مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم ( عجل الله فرجه الشریف ) جلد 2 صفحه 385

1- 689. غیبت نعمانی ، 146 و در بحار الانوار ، ج 52 / 235 ، ح 104 .

قویتر است ، ولی صبر ندارند که آن را کتمان سازند ، که اگر سِرّی به ایشان گفته شود آن را منتشر و فاش خواهند ساخت ، پس مصلحت در این است که از چنین کسانی نیز مخفی گردد ، و شاید - به تأیید خدای تعالی و برکت اولیای او علیهم السلام - ناظر به همین معنی باشد آنچه در بصائر به سند خود از ابوالصامت روایت آمده که گفت : شنیدم حضرت ابی عبداللَّه امام صادق علیه السلام می فرمود : از جمله حدیث ما بخشی را فرشته مقرب و پیغمبر مرسل و بنده مؤمن تحمل نتواند کرد . عرض کردم : پس چه کسی آن را متحمل گردد ؟ فرمود : ما آن را متحمل باشیم (1) . و در همان کتاب در حدیث دیگری از آن حضرت علیه السلام آمده که فرمود : همانا حدیث ما صعب مستصعب است ، با شرافت و گرامی و همیشه فروزان و پاکیزه و دشوار است ، آن را تحمل نکند فرشته ای مقرّب ، و نه پیغمبر مرسل و نه بنده ای که آزموده باشد . عرضه داشتم : پس چه کسی آن را تحمل نماید فدایت شوم ؟ فرمود : هر کس که ما بخواهیم ای ابوالصامت . ابوالصامت گوید : من چنین گمان دارم که خداوند را بندگانی است که از این سه طایفه برترند (2) .

و در کافی از بعض اصحابمان روایت آمده که گفت : به حضرت ابوالحسن صاحب العسکر ( امام هادی علیه السلام ) نوشتم : فدایت شوم؛ معنی فرموده امام صادق علیه السلام چیست که : حدیث ما [صعب مستصعب است] آن را تحمل نکند فرشته مقرَّب و نه پیغمبر مرسل ، و نه مؤمنی که خداوند دلش را آزموده باشد ؟ پس جواب آمد : همانا معنی فرموده امام صادق علیه السلام - اینکه آن را فرشته ای و پیغمبری و مؤمنی تحمل نکند - آن است که فرشته آن را متحمل نگردد تا اینکه به فرشته دیگری غیر خودش آن را برساند ، و پیغمبر آن را تحمل نکند تا آنکه به پیغمبر دیگری برساند ، و مؤمن آن را تحمل ننماید تا آنکه برای مؤمن دیگری بازگو کند ، و این است معنی فرمایش جدّم علیه السلام (3) .

وجه دوّم

اینکه حکمت الهی مقتضی آن است که مؤمنین در همه زمانها منتظر ظهور مولایمان صاحب الزمان علیه السلام باشند ، چنانکه به این معنی راهنمایی می کند فرموده خدای تعالی : « فَقُلْ إنَّما الغَیبُ للَّهِ فَانتَظِرُوا إنّی مَعَکُمْ مِنَ المُنْتَظِرین » (4) ؛ پس بگو دانای غیب خدا است شما منتظر باشید که منهم با شما از منتظرانم . و بر این مطلب اخبار بسیاری دلالت دارند که در بحث انتظار پیشتر آوردیم . پس اگر وقت ظهور آن حضرت را بدانند نقض غرض لازم می آید و پیش از رسیدن وقت معیّن از ظهورش مأیوس می شوند ، و این مصالح متعددی را از بین می برد ، لذا وقت ظهور آن