شرح زیارت جامعه کبیره ترجمه شموس الطالعه صفحه 32

1- 21. سوره یونس، آیات 9 و 10.

2- 22. سوره احزاب، آیه 44.

3- 23. سوره ابراهیم، آیه 23.

«السلام علیکم» اشاره به این است که تسلیم کلی بدون تقیید به چیزی تنها از آن شما اهل بیت علیهم السلام است، زیرا جدّ شما محمدصلی الله علیه وآله صادر نخستین است که هیچ خیر و برکتی در عالم موجود نیست، مگر اینکه گوشه ای از عطایایی است که به وی داده شده است، زیرا آن حضرت در دار وجود به «قاب قوسین و یا نزدیک تر» به او نزدیک است، به همین خاطر خدای تعالی به او تحیت گفته به این که بعد از تأدیب خوب وی همه کمالات ذات و غیر آن را به وی تسلیم کرده است، آنگاه امر دین خود را به وی واگذاشت، چنان که مفاد عده ای از روایات کافی(1) است، علاوه این که خدای تعالی بعد از میثاق ربوبیت از صاحبان درک و شعور و روح میثاق نبوت، ولایت آن حضرت را از آنها گرفت، پس نسبت آن حضرت به خدای تعالی مثل مهمان پادشاهی است که همه امور مملکت خویش و سیاست رعیت خویش را به وی وا گذاشته و درباره همه جزئیات کارها به وی اشاره کرده و او را لحظه به لحظه به طور مداوم تائید کرده و رعایا را در پیروی وی ترغیب نموده و ایشان را از نافرمانی بر حذر داشته است و این مقامات برای بزرگداشت و اجلال وی انجام شده است، آنگاه همین مقامات را به ارث به اهل بیت سپرده و ایمان به ایشان را ایمان به خود و ناسپاسی و کفر به ایشان را کفر به خود قلمداد نموده، فرمان آنها را فرمان خود و نافرمانی ایشان را نافرمانی خود و شناخت ایشان را شناخت خود و جهل به ایشان را جهل به خود دانسته است.

در صورتی که مراد از «سلام»، سلام خدا باشد این معنا مراد است و اگر سلام، سلام زائر باشد معنایش این است که زائر نفس و مال و همه مالکیت خود از ابتدای وجود تا به ابد را به امام تسلیم کرد، به گونه ای که به هرچه که مربوط به خود وی می باشد رغبتی ندارد و او را از رغبت به امام باز نمی دارد، بلکه خود را فنای در ارادت به امام کرده و خویشتن را وقف وی نموده است.

و همین معنا مراد از این جمله در زیارت هاست(2) که: «علیک منّی سلام اللَّه أبداً ما بقیت وبقی اللّیل والنهار؛ بر شما باد سلام خدا، همیشه از جانب من تا هنگامی که زنده بمانم و شب و روز در پی هم آیند. زیرا مراد از «اللَّه» اسم «اللَّه» است که خدای تعالی در بدو ایجادش در وی به ودیعت گذاشت، نه «اللَّه» که مسمی است؛ پس همین اقرار وی به رقیت و عبودیت همه مراتب عالی و دانی وجودش برای ائمه علیهم السلام است، نه این که وی دعا و سؤال به درگاه خدا برای ایشان