جلوه گاه عرفان: شرح مناجات شعبانیه صفحه 281

قیمت ناچیزی می خرند و در مقابل، کالای خود را به گرانترین قیمت می فروشند، در کنار آندر گراند لندن خون هزاران هندی پامال شده و برای تأمین پارکهای امریکا حق میلیونها

شرقی، در کنار برج ایفل فرانسه دسترنج میلیونها الجزایری است و در میان تونلهای ایتالیا حق هزاران لیبیایی، این جاست که به این نکته می رسیم که:

«ما رایتُ نِعمَه مَوفُورَهً اِلاّ وَ فِی جَنْبِها حَقٌّ مُضیّع».

(هیچ نعمت انبوهی را ندیدم مگر آن که در کنارش حقی ضایع شده بود).

به صورت خلاصه باید توجه داشت که خداوند انسان را مختار آفریده است، عامل بدیها گاهی خودمان هستیم و ضعفها و جهالتهای ما، گاهی دیگران هستند و ظلمها و جنایتهای آنان و گاهی عوارض قهری زندگی و جهان مادی.

این آیه قرآن را دقت کنیم که خداوند می فرماید:

«وَ ما کَانَ اللّه ُ لِیَظْلِمَهُمْ وَ لکِنْ کانُوا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ»(1).

(خداوند به ایشان ظلم نمی کند، و لکن آنها هستند که به خودشان ستم می نمایند).

شکر و شکوی

نقطه مقابل شکر، شکوی است، برخی پیوسته شکوه دارند، از روزگار می نالند، سفره غم خود را نزد دوست و دشمن باز می کنند. این گونه افراد هم محیط اطراف خود را پر از رنج می سازند، هم جامعه را بدبین می کنند و هم به خودشان ضربه روحی وارد می سازند، به طوری که ناله کردن به صورت یک بیماری در ایشان مزمن می گردد و به صورت افرادی بدبین، بدگو و ناسپاس در می آیند. برعکس، قرآن کریم با بهترین روش روان شناسانه وضعیت قبلی رسول اکرم را یادآور شده و می فرماید:

«وَ اَمَّا بِنِعْمَهِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ»(2).

(و نعمت پروردگارت را بازگو کن).

شکر عملی

همان طور که گفتیم شکر را باید در سه بعد بیان نمود: قلبی، زبانی و عملی. شکر از قلب شروع می شود و در عمل شکوفا می گردد. برخی تنها به شکر زبانی قناعت می کنند و در عمل هیچ بروز و ظهوری ندارند، کنار سفره ای نشسته و شکم ازغذا