شرحی بر دعای ندبه صفحه 25

باری حضرت عیسی علیه السلام در زمان کودکی و شیرخوارگی به سخن آمد و گفت ! انی عبد الله آتانی الکتاب و جعلنی نبیا - سوره مریم آیه ! 30 - که شهادت داد به بـنـدگـی خـود نـسـبـت بـه خداوند متعال ، و برائت ساحت مادرش از تهمت یهود ، و اینکه او پـیـغـمـبـر و دارای شـریـعـت و کـتـاب اسـت . و بـر طـبـق آیـه 55 سـوره آل عـمران که می فرماید ! و اذ قال الله یا عیسی انی متوفیک و رافعک الی و مطهرک من الذیـن کـفـروا ( یاد آور هنگامی را که خدا گفت ای عیسی من تو را استیفاء و اخذ نمودم و تو را از دست آنان ، مانند طلبکار که طلب خود را بگیرد گرفتم ، تا به قرب خود بالا بـرم و تـو را از مـعـاشـرت کـافـران پـاک و منزه گردانم ) به این ترتیب ظاهر است که حضرت عیسی علیه السلام عروج به آسمان نمود . ( 74 )

البـتـه کـلمـه تـوفـی بـمـعـنـای گرفتن و اءخذ چیزی است بطور تمام و کمال . ( 75 ) و گفته شده که چـون خـداوند متعال میدانست که ممکن است پنداشته شود که آنچه را خداوند تبارک و تعالی به آسمان برده و روح حضرت عیسی علیه السلام بوده و نه جسدش ، لذا فرموده ! انی متوفیک تا گفته نشود آنچه را که بالا برده ، تنها روح او بوده است . به هـر حـال آنـچـه مـسـلم و قـطـعـی است آنکه او را نکشتند ، و به دارش هم نزدند . چنانکه می فـرماید ! و ما قتلوه و ما صلبوه و لکن شبة لهم - نساء آیه 157 - ( و نه کشتند او را و نه بدارش زدند و لکن مطلب برایشان مشتبه شده . . . ) و کسی را غیر از حضرت عیسی علیه السلام بجای او گرفتند ، و کشتند ، یا بدارش زدند .

و کل شرعت له شریعة و نهجت له منهاجا

-76

تـرجـمـه !

( و بـه هـر یـک آئین و شریعتی ، و طریقه و روشی عطا فرمودی ) .

شـرح ! اءصـل مـعنای شریعت عبارت از راه آب است ، و تشبیه دین هم به آن بدانجهت اسـت کـه دیـن هـم راه وصـول و رسـیـدن بـه حـیـات اءبـدی اسـت . لکـل جـعـلنـا منکم شرعة و منهاجا . . . - سوره مائده آیه 48 - ( برای هر گروهی از شما آئین و روشی مقرر کردیم ) . سپس می فرماید ! و لو شاء الله لجعلکم امة واحدة و لکن لیـبـلوکـم فـیما آتکم ( و اگر خدا میخواست شما را یک امت قرار داده بود ( یعنی یک امت متحد در احکام و دستورات ، در همه اءدوار و اءعصار و بدون نسخ و تغییر قرار میداد ) ولی برای اینکه شما را در آنچه داده امتحان کند قرار مداد ) .

البـتـه اءصـل دیـن کـه عـبارت از اعتقاد به یگانگی حضرت اءحدیت ، و صفات جمالیه و جـلالیـه ، و اعـتـقـاد بـه قـیـامـت و روز حـسـاب و جـزا ، و متصف بودن به اءخلاق و صفات پـسـنـدیـده ، و انـجـام عـمـل خـیـر و نـیـک ، و مـنـزه بـودن از اخـلاق رذیـله و اعـمـال زشـت و قـبـیـح اسـت . تـمـام ادیـان در ایـن اصـول مـتـحـدنـد و اتـفـاق دارنـد کـمـا قال الله تعالی ! قل یا اهل الکتاب تعالوا الی کلمة سواء بیننا و بینکم الا نعبد الا الله و لا نـشـر بـه شـیـئا و لا یـتـخـذ بـعضنا بعضا اءربابا من دون الله فان تولوا فقولوا اشهدوا باءنا مسلمون - سوره آل عمران آیه 64 - .

( بـگـو ای اهـل کتاب ( یهود و نصاری و مجوس ) بیائید به سمت کلمه ای که بین ما و شما یـکـسـان اسـت ( پـیـروی کـنـیم آنچه را که تمام پیغمبران در دعوت به آن متفقند ، و هم کتب آسـمـانـی نـسـبـت بـآن مـتـحدند ) و آن اینکه جز خدای یگانه را پرستش نکنیم ، و چیزی را شریک او قرار ندهیم ( و موجودی را جز او معبود خود نگزینیم ) . و بعضی از ما بعضی را بـه جـای خـداوند متعال ارباب خود نگیریم . و اگر ( با وجود این حقیقت و ظهور بینه ) از ایـن حـق روی گـردان شدند ، پس شما ( ای مسلمانان بآنان ) بگوئید شاهد و گواه باشید که ما مسلمان و تسلیم فرمان خدا هستیم ) .

ایـن اسـت مـعـنـی اسـلام کـه مـی فـرمـایـد ! ان الذیـن عـنـدالله الاسـلام . . . - آل عمران آیه 19 - که همان اقرار و اعتقاد بتوحید و صفات ( جمالیه و جلالیه ) او است . و اقـرار بـه مـعـاد و پیروی از دستوراتش که به وسیله پیامبر اسلام که خاتم پیغمبران است ابلاغ شده . و هر کس دین دیگری غیر از این دین داشته باشد از او هرگز پذیرفته نـمـیـشـود کـه فـرمـوده ! و مـن یـبـتـغ غـیـر الاسـلام دیـنـا فـلن یقبل منه . . . - آل عمران آیه 85 - .