صحیفه رضویه صفحه 417

اینک از این ثواب و خیر کثیر بهره گیرید و خود را از این نعمتی که به شما روی آورده محروم نکنید، و از این غنیمت هرچه می خواهید استفاده نمائید که بعداز این حسرت آن در دل شما خواهد ماند.(1)

شخصی نزد حضرت امام رضاعلیه السلام آمد و عرض کرد: ای پسر رسول خدا؛ به من ازتفسیر کلام خداوند عزّ وجل: «اَلْحَمْدُ للَّهِِ رَبِّ الْعالَمینَ» خبر بده.

حضرت فرمود:

پدرم از جدّم، و او از امام سجّاد، و آن حضرت از پدرش علیهم السلام روایت کرده است که شخصی محضر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام شرفیاب شد و عرض کرد: به من ازگفتار پروردگار متعال: «اَلْحَمْدُ للَّهِِ رَبِّ الْعالَمینَ» خبر بده که تفسیر آن چیست؟

آن حضرت فرمود: مقصود از گفتن «الحمد للَّه» این است که به بندگانش بعضی ازنعمت هایش را اجمالاً بشناساند؛ زیرا آن ها توانائی ندارند که همه آن ها را به تفصیل بشناسند، چون نعمت های الهی بیشتر از آن است که شماره شود یاشناخته گردد. به آن ها فرمود: بگوئید: «الحمد للَّه عَلی ما أنعم به علینا»؛«سپاس خداوند را بر نعمت هائی که به ما مرحمت فرموده است».

«ربّ العالمین»؛ و معنای آن، جمعیّت ها از هر نوع آفریده و مخلوق ازجمادات و حیوانات است. امّا حیوانات؛ پس او آنان را با قدرت خویش دگرگون می کند با رزق و روزی خود به آن ها غذا می دهد و در حمایت خویش آن ها رانگهداری می کند و هر یک از آن ها را به مصلحتش تدبیر می کند.

امّا جمادات؛ پس او آن ها را با قدرت خویش نگه می دارد، پیوسته آن ها راحفظ می کند از اینکه گسسته گردد و گسسته آن ها را نگه می دارد از اینکه پیوسته گردد، و آسمان را حفظ می کند از اینکه جز به اذن و فرمان او بر زمین افتد، و زمین را از اینکه جز به فرمان او فرو رود نگه می دارد، که او نسبت به بندگانش رئوف و مهربان است.