آیین انتظار صفحه 214

1- سوره حج، آیه 32.

2- مرآه الانوار، 198.

3- غیبت نعمانی، 155.

صاحب الامرعلیه السلام را پیش از فرا رسیدن آن از بندگانش مخفی بدارد، به خاطر اموری که بر ما پوشیده است، ولی آنچه از کلمات ائمه علیهم السلام در مورد عدم تعیین وقت ظهور استفاده می شود، چند وجه است:

وجه اوّل: بندگان نمی توانند آن را تحمل کنند و بر کتمانش صبر نمایند. بیان مطلب اینکه: مؤمنین طبقات مختلفی دارند: بعضی از آنان به خاطر ضعف ایمان از تحمل اسرار ناتوان هستند، چنین کسی نمی تواند بر آن اسرار مطلّع شود، بلکه هرگاه بعضی از اسرار برایش یاد شود، به سبب ضعف ایمان شک ها و شبهه هایی به دلش راه می یابد.

وجه دوم: حکمت الهی مقتضی آن است که مؤمنین در همه زمان ها منتظر ظهور مولایمان صاحب الزمان علیه السلام باشند، پس اگر وقت ظهور آن حضرت را بدانند، پیش از رسیدن وقت معیّن از ظهورش مأیوس می شوند، و این مصالح متعددی را از بین می برد.

وجه سوم: بررسی و امتحان مردم می باشد، همین حکمت مقتضی مخفی داشتن علم به وقت ظهور حضرت حجّت علیه السلام از ایشان است، و گرنه بررسی و امتحان نسبت به بسیاری از افراد که به ایمان داشتن تظاهر می کنند ناتمام می بود، تا اینکه شتاب زدگان از دیگران جدا شوند.

وجه چهارم: این کار (> مخفی داشتن وقت ظهور) تفضّل کامل و عنایت خاص ّ نسبت به مؤمنانی است که در زمان غیبت صاحب الزمان علیه السلام هستند.

توضیح اینکه: ظاهر از روایات آن است که وقت ظهورِ فَرَج از امور بدائیه است که ممکن است به سبب بعضی از مصالح و حکمت ها، و به سبب تحقّق یافتن یا نیافتن بعضی از شرایط که بر مردم مخفی است، زودتر یا دیرتر شود،