شرحی بر دعای ندبه صفحه 20

( و به علم خود آنان را حمایت کردی ، یعنی از علم خود هم به آنان عنایت فرمودی )

شرح ! یکی از صفات کمالیه ذات مقدس اءحدیت علم اوست . و چون علم عین ذات اوست ، و هـمـانـطوری که ادراک حقیقت ذات او محال است ، پس ادراک حقیقت علم او هم غیر ممکن است . و از لوازم اینکه علم عین ذات حق باشد همانا زایل نشدن صفت علم از اوست . و بر حسب روایات وارده در ایـن بـاب کـه عـلم الهـی قـابـل افـاضـه اسـت ، ذات اءحـدیـت را دو نوع علم است ! اول - عـلم اخـتـصـاصـی کـه اخـتـصاص خودش دارد ، و دیگر علم افاضی که به ملائکه و اءنـبـیـاء و اءولیـاء افـاضـه مـیشود . در مجلد 2 بحار ص 130 ( 65 ) از امام محمد باقر عـلیـه السـلام روایـت شده که فرمود ! خداوند متعال را دو گونه علم اتس ! علم افاضی و علم اختصاصی ، علم افاضی علمی است که به ملائکه و اءنبیاء افاضه میشود ، و ما هم از آن عـلم بـهـره مـی بـریـم ، و اءمـا عـلم اخـتـصـاصـی مـتـعـلق بـه خـود اوسـت ، و در اءصل و اءم الکتاب محفوظ است .

در کـتـاب عـلم الیـقـیـن روایـتـی ( 66 ) از امـام مـحـمـد بـاقـر عـلیـه السـلام نـقـل شـده - و راوی حدیث فضیل بن یسار است - گوید از آن بزرگوار شنیدم که فرمود ! عـلم خـدا دو گـونـه اسـت ! یـکـی عـلمـی کـه نـزد خـداونـد متعال محزون و مستور است ، و کسی را بدان آگاه نکرده و دیگر علمی است که به ملائکه و رسـولانـش تـعـلیـم داده . و آنـچه را که به ملائکه و رسولانش دروغ نمی گویند ، و اءما عـلمـی کـه پـیـش او مـحـزون و پـنـهان است ، اگر بخواهد وقوع آنرا جلو می اندازد و اگر بـخـواهـد عـقـب مـیـبـرد ، و یـا اگـر بـخـواهـد آنـرا بـه هـمـان حال ثابت و باقی می گذارد . خلاصه هر طور مشیتش گیرد ، انجام میدهد ، و کسی را از آن اطلاعی نیست . یمحوا الله ما یشاء و یثبت - رعد آیه 39 - .

و جعلتهم الذریعة الیک و الوسیلة إلی رضوانک

تـرجـمـه !

( و آنـانـرا واسـطـه ( هـدایـت و مـعرفت ) به خود و وسیله وصول و رسیدن به بهشت رضوان و رحمت خود قرار دادی ) .

شـرح ! رسیدن به هر هدف و مقصدی بدون وسیله ممکن نگردد . و از این نظر فوز و نـیـل بـه سـعادت دنیا و آخرت بدون توسل به وسیله الهی ممکن نشود . یا الیها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة . . - مائده آیه 35 - ( یعنی ای مومنین از مخالفت خـدا بـپـرهـیـزید و برای فوز به قرب او ، وسیله ای طلب نمائید ) در تفسیر صافی از کـتـاب عـیـون الاءخـبـار روایـت کرده که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود ! امامان و پیشوایان حق از اولاد حسین میباشند . هر کس اطاعت ایشان را کند ، اطاعت خدا را نموده ، و هر کس از دستوراتشان نافرمانی نماید ، خدا را نافرمانی نموده ، و آنان عروة الوثقی و وسیله قرب به خدا هستند .

البـتـه رسـیـدن بـه مـقـام قـرب حـق و سـعـادت دنـیـا و آخـرت بـدون پـیـروی از رسول خدا صلی الله علیه و آله و عترتش میسر نمیشود . زیرا فوز به این مقام و مرتبه و سـعادتمندی بدون ایمان و عمل صالح از انجام واجبات و ترک محرمات ممکن نشود ، و این اءمـر هـم بـدون مـتابعت از پیغمبر اکرم و اوصیاء گرامیش صلوات الله علیهم اجمعین محقق نـگـردد . شـعـرمـحـبـة اولاد الرسـول وسـیـلة الی نیل رضوان و ملک موبد !

نراها لمن ابدی مودة عترة

بصدق و اخلاص و عزم موکد ( 67 )