جلوه گاه عرفان: شرح مناجات شعبانیه صفحه 223

1- مناجات خمسه عشر، الثالثه عشره الذّاکرین.

(استغفار می کنم از هر لذتی غیر از یاد تو و از هر راحتی بدون انس با تو و از هر شادمانی بدون نزدیک شدن به تو و از هر اشتغالی بدون طاعت تو).

انابه به سوی پروردگار

«وَ مَمْلُوکُکَ الْمُنیب».

در این عبارت هم اشاره به بندگی است و هم اشاره به رجوع و بازگشت، آن هم به صورت مکرر.

قرآن کریم بارها توصیه به انابه نموده و تمجید از انابه کنندگان می فرماید.

خداوند می فرماید: «وَ اَنِیبُوا اِلی رَبِّکُمْ وَ اَسْلِمُوا لَهُ»(1).

(بازگشت به پروردگار نمایید و تسلیم و منقاد دستورات او شوید).

ابراهیم خلیل را می ستاید و می فرماید:

«اِنَّ اِبْراهِیمَ لَحَلیمٌ اَوَّاهٌ مُنِیبٌ»(2).

(همانا ابراهیم بردبار و بسیار تضرّع گر و رجوع کننده به پروردگار بود).

مالکیت الهی

مالکیت الهی و مملوک بودن انسان واقعی است؛ زیرا انسان آفریده اوست و پیوسته اوست که به وی مدد می رساند، اگر لحظه ای امداد خویش را ببرد آدمی نیست و نابود می گردد، همچنین است تمامی آفرینش و کلیه مخلوقات. انابه انسان هم افتخار اوست، توجه به موقعیت خود است و همخوانی با فطرت او دارد. کسی که به خدا بازگشتی ندارد جاهل است، نادان است و اضطرار خود را نمی داند، به بیراهه می رود و به ظلمت ز نور خدا می گریزد.

«فَلا تَجْعَلْنی مِمَّنْ صَرَفْتَ عَنْهُ وَجْهَکَ»: امام پس از آن که مملوکیت و انابه خود را مطرح می کند عرض می نماید که بنابراین مرا در زمره افرادی قرار مده که از آنها روی برگردانده