شرح زیارت جامعه کبیره ترجمه شموس الطالعه صفحه 243

1- 583. بحارالانوار، 89 / 120، باب 14 - ان القرآن مخلوق.

2- 584. شرح نهج البلاغه، 18 / 43، بند من الاقوال الحکمیه.

3- 585. سوره فصلت، آیات 42 - 41.

4- 586. کافی، 1 / 89 باب الکون و المکان.

اجمالی نازل شده، آنگاه به تدریج بر آن حضرت نازل شده است.

ولی قرآنی که دست ها نوشتند و زبانها به آن نطق کردند، افعالی حادث است که به نوشتن نویسندگان و خواندن خوانندگان پدید آمده است این مرتبه، مرتبه وجود نوشتاری و لفظی است، البته اگر بخواهند با کتابت و لفظ قرآن را کتابت کنند همین قرآن است و گرنه این هم قرآن نیست، و در مواردی که شرط شده که قرائت قرآن کنند، نیز کفایت می کند و اجماع امت بر همین است.

به همین خاطر مولی حضرت امام رضاعلیه السلام بنا بر روایت یاسر خادم فرمود: «أنه سئل عن القرآن فقال لعن اللَّه المرجئه و لعن اللَّه أبا حنیفه أنه کلام اللَّه غیر مخلوق حیث ما تکلمت به، و حیث ما قرأت و نطقت فهو کلام و خبر و قصص»(1) یعنی: «از قرآن پرسیدند فرمود: خداوند مرجئه ای ها و ابوحنیفه را از رحمت خود دور سازد، قرآن مخلوق نیست هنگامی که با آن سخن گفتی و قرائتش کردی و به زبان آوردی کلام و خبر و قصص است».

در اوصیاء پیامبران

و در اصول کافی(2) به اسنادش به عبدالحمید بن ابی دیلم از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمود: «أَوْصَی مُوسَی علیه السلام إِلَی یوشَعَ بْنِ نُونٍ وَ أَوْصَی یوشَعُ بْنُ نُونٍ إِلَی وَلَدِ هَارُونَ وَ لَمْ یوصِ إِلَی وَلَدِهِ وَ لَا إِلَی وَلَدِ مُوسَی إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَهُ الْخِیرَهُ یخْتَارُ مَنْ یشَاءُ مِمَّنْ یشَاءُ وَ بَشَّرَ مُوسَی وَ یوشَعُ بِالْمَسِیحِ علیه السلام فَلَمَّا أَنْ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْمَسِیحَ علیه السلام قَالَ الْمَسِیحُ لَهُمْ إِنَّهُ سَوْفَ یأْتِی مِنْ بَعْدِی نَبِی اسْمُهُ أَحْمَدُ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیلَ علیه السلام یجِی ءُ بِتَصْدِیقِی وَ تَصْدِیقِکُمْ وَ عُذْرِی وَ عُذْرِکُمْ وَ جَرَتْ مِنْ بَعْدِهِ فِی الْحَوَارِیینَ فِی الْمُسْتَحْفَظِینَ وَ إِنَّمَا سَمَّاهُمُ اللَّهُ تَعَالَی الْمُسْتَحْفَظِینَ لِأَنَّهُمُ اسْتُحْفِظُوا الِاسْمَ الْأَکْبَرَ وَ هُوَ الْکِتَابُ الَّذِی یعْلَمُ بِهِ عِلْمُ کُلِّ شَی ءٍ الَّذِی کَانَ مَعَ الْأَنْبِیاءِ ص یقُولُ اللَّهُ تَعَالَی وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِکَ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ الْکِتَابُ الِاسْمُ الْأَکْبَرُ وَ إِنَّمَا عُرِفَ مِمَّا یدْعَی الْکِتَابَ التَّوْرَاهُ وَ الْإِنْجِیلُ وَ الْفُرْقَانُ فِیهَا کِتَابُ نُوحٍ وَ فِیهَا کِتَابُ صَالِحٍ وَ شُعَیبٍ وَ إِبْرَاهِیمَ علیه السلام فَأَخْبَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ هذا لَفِی الصُّحُفِ الْأُولی صُحُفِ إِبْراهِیمَ وَ مُوسی فَأَینَ صُحُفُ إِبْرَاهِیمَ إِنَّمَا صُحُفُ إِبْرَاهِیمَ الِاسْمُ الْأَکْبَرُ وَ صُحُفُ مُوسَی الِاسْمُ الْأَکْبَرُ فَلَمْ تَزَلِ الْوَصِیهُ...»