پروردگارم که صبر کنم بر عذاب تو، چگونه صبر کنم بر دوری از تو و گیرم که صبر کنم بر سوز آتش تو، چگونه صبر کنم بر چشم پوشی از کرامت تو).
بالاتر از همه تصور آن است که انسان در زمره دشمنان خدا محسوب شود، همچنان که در این دعا مطرح فرموده است؛ زیرا جهنم جایگاه دشمنان الهی و افرادی است که غرق در گناه و معصیت هستند، از این رو دوستان خدا به هیچ وجه حاضر نیستند در زمره دشمنان خداوند به حساب آیند، آنها به محبت خدا زنده اند و با محبت او زندگی می کنند.
دل سرا پرده محبت اوست
دیده آیینه دار طلعت اوست
تو و طوبی و ما و قامت یار
فکر هر کس به قدر همت اوست
بی خیالش مباد منظر چشم
زان که این گوشه جای خلوت اوست
عشق و اخلاص امیر مؤمنان
امیر المؤمنین علی علیه السلام دارای فضائل بسیاری است؛ جهانی از علم، تقوا، عدالت، مردم داری، یتیم نوازی و به طور کلی از جمیع فضائل، ولی در رأس همه آنها می توان به
عشق و اخلاص ویژه او در پیشگاه الوهیت اشاره کرد. اخلاص علی علیه السلام به صورت نوری در تمام زندگی او تبلور داشت و به مانند خورشیدی در افق تاریخ می درخشد که مکارم دیگرش به مانند ستارگانی بر گرد آن می چرخند. عدالت علی شعاعی از ایمان واخلاص او می باشد و تقوای او از عشق و اخلاص او سرچشمه گرفته تا آن جا که می گوید: «وَ اِنْ