مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم ( عجل الله فرجه الشریف ) جلد 2 صفحه 83

1- 104. وسائل الشیعه ، 5 / 369 ح 24 .

2- 105. وسائل الشیعه ، 5 / 369 ح 25 .

3- 106. وسائل الشیعه ، 5 / 368 ح 15 .

4- 107. وسائل الشیعه ، 5 / 366 ح 7 .

5- 108. وسائل الشیعه ، 5 / 369 ح 20 .

و از بزنطی از امام رضا علیه السلام آمده که فرمود : از طرف مرده روزه ، و حج ، و برده آزاد کردن ، و کار نیکش قضا شود (1) .

و از مؤلّف الفاخر آمده که گوید : از جمله اموری که بر آن إجماع شده و از گفتار امامان علیهم السلام به صحت رسیده است اینکه : از سوی مرده تمام کارهای نیکش [باید] قضا گردد .

و أخبار دیگری که به جهت رعایت إختصار از آوردن آنها خودداری کردیم . و نیز شاهد بر آن است آنچه در دعا وارد شده که : « اللَّهُمَّ بَلِّغ مَولایَ صَاحبَ الزَّمانِ علیه السلام عن جمیعِ المُؤمنینَ وَ المؤمناتِ فی مَشَارِقِ الأرْضِ وَ مَغَاربِهَا » ؛ بار خدایا به مولایم صاحب الزمان علیه السلام از سوی همه مؤمنین و مؤمنات در سراسر خاورها و باخترهای زمین [درودها ]إبلاغ فرمای . . . .

هفدهم

جایز - بلکه مستحب - است در این عمل مبارک از زندگان نیز نیابت شود ، به ویژه از سوی والدین و خویشاوندان ، و دلیل بر این چندین روایت بطور تصریح یا تلویح می باشد از جمله : در وسائل از علی بن ابی حمزه آمده که گفت : به حضرت ابوإبراهیم [موسی بن جعفر علیهما السلام] عرض کردم : حج و نماز و صدقه از طرف زندگان و مردگان از خویشان و دوستانم انجام دهم ؟ فرمود : آری ، از [طرف شخص ]صدقه بپرداز و نماز بگزار و به خاطر این نیکی نسبت به او أجری خواهی داشت (2) .

سید بن طاووس قدس سره - چنانکه از او حکایت شده - پس از نقل این حدیث گفته : باید حدیث فوق را بر مواردی که نیابت از زندگان در آنها صحیح است حمل کرد .

و از محمد بن مروان آمده که گفت : حضرت امام صادق علیه السلام فرمود : چه باز می دارد شخصی از شما را که نسبت به والدین خود در حال زنده بودن و پس از مرگشان نیکی کند ؟ از سوی آنان نماز بگزارد و صدقه دهد و حج بجای آرد و روزه بدارد ، پس آنچه انجام دهد برای آنان خواهد بود ، و برای خودش نیز همانند آن ثواب هست ، پس خدای عز و جل به جهت نیکی و صله اش خیر بسیاری بر او خواهد افزود (3) .

مؤلف وسائل گوید : نماز از طرف شخص زنده به نماز طواف و زیارت إختصاص دارد ، به دلیل آنچه خواهد آمد (4) .