حکایت عطش: جرعه ای از زلال دعای ندبه صفحه 3

1- 1. روش نقد، ج 1، استاد صفائی حائری، نشر لیلهالقدر.

مروری بر مسأله دعا

خاستگاه دعا چیست؟!

دعا در متون دینی آن چنان مقامی رفیع دارد که خداوند در قرآن می فرماید: «قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَآؤُکُمْ»؛(1) اگر دعای شما نبود خدا چه اعتنایی به شما داشت؟!

اشاره ای لطیف در قرآن، دعا را مساوی عبادت می داند که جلوه ای از مقصد هستی است و اگر کسی به این کار نپردازد، جزءِ مستکبرین بوده و با خواری به جهنم وارد می شود.

«وَقالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ»(2) امّا به راستی چرا انسان دعا می کند؟!

واضح است که انسان دعا را وسیله حاجت و عبادت قرار می دهد. اما دعا می تواند ریشه ای عمیق تر داشته باشد و خود هدف واقع شود.(3)

زیرا نشانه تعلق وابستگی و عبودیت ماست. لذا دیگر مهمّ نیست که اجابت بشود یا نشود.

روزی حضرت رسول صلی الله علیه وآله به فاطمه علیها السلام فرمود: هم اکنون جبرئیل آمده و به تو سلام می رساند و می گوید: به فاطمه علیها السلام بگو هر حاجتی که دارد، بخواهد.

فاطمه علیها السلام پاسخ می دهد: «یا ابتاه شغلنی عن مسئلته لذه خدمته